جسد ابراهیم رئیسی در مشهد به خاک سپرده شد

رئیس ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی یکی از معاونان این ستاد را مأمور کرد دلایل سقوط هلی‌کوپتری را که منجر به مرگ ابراهیم رئیسی شد،‌ بررسی کند.

محمد باقری به یک «هیئت عالی» به ریاست علی عبداللهی، معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح، مأموریت داده است «ابعاد و علل سقوط بالگرد رئیس جمهور» را بررسی کند.

تا به حال به شکل رسمی توضیح دقیقی درباره علت سقوط این هلی‌کوپتر در آذربایجان شرقی داده نشده و هنوز مشخص نیست سقوط این بالگرد به‌دلیل نقص فنی بوده است یا شرایط جوی و حتی خطای انسانی.

به‌رغم ابهام‌ها درباره این سانحه، چاک شومر، رهبر جناح اکثریت در سنای ایالات متحده، با استناد به ارزیابی‌ مقامات اطلاعاتی آمریکا گفته که «هیچ شواهدی دال بر خرابکاری در دست نیست»، اگرچه بررسی‌ها همچنان ادامه دارد.

به‌دنبال تأیید خبر کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیئت همراه او در سقوط هلی‌کوپتر، سازمان حقوق بشر ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد که «مرگ او به معنای بسته شدن پرونده جنایت‌هایش نیست».

این نهاد حقوق بشری مستقر در نروژ در بیانیه‌ای که روز دوشنبه منتشر شد، ابراز امیدواری کرد که «روزی در دادگاه صالح، به کارنامه‌ او نیز در کنار کارنامه‌ سایر مسئولان جمهوری اسلامی و مرتکبان جنایت علیه بشریت رسیدگی شود.»

محمود امیری‌مقدم، مدیر این سازمان، در بیانیه صادر شده، ابراهیم رئیسی را «نماد مصونیت قضایی برای جنایتکاران و عدم پاسخگوییِ نهادینه‌شده درنظام جمهوری‌اسلامی» توصیف کرده است.

او با اشاره به «مسئولیت‌ مستقیم» رئیسی در اعدام هزاران زندانی سیاسی به‌عنوان یکی از چهار عضو هیئت مرگ در تابستان ۱۳۶۷، تصریح کرد که ابراهیم رئیسی در اوایل دهه ۱۳۶۰ و بحبوحه سرکوب و اعدام مخالفان سیاسی، در سمت‌هایی همچون دادستان کرج و همدان و دادستان انقلاب تهران، مسئولیت «جنایاتی» را داشت که «هنوز ابعادش برای همگان آشکار نیست.»

بیانیه سازمان حقوق بشر ایران در ادامه تاکید می‌کند که ابراهیم رئیسی در دوره دوساله ریاست قوه قضائیه «مسئول اعدام بیش از ۴۰۰ نفر بود» که از جمله می‌توان به اعدام نوید افکاری، روح‌الله زم و مصطفی صالحی، هدایت عبدالله‌پور و هفت کودک مجرم اشاره کرد.

وزارت کشور جمهوری اسلامی، روز هشتم تیر را به عنوان زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری پیشنهاد داده است.

محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات وزارت کشور، در این باره گفت مطابق اصل ۱۳۱ قانون اساسی دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ماه در ستاد انتخابات کشور بررسی هایی انجام و روز هشتم تیر برای برگزاری این انتخابات به شورای نگهبان پیشنهاد شد.

به گفته سخنگوی ستاد انتخابات جالا باید منتظر نظر شورای نگهبان و اعلام رسمی زمان برگزاری توسط ستاد انتخابات کشور ماند.

بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، «در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهوری یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهوری جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده، یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس‌جمهوری با موافقت رهبری، اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد».

بر اساس بند دیگری از این قانون اساسی، «شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه و معاون اول رئیس‌جمهوری موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیس‌جمهوری جدید انتخاب شود».

محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی، با تأیید علی خامنه‌ای اختیارات و مسئولیت‌های رئیس جمهور را برعهده گرفته است.

اعضای شورای امنیت سازمان ملل، روز دوشنبه در آغاز نشست این شورا درباره تهدید علیه «صلح و امنیت بین المللی»، به دلیل کشته شدن رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران در سانحه سقوط هلی‌کوپتر، یک دقیقه سکوت کردند.

صبح روز دوشنبه نیز در کنفرانس امنیت هسته‌ای که در شهر وین برگزار شد، حاضران به درخواست رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به احترام ابراهیم رئیسی و کشته‌شدگان سانحه، یک دقیقه سکوت کردند.

ادای احترام و یک دقیقه سکوت از سوی این نهادهای بین‌المللی در واکنش به مرگ ابراهیم رئیسی، با انتقاد شماری از کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی روبرو شده‌ است.

رضا پهلوی، آخرین ولیعهد ایران، در واکنش به خبر کشته‌شدن ابراهیم رئیسی، در پیامی او را «یکی از بی‌رحم‌ترین و بدنام‌ترین سرکردگان رژیم جمهوری اسلامی» و یک «جنایتکار علیه بشریت» نامید.

رضا پهلوی در متنی که در حساب شبکه‌های اجتماعی خود منتشر کرد، با بیان اینکه ابراهیم رئیسی از همان نخستین سال‌های روی‌کار آمدن جمهوری اسلامی «در کسب و کار مرگ و اعدام و جنایت» بود، تاکید کرد که «‌دستان او به خون هزاران هزار ایرانی»‌ آغشته‌ بود.

فرزند آخرین شاه ایران با اشاره به شادمانی خانواده «قربانیان رئیسی» نوشته ‌است که «تنها افسوس‌‌شان این است که او سقوط جمهوری اسلامی را ندید و برای جرم‌ و جنایت‌هایش محاکمه نشد.»

ولیعهد پیشین ایران با بیای اینکه ابراهیم رئیسی، «کارگزار‌ و جلاد خمینی و خامنه‌ای در سرکوب، فساد و ترور» بود، تصریح کرده‌ است که «سیاست‌های رژیم در عرصه داخلی و خارجی با مرگ او تغییر نخواهد کرد.»

رضا پهلوی در ادامه این پیام با اشاره به اینکه جانشین رئیسی نیز مانند او «فاسد و جنایتکار» خواهد بود، نوشته‌ است: «ملت ما اما به کمتر از نابودی جمهوری اسلامیِ که ایران را اشغال کرده‌، راضی نخواهد شد و با قدرت و همبستگی افزون‌تر به مبارزه با رژیمی که هر روز ضعف و چنددستگی‌اش آشکارتر می‌شود، ادامه خواهد داد.»

شاهزاده رضا پهلوی در انتهای این پیام به یاد تک تک قربانیان ابراهیم رئیسی، بر ادامه تلاش‌ها برای «آزادی و بازپس‌گیری»‌ ایران تاکید کرده‌ است.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور
خارجه، و سایر همراهان در سانحه سقوط هلی‌کوپتر را تسلیت گفت.

در این بیانیه آمده است: «در حالی که ایران رئیس‌جمهور جدیدی را انتخاب می‌کند، ما هم یک بار دیگر اعلام می‌کنیم که حامی مردم ایرانیم و از مبارزه آنها برای حقوق بشر و آزادی‌های اساسی حمایت می‌کنیم.»

همچنین متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در این زمینه به رادیو فردا گفت: «روش ما تغییر نمی‌کند. ایالات متحده به حمایت از مردم ایران و حقوق انسانی آنها ادامه خواهد داد.»

او افزود: «ما به مقابله با حمایت حکومت ایران از تروریسم، تکثیر سلاح‌های خطرناک و پیش بردن برنامه هسته‌ای به روش‌هایی که اهداف غیرنظامی معتبر ندارد، ادامه خواهیم داد.»

معاون اجرایی رئیس جمهوری در گفت‌وگو با شبکه خبر تلویزیون ایران جزئیات تشییع و تدفین پیکر ابراهیم رئیسی در شهرهای تبریز، قم، تهران و مشهد را اعلام کرد.

محسن منصوری که در جلسه فوق‌العاده‌ روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت هیات وزیران، با حکم محمد مخبر، کفیل ریاست‌جمهوری، به ریاست کمیته تشییع انتخاب شده گفت که مراسم صبح روز سه‌شنبه ۱ خرداد از تبریز آغاز و بعدازظهر در قم ادامه خواهد داشت.

به گفته او، صبح چهارشنبه ۲ خرداد مراسم تشییع در تهران برگزار می‌شود و سپس پنجشنبه صبح پس از مراسم تشییع در خراسان جنوبی، مراسم تدفین در مشهد برگزار می‌شود.

آقای منصوری همچنین گفت که به‌دلیل برگزاری مراسم تشییع ابراهیم رئسی، روز چهارشنبه در سراسر ایران تعطیل و تمام امتحانات مدارس در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه نیز لغو خواهد شد.

هنوز مشخص نیست کدام سران کشورهای خارجی در این مراسم حاضر می‌شوند، اما خبرگزاری‌ها در ایران اعلام کرده‌اند که آصف علی زرداری، رئیس جمهور پاکستان، به نمایندگی از این کشور در مراسم خاکسپاری ابراهیم رئیسی شرکت خواهد کرد.

سران قوای مقننه و قضائیه ایران و کفیل ریاست‌جمهوری، در جلسه‌ای درباره زمان‌بندی فرایند چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، شامل زمان تشکیل هیئت‌های اجرایی، ثبت نام نامزدها، تبلیغات و روند برگزاری به جمع‌بندی‌ رسیدند و با توافق شورای نگهبان روز هشتم تیرماه را تاریخ قطعی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اعلام کردند.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، این نشست عصر دوشنبه ۳۱ اردیبهشت با حضور محمد مخبر معاون اول رئیس جمهوری، غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، و همچنین معاون حقوقی رئیس جمهوری، قائم مقام شورای نگهبان و معاون سیاسی وزیر کشور در محل ساختمان دولت برگزار شد.

در این جلسه همچنین قرار شد ثبت نام نامزدها در روزهای دهم تا چهاردهم خرداد انجام شود و زمان تبلیغات انتخاباتی نیز از روز ۲۳ خرداد تا صبح هفتم تیرماه اعلام شد.

بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در صورت مرگ یا عزل رئیس‌جمهور، «شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه و معاون اول رئیس‌جمهوری موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیس‌جمهوری جدید انتخاب شود».

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه اعلام کرد که دولت ایران پس از سقوط هلی‌کوپتر ابراهیم رئیسی در کوه‌های نزدیک مرز این کشور با جمهوری آذربایجان، از واشینگتن درخواست کمک کرد‌ه‌ بود.

متیو میلر روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت در این باره به خبرنگاران گفت: «دولت ایران از ما کمک خواست. ما روشن کردیم همانطور که در چنین موقعیت‌هایی به درخواست دولت‌های خارجی پاسخ می‌دهیم، کمک خواهیم کرد.»

او در عین حال اضافه کرد: «در نهایت، عمدتا به دلایل لجستیکی، نتوانستیم در این زمینه کمک‌رسانی کنیم.»

آقای میلر از ارائه جزئیات بیشتر درباره این درخواست و دلایل عدم همکاری واشینگتن با تهران خودداری کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه همچنین به رادیو فردا گفت روش آمریکا درباره حمایت از مردم ایران و مقابله با اقدامات جمهوری اسلامی بعد از مرگ ابراهیم رئیسی تغییر نمی‌کند.