در اجلاس اضظراری وزیران خارجه اتحادیه عرب در قاهره روز یکشنبه ۲۹ آبان عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، گفت «این کشور ساکت نمی نشیند و در دفاع از امنیت خود تردید به خرج نمی دهد»، چون به گفته او هر نوع مداراجویی ایران را به ادامه سیاست های به توصیف او «توسعه طلبانه» و «مداخله جویانه» ترغیب می کند.
نشست روز یکشنبه حاصل بالا گرفتن تنش میان عربستان و ایران بود.
در دو هفته گذشته به ویژه بر سر رویدادها در یمن و لبنان. نشستی به درخواست ریاض برای آنچه عربستان «قانون‌شکنی» های ایران در دنیای عرب توصیف می کند تشکیل شد.
احمد ابوالغیظ دبیرکل اتحادیه عرب و وزیر خارجه اسبق مصر هم در این نشست وعده داد که کشورهای عربی موضوع را در سازمان های بین المللی از جمله در شورای امنیت سازان ملل مطرح می کنند. او افزود تهدیدات ایران از حد گذشته و منطقه را به سوی به توصیف او ورطه ای خطرناک کشانده است. اما اجلاس یادشده جزئیات اقداماتی را که برای رویارویی با ایران مدنظر است روشن نکرد.
منصور فرهنگ استاد روبط بین الملل در کالج بنینگتون و نماینده پیشین ایران در سازمان ملل در نیویورک به رادیو فردا می گوید اعتراض های تقابلی عربستان و ایران تنها جنبه تبلیغاتی دارد و به صورت گفتمان روزمره در آمده است.
اما به نظر او اگر کشورهای عربی متحد با عربستان گمان می کنند که می توانند از راه این‌گونه تبلیغات از لحاظ حقوقی محکومیتی برای ایران ایجاد کنند در اشتباهند.
به گفته این کارشناس مناسبات بین المللی نگرانی این کشورها از نفوذ مستقیم ایران در عراق و سوریه و نفوذ غیرمستقیم ایران در یمن و لبنان است. اما خصوصا در عراق، سوریه و لبنان هر اقدامی که ایران کرده با خواست دولتهای این کشورها بوده است. یعنی به نظر منصور فرهنگ از نظر حقوقی ایران کار خلافی نکرده است.
ولی به گفته این استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل ایران از نظر ایدئولوژیک عرض اندام کرده و در این کار موفق بوده است. عربستان سعودی و متحدانش از گسترش نفوذ ایران نگرانند ولی مهار یا جلوگیری از این گسترش به نظر منصور فرهنگ هیچ پاسخ حقوقی ندارد.
این نماینده اسبق ایران در سازمان ملل می افزاید تا موقعی که دولتهای عراق، سوریه و لبنان منافع خود را در همکاری یا داشتن روابط نزدیک با ایران می بینند اعلامیه کشورهای عربی فقط می تواند حربه ای تبلیغاتی برای این کشورها علیه ایران به شمار رود اما هیچ گونه ارزش حقوقی ندارد.
منصور فرهنگ نتیجه می گیرد که فرستادن چنین بیانیه ای به شورای امنیت سازمان ملل فقط تلاشی سیاسی است که به نتیجه ای نخواهد رسید.
از سوی دیگر محسن میلانی مدیر مرکز استراتژیک و دیپلماتیک و استاد روابط بین الملل در دانشگاه جنوب فلوریدا در شهر تمپا در گفت و گو با رادیو فردا می گوید امروز در خاورمیانه جبهه یا اتحادی علیه ایران در حال شکل گرفتن است و عربستان سعودی می کوشد رهبری این جبهه را برعهده می گیرد.
به گفته محسن میلانی به نظر می رسد که سیاست عربستان شباهت زیادی با سیاست دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا هم دارد چون او هم می خواهد سیاستهای ایران را در منطقه خنثی کند.
این استاد روابط بین الملل در دانشگاه جنوب فلوریدا می افزاید عربستان سعودی سعی کرد در دیدار وزیران خارجه اتحادیه عرب در مصر جبهه ضد جمهوری اسلامی را از چند کشور حاشیه خلیج فارس به کشورهای دیگر منقه هم گسترش دهد.
به باور مدیر مرکز استراتژیک و دیپلماتیک در شهر تمپا هدف عربستان دوقطبی کردن اتحادیه عرب است به این صورت که خود را به عنوان رهبر اتحاد ضد ایران معرفی کند و از طرف دیگر ریاض تلاش دارد اتحادیه عرب مواضع ضد جمهوری اسلامی اتخاذ کند.
از نظر محسن میلانی سوال عمده این خواهد بود که ریاض در این کار موفق خواهد شد یا نه؟ او در پاسخ به این سوال می گوید باید دید کشورهای پرقدرت عرب مثل مصر چه تصمیمی خواهند گرفت و آیا این ها حاضر خواهند شد وارد جنگ میان عربستان و ایران شوند یا این که در صحبت موافق با عربستان سعودی موضع خواهند گرفت اما در عمل بی‌طرفی پیشه کنند؟
