جلسات دادگاه بررسی تقاضای فرجام حمید نوری روز چهارشنبه ۲۱ دی در استکهلم، پایتخت سوئد، آغاز شد.
حمید نوری ۶۱ ساله معروف به «حمید عباسی»، دادیار سابق زندان گوهردشت، تیرماه امسال در پایان یک محاکمه ۹ ماهه توسط یک دادگاه منطقه‌ای استکهلم، به دو اتهام «ارتکاب جرایم جدی علیه قوانین بین‌الملل» و «قتل عمد» مجرم شناخته و به حبس ابد محکوم شد.
دلیل اصلی بازداشت و محاکمه آقای نوری مشارکت او در قتل عام هزاران زندانی سیاسی در تابستان سال ۱۳۶۷ بود.
شواهدی که مخالفان جمهوری اسلامی و گروه‌های مدافع حقوق بشر جمع‌آوری کرده‌اند نشان می‌دهد که دستور «تصفیه» بیش از پنج هزار زندانی سیاسی که بسیاری از آن‌ها دوره زندان خود را طی کرده و یا به مجازات‌های سبک‌تری محکوم شده بودند، توسط آیت‌الله روح‌الله خمینی، بنیانگذار و رهبر وقت جمهوری اسلامی، صادر شد.
برخی از اسناد حاکی از آن است که آیت‌الله خمینی به تلافی حمله مسلحانه نیروهای سازمان مجاهدین خلق از طریق مرزهای عراق به غرب ایران، در تابستان همان سال این دستور را صادر کرده بود.
دادگاه منطقه‌ای استکهلم در حکم خود تصریح کرده است که حمید نوری به عنوان دادیار زندان گوهردشت «شخصا زندانیان را انتخاب کرده و به جلسات کمیته موسوم به کمیته مرگ می‌برده و از آن‌جا آن‌ها را به محل تیرباران می‌برده است».
محاکمه حمید نوری اولین دادرسی مربوط به قتل عام زندانیان سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷ است. گذشته از جرایم حمید نوری، این دادرسی به‌دلیل اسناد ارائه شده از سوی مخالفان جمهوری اسلامی و گروه‌های حقوق بشری حاکی از مشارکت تعدادی از مقامات ارشد جمهوری اسلامی، از جمله ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری فعلی، در روند قتل عام زندانیان سیاسی بسیار مهم و حساسیت برانگیز شد.
توماس بودستروم، وکیل مدافع حمید نوری، در سخنان افتتاحیه خود هنگام شروع جلسات دادگاه فرجام در روز چهارشنبه، از دادگاه خواست آقای نوری را تبرئه و یا مجازات او را کاهش دهد.
آقای نوری پس از سخنان وکیلش از دادگاه خواست که صحبت کند ولی رابرت گرین، قاضی دادگاه، به او گفت پس از ارائه رئوس پرونده توسط دادستانی به او اجازه صحبت داده خواهد شد.
اما آقای نوری به صحبت ادامه داد، از شرایط نامناسب زندان و «وخامت وضع بینایی» خود شکایت کرد و چند عینک خود را بلند کرد و به قضات نشان داد. به‌دلیل ادامه سخنان تند و سرزنش آمیز آقای نوری، قاضی دادگاه دستور داد او را از جلسه خارج کنند.
دادگاه منطقه‌ای استکهلم در پایان محاکمه حمید نوری در تیرماه گذشته در حکم خود تصریح کرد که «دلیل محکومیت او مشارکت در اعدام هدفمند اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق و دور دوم قتل عام زندانیان بود که طی آن اعضا و هواداران گروه‌های چپ که به اسلام اعتقاد نداشتند اعدام شدند».
حمید نوری در آن محاکمه ادعا کرد که در دوران قتل عام زندانیان سیاسی در مرخصی بوده است. او گفت که در زندان دیگری مشغول کار بوده و اتهامات علیه خود را توطئه سازمان مجاهدین خلق برای بدنام کردن جمهوری اسلامی توصیف کرد.
حمید نوری براساس شکایت مخالفان جمهوری اسلامی به پلیس سوئد در آبان ۹۸ در فرودگاه استکهلم بازداشت شد.
محاکمه و محکومیت حمید نوری مناسبات دولت سوئد و جمهوری اسلامی را تیره کرده است. حکومت ایران بارها با احضار سفیر سوئد در تهران به برگزاری این محاکمه اعتراض کرده، محکومیت او را یک حکم سیاسی توصیف کرده و خواستار آزادی او شده است.
در طول محاکمه اولیه حمید نوری همزمان با برگزاری جلسات دادگاه، تعداد کثیری از مخالفان جمهوری اسلامی در اطراف ساختمان تجمع می‌کردند. روز چهارشنبه نیز جمعیتی در حدود صد نفر در اطراف ساختمان دادگاه اجتماع کرده بودند.
شیرین قبادی، یک سخنگوی شورای ملی مقاومت که در این اجتماع حضور داشت، به خبرگزاری‌های بین‌الملی گفت: «این محاکمه نیز یک بار دیگر آنچه را که در تابستان ۶۷ در زندان‌های ایران روی داد برجسته خواهد کرد. امروزه پس از چهار ماه اعتراضات گسترده در ایران افکار عمومی در سطح جهان از وحشی‌گری این رژیم درک بهتری دارند».
