تجزیه و تحلیل آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که در وضعیت فعلی، «در بدترین حالت»، ایران می‌تواند ظرف یک ماه، به اورانیوم غنی‌شده در سطح لازم برای ساخت سلاح دست پیدا کند.
این تجزیه و تحلیل که با ارائه جزئیاتی زیاد، از سوی «مؤسسه علم و امنیت بین‌المللی» در واشینگتن انجام شده می‌افزاید که «ایران می‌تواند دومین مقدار قابل توجه اورانیوم تسلیحاتی را در کمتر از سه ماه پس از مرحله اول و سومین مقدار قابل توجه را در کمتر از پنج ماه تولید کند.»
توافق هسته‌ای موسوم به برجام فاصله ایران برای رسیدن به سطح لازم ساخت سلاح را به یک سال رسانده بود و در ماه‌های اخیر مقام‌های غربی به ویژه وزیر امورخارجه آمریکا بارها درباره کاهش این زمان به چهار ماه هشدار داده و بر ضرورت احیای برجام تاکید داشته‌اند.
بر اساس گزارش «مؤسسه علم و امنیت بین‌المللی» ، تا ۳۰ اوت امسال، ایران ۱۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ذخیره کرده است و مؤسسه یادشده تخمین می‌زند که برای یک انفجار هسته‌ای، ۴۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد کافی باشد.
در ادامه این گزارش آمده است که ایران با نصب آبشار دیگری از سانتریفیوژهای پیشرفته برای غنی‌سازی اورانیوم به میزان ۶۰ درصد در حال کاهش فاصله زمانی لازم برای دست‌یابی سریع به بمب اتم است.
«مؤسسه علم و امنیت بین‌المللی» به طور کل به این نتیجه رسیده است که جمهوری اسلامی ایران به سرعت در حال پیشرفت در فعالیت‌های هسته‌ای و تشدید اقدامات خود برای محدود کردن نظارت آژانس بر برنامه هسته‌ای خود است.
این تجزیه و تحلیل می‌افزاید که در همین حال، توان بازرسان آژانس برای تشخیص میزان اختصاص دارایی‌های ایران به تأسیسات اعلام‌نشده هسته‌ای‌اش رو به کاهش داشته است.
تحلیلگران این مؤسسه با بررسی تازه‌ترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به این نتیجه رسیده‌اند که آژانس در ارتباط با برنامه اتمی ایران «زنگ خطر را برای جامعه بین‌المللی به صدا درآورده است.»
«مؤسسه علم و امنیت بین‌المللی» نتیجه‌گیری‌های خود را بر اساس بررسی و ارزیابی اطلاعات موجود در گزارش سه‌ماهه پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنظیم کرده است.
در بخشی از این تحلیل آمده است: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیگر نمی‌تواند روزانه از تأسیسات غنی‌سازی ایران بازدید کند، بیانیه‌های به‌روز شده را دریافت کند یا «دسترسی مکمل» به سایت‌ها داشته باشد. آژانس همچنین دیگر نمی‌تواند اظهاریه‌های ایران دربارهٔ تولید لوله‌های چرخنده سانتریفیوژ و دمنده‌های دوره قبل از ۲۳ فوریه را با موجودی فعلی تطبیق دهد.»
تحلیلگران موسسه یادشده اضافه کرده‌اند که آژانس «دیگر داده‌های جمع‌آوری شده توسط تجهیزات نظارتی را در مکان‌هایی که ایران آزمایش مکانیکی سانتریفیوژها را انجام می‌دهد، دریافت نمی‌کند. ... بازرسان همچنین دیگر اطلاعاتی در مورد تولید کنسانتره سنگ اورانیوم ایران یا انتقال آن به تأسیسات اصفهان برای تبدیل در دست ندارد.»
این ارزیابی در حالی منتشر می‌شود که نشست چهارروزه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد وضعیت همکاری ایران با آژانس از روز دوشنبه ۲۲ شهریور در وین اتریش آغاز شده است.
به گزارش خبرنگار اعزامی رادیو فردا به وین، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در نشست شورای حکام اعلام کرد که با توجه به پاسخگو نبودن ایران به پرسش‌های این سازمان در دو سال گذشته و عدم اجازه دسترسی کامل به تجهیزات نظارتی بر تأسیسات هسته‌ای ایران، نگرانی‌ها دربارهٔ برنامه هسته‌ای ایران همچنان پابرجا است.
او خطاب به شورای حکام گفت: «من همچنان به‌شدت نگرانم که مواد هسته‌ای در تأسیسات از پیش اعلام نشده وجود داشته و آژانس از مکان نگهداری این مواد باخبر نیست».
در روزهای اخیر این احتمال مطرح بود که آمریکا و هم‌پیمانان اروپایی آن، بر اساس این گزارش‌های آقای گروسی از پرونده هسته‌ای ایران، جمهوری اسلامی را از طریق صدور قطعنامه‌ای پس از سال‌ها به شورای امنیت سازمان ملل متحد بکشانند ولی توافق تازه ایران و آژانس درباره نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران، این احتمال را کمرنگ کرده است.
