عفو بینالملل روز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت از سازمان ملل متحد خواست در مورد کشتار معترضان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در آبان ۹۸ تحقیق کند.
اعتراضات آبان پارسال در پی اعلام تصمیم ناگهانی دولت برای افزایش سهبرابری بهای بنزین در بسیاری از شهرهای ایران روی داد، اما با سرکوب نیروهای امنیتی مواجه شد. نهادهای امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی همزمان با سرکوبها، شبکه اینترنت را در کشور نیز به طور کامل قطع کردند.
حکومت ایران تاکنون آمار قربانیان این اعتراضات را اعلام نکرده و ارقامی که از سوی منابع دیگر منتشر شده است را به عنوان آمار اغراقآمیز منابع وابسته به غرب رد کرده است.
عفو بینالملل با انتشار بیانیهای گفته است: شواهدی در اختیار دارد که نشان میدهد دستکم ۳۰۴ مرد، زن و کودک در جریان سرکوب «بیرحمانه» این اعتراضات توسط نیروهای امنیتی کشته شدهاند.
این نهاد حقوق بشری افزود: بر اساس تحقیقاتی که انجام داده، از جمله بررسی عکسها و ویدئوهای مربوط به این حوادث، ۲۲۰ نفر از قربانیان طی دو روز کشته شدهاند.
عفو بینالملل میگوید: «اکثریت قریب به اتفاق» این افراد به شکل غیرقانونی توسط نیروهای امنیتی به قتل رسیده و «هیچ شواهدی» حاکی از مسلح بودن معترضان و یا تهدید جانی از سوی آنها وجود نداشت.
البته این نهاد یک مورد استثنایی را نیز خاطرنشان کرده که مربوط به درگیری مسلحانه بین ماموران و معترضان در یکی از شهرهای ایران است.
عفو بینالملل در بخش دیگری از بیانیه خود از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خواست تا در مورد سرکوب این اعتراضات تحقیق کند.
فیلیپ لوتر، یکی از مسئولان این نهاد، گفت: «شش ماه پس از آن حوادث خانوادههای داغدیده قربانیان با وجود آزار و تحقیر از سوی نهادهای حکومتی، به مبارزه خود برای حقیقت و عدالت ادامه میدهند. مصونیت عمومی و رایج نیروهای امنیتی امکان سرکوب مجدد هرگونه مخالفتی در ایران را فراهم میکند».
او افزود: «به دلیل فقدان هرگونه امکان پاسخگویی توسط دولت ايران ما از اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد میخواهیم که در مورد این کشتار تحقیق کرده و راههای دستیابی به حقیقت، عدالت و جبران خسارات قربانیان را مشخص کند».
عفو بینالملل میگوید پس از تحقیقات به این نتیجه رسیده که نیروهای امنیتی ایران معترضان در ۳۷ شهر از هشت استان ایران را کشتهاند و این نشاندهنده «وسعت دامنه سرکوب» است.
طبق آمارهای عفو بینالملل، محلههای فقیرنشین حاشیه شهر تهران با ۱۶۳ کشته و پس از آن استان خوزستان با ۵۷ کشته و استان کرمانشاه با ۳۰ کشته بالاترین رقم قربانیان را داشتهاند.
این نهاد افزود: اسناد و اطلاعات معتبری در اختیار دارد که نشان میدهد در جریان سرکوب این اعتراضات حداقل ۳۰۴ نفر از جمله ۱۰ زن و ۲۳ کودک کشته شدهاند ولی در عین حال یادآوری میکند رقم واقعی قربانیان به احتمال زیاد بالاتر است.
این آمار در حالی است که خبرگزاری رویترز گزارش داده که در جریان اعتراضهای آبان ۹۸ بیش از ۱۵۰۰ نفر کشته شدند.
عفو بینالملل در بخش دیگری از بیانیه خود میگوید: «در تمامی موارد به غیر از چهار مورد، معترضان به ضرب گلوله نیروهای امنیتی ایران از جمله نفرات سپاه پاسداران، بسیج و نیروی انتطامی که با گلولههای جنگی به سر و یا بالا تنه معترضان شلیک میکردند به قتل رسیدهاند و این نشان میدهد که آنها به قصد کشتن شلیک میکردند».
عفو بینالملل خاطر نشان میکند که از آمارهای ارائه شده توسط فعالان سیاسی و مدنی اطلاع دارد ولی به این نتیجه رسیده که حداقل در حال حاضر مدارک و جزئیات قانعکنندهای برای اثبات آنها در دست نیست.