وب‌سایت آمریکایی اکسیوس گزارش داده است که پروژه منطقه‌ای ایجاد خط راه‌آهنی که اسرائیل و عربستان و سایر کشورهای متحد آمریکا در خاورمیانه را به یکدیگر وصل کند، در دستور کار مذاکرات جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در سفر جاری او به عربستان قرار دارد.
آقای سالیوان که به ریاض سفر کرده، روز یک‌شنبه ۱۷ اردیبهشت با همتایان خود از عربستان، امارات و هند دیدار می‌کند.
به‌نوشته اکسیوس، هدف این طرح همچنین اتصال بنادر عربستان، امارات و کشورهای دیگر منطقه به هند است.
این گزارش براساس گفته‌های «دو منبع آمریکایی»، اهمیت این پروژه را در آن دانسته که یکی از ابتکارات کلیدی است که کاخ سفید در نظر دارد آن را با هدف تقابل با افزایش نفوذ چین در خاورمیانه، پیش ببرد.
یک مقام پیشین اسرائیلی نیز به اکسیوس گفت ابتکار یک سال و نیم پیش با مشارکت آمریکا، اسرائیل، امارات و هند در گروه موسوم به «آی۲یو۲»، با هدف پیشبرد طرح‌های راهبردی زیرساخت‌ها شکل گرفت تا از جمله از تخصص هند برای ساخت چنین راه‌آهنی در خاورمیانه استفاده شود.
این مقام اسرائیلی افزود هرچند کسی با صدای بلند (تقابل با نفوذ) چین در منطقه را در تشکیل گروه «آی۲یو۲» عنوان نکرد، اما این همکاری از روز نخست در ارتباط با چین بود.
این گزارش حاکی است که آمریکا اکنون قصد دارد که عربستان را به گروه «آی۲یو۲» اضافه کند.
یکی از «دو منبع آمریکایی» به اکسیوس گفت جیک سالیوان در خصوص گام‌هایی برای عادی‌سازی رابطه عربستان با اسرائیل، با محمد بن‌سلمان، ولیعهد و حاکم عملی سعودی، گفت‌وگو می‌کند.
آقای سالیوان یک روز پیش از حرکت به سوی عربستان در سخنرانی در یک اندیشکده در واشینگتن گفت تلاش برای عادی‌سازی رابطه سعودی- اسرائیل هنوز در دستور کار دولت جو بایدن قرار دارد و در این ارتباط، «مشتاقانه» برای اجرای طرح‌ها و برداشتن گام‌های هیجان‌انگیز جدید اقدام خواهد کرد. او اما گفت برای جلوگیری از اخلال در این کوشش‌ها از ارائه جزئیات خودداری می‌کند.
هند، امارات و عربستان به گزارش اکسیوس واکنش نشان ندادند، اما روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحرونوت روز ۱۷ اردیبهشت نوشت که دولت بنیامین نتانیاهو از این‌که آمریکا تلاش برای عادی‌سازی رابطه اسرائیل با سعودی را در دستور کار گذاشته، «غافل‌گیر شد».
نخست‌وزیر اسرائیل از زمان دولت پیشین خود طرح ساخت راه‌آهنی که اسرائیل را عربستان و کشورهای عربی دیگر منطقه متصل کند، سخن گفته بود. او دی پارسال نیز عادی‌سازی رابطه با ریاض را یکی از چهار هدف دولت جدید خود عنوان کرد اما تحولات منطقه در مسیری که اسرائیل انتظار داشت، حرکت نکرد.
چین در پی سفر پاییز گذشته شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور این کشور به عربستان، نقش خود در منطقه را افزایش داده از جمله میانجی‌گر آشتی جمهوری اسلامی ایران و عربستان بوده‌است؛ تحولی که با ناخشنودی اسرائیل روبرو شد.
با این حال، به‌نوشته یدیعوت آحرونوت، تساخی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل، با استقبال از ابتکار جدید آمریکا گفت عادی‌سازی رابطه اسرائیل و سعودی برای اسرائیل «یک هدف راهبردی» است که در صورت تحقق، نقشه خاورمیانه را به‌طرز چشم‌گیری تغییر خواهد داد.
این روزنامه نوشت در اسرائیل ارزیابی شده که یک بازه زمانی یک‌ساله (تا نزدیک شدن موعد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا) در اختیار دولت جو بایدن است تا ابتکار عادی‌سازی رابطه اسرائیل- سعودی و طرح زیرساخت راه‌آهن منطقه‌ای را پیش ببرد.
مقامات اسرائیلی به یدیعوت آحرونوت گفتند که آمریکا پی برده که چین جای خالی‌شده آمریکا در خاورمیانه را پر کرده و شروع به تلاش برای جبران مافات کرده است.
مشاور امنیت ملی اسرائیل با اشاره تلویحی به شرط‌هایی که عربستان برای برقراری رابطه با اسرائیل درخواست کرده، گفت هیچ‌یک از این شروط به اسرائیل ربط ندارد بلکه مطالبات سعودی از دولت آمریکا است.
در سفر ماه گذشته سناتور آمریکایی لیندزی گراهام به اورشلیم، روزنامه «اسرائیل‌هیوم» با اشاره به انتقادهای سناتور گراهام از «کم‌کاری» دولت بایدن در عادی‌سازی رابطه سعودی با اسرائیل، نوشت عربستان برای این کار چهار شرط دارد.
موافقت آمریکا با «برخورداری از برنامه هسته‌ای مسالمت‌جویانه، افزایش رابطه دفاعی، توسعه بازرگانی و قطع انتقاد از قتل جمال خاشقجی» شرایط یادشده عنوان شده بود.
