اتحادیه عرب در نشست روز شنبه خود طرح موسوم به «معامله قرن» را رد کرد و خواستار عدم همکاری با آمریکا برای اجرای این طرح شد.
این اتحادیه روز شنبه ۱۲ بهمن در نشستی فوقالعاده اعلام کرد که این طرح «حداقل حقوق و آرمان‌های فلسطینیان را تامین نمی‌کند».
در این بیانیه همچنین به اسرائیل نسبت به اجرای بندهای این طرح و نادیده گرفتن قطعنامه‌های بین‌المللی هشدار داده شده است.
تشکیلات خودگردان فلسطینی که طرح تازه آمریکا موسوم به «معامله قرن» را را رد کرده، از اتحادیه عرب خواسته بود در نشست فوقالعاده خود «موضعی قاطعانه و با اجماع علیه این طرح» اتخاذ کند.
ریاض المالکی، وزیر خارجه دولت خودگردان، پیش از نشست وزیران خارجه اتحادیه عرب در قاهره گفت که فلسطینیان انتظار دارند «برادران عرب» با موضع‌گیری روشن، این طرح را ناکام کرده و پس از آن فعالیت گسترده‌ای را بر روی این موضوع انجام دهند.
به گفته این مقام ارشد فلسطینی، «پشتیبانی کشورهای عرب، موضع فلسطینی‌ها را برای گفت‌وگو با طرف‌های دیگر، قوی می‌کند».
حکومت خودگردان همچنین پیش‌نویس قطعنامه‌ای را در رد طرح آمریکا برای رای‌گیری به کشورهای عضو اتحادیه عرب ارائه کرد.
محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان، در سخنرانی در این نشست، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را متهم کرد که به «صلح باور ندارد».
آقای عباس یادآوری کرد که مذاکراتش با اهود اولمرت، نخست وزیر پیشین اسرائیل، در سال ۲۰۰۷ میلادی برای دستیابی به یک طرح صلح در حال پیشرفت بود.
جزئیاتی از طرح موسوم به «معامله قرن»
- این طرح ۸۰ صفحه است و تنها بخش‌هایی از آن به طور عمومی منتشر شده است
- اسرائیل مراکز یهودی‌نشین بزرگی را که در ۵۳ سال اخیر در کرانه باختری ساخته، و همچنین دره اردن را به خاک خود منضم می‌کند
- حق حاکمیت بر شرق اورشلیم در دست اسرائیل می‌ماند و ارتش اسرائیل اختیارات امنیتی و حق ورود به اراضی فلسطینی را برای مبارزه با تروریسم حفظ می‌کند
- کشور مستقل فلسطین به پایتختی منطقه‌ای در ابودیس، در حومه اورشلیم، برپا می‌شود. این کشور حدود ۷۰ درصد از کرانه باختری، تمامی نوار غزه و دو بخش جدید در جنوب اسرائیل را شامل خواهد بود
- نیروهای مسلح فلسطینی ارتش نیستند و نیروهای انتظامی خواهند ماند
- نقاط مختلف کرانه باختری در مجموع با ۱۳ پل به هم وصل می‌شوند؛ دو پل از ۱۳ پل، نقطه اتصال کشور فلسطین با اردن خواهد بود
- کرانه باختری با تونلی به طول ۳۴۰ کیلومتر به نوار غزه وصل خواهد شد. دو منطقه جداگانه یکی با عنوان مجتمع صنعتی و دیگری با عنوان مجتمع کشاورزی و مسکونی به جای ۳۰ درصد کرانه باختری که در دست اسرائیل می‌ماند، به فلسطینیان داده می‌شود که تحت نظارت امنیتی اسرائیل به غزه وصل خواهد شد
- حق نیایش آزادانه پیروان همه ادیان در اماکن مقدس حفظ می‌شود و اسرائیل درطول مدت ۴ سال مذاکرات طرفین، حق هیچ ساخت و سازی را در کرانه باختری ندارد
- [بنابر آنچه تا کنون از این طرح به رسانه‌ها راه یافته[ به مرزهای سال ۱۹۶۷ که پایه قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی و عربی در نیم قرن گذشته بوده است اشاره‌ای نشده و سرنوشت آوارگان فلسطینی در کشورهای مختلف روشن نیست. بنابر برخی گزارش‌ها، این آوارگان به جای بازگشت به مناطقی که خاک اسرائیل محسوب می‌شود، با گرفتن امتیازاتی، تابعیت کشورهای دیگر را کسب خواهند کرد و در صورت تمایل می‌توانند از کشور جدید فلسطینی نیز درخواست تابعیت کنند و از یک صندوق بین‌المللی هم غرامت بگیرند
وی تاکید کرد که ۷۰ درصد توافق‌ها نیز به دست آمده بود اما محاکمه و زندانی شدن اهود اولمرت (به اتهام فساد) این امکان را از بین برد.
احمد ابوالغیط، دبیر کل اتحادیه عرب، نیز در نشست قاهره گفت که طرح آمریکا لطمات اساسی به حقوق فلسطینیان وارد می‌کند.
آقای ابوالغیط پس از دیدار با محمود عباس نیز گفت که مبارزه بر سر فلسطین، تنها یک نبرد فلسطینی نیست بلکه «یک مبارزه عربی و جمعی است».
واکنش آمریکا به انتقادات
حکومت خودگردان گفته است که در نشست‌های پیش‌رو در کمیته اجرایی سازمان همکاری اسلامی در جده، اجلاس سران اتحادیه آفریقا و نشست فوقالعاده جنبش غیرمتعهدها، موضع خود را مطرح خواهد کرد و خواهان حمایت اعضای این نهادها خواهد شد.
در همین حال محمود عباس به شدت با این طرح مخالفت و تاکید کرده که «هیچ فلسطینی این طرح ننگین و خائنانه را نخواهد پذیرفت».
همه جناح‌های فلسطینی با موضع یک‌دست به این طرح اعتراض کرده‌اند و نقاط مختلف کرانه باختری و نوار غزه روز جمعه یازدهم بهمن شاهد تظاهرات گسترده فلسطینیان بود.
جرد کوشنر در واکنش به این اعتراض‌ها گفته که رد طرح در حالی که هنوز فلسطینیان جزئیات آن را مطالعه نکرده‌اند، «رفتاری بالغ نیست».
وی تاکید کرده که انتظار می‌رود، فلسطینیان به گونه‌ای رفتار کنند که نشان دهد آماده داشتن کشور فلسطین هستند.
کلی کرافت، سفیر آمریکا در سازمان ملل، نیز جمعه گفت که دولت دونالد ترامپ با تنظیم این طرح، مسیر ازسرگیری گفت‌وگو میان فلسطینیان با اسرائیل را هموار کرده است.
حمایت امارات از طرح
در این میان به نظر می‌رسد عربستان، امارات و سایر امیرنشین‌های خلیج فارس، خواهان آن هستند که فلسطینی‌ها از مذاکره بر سر این طرح خودداری نکنند.
حضور سفیران عمان، امارات و بحرین در نشست رونمایی از معامله قرن در کاخ سفید به حمایت دولت‌های این کشورها از این طرح، تعبیر شده است.
انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجی امارات، یک مقاله را در حمایت از معامله قرن در توئیتر خود بازتاب داد.
آقای قرقاش انتقادهای فلسطینیان را عادلانه خواند و در عین حال نوشت که این طرح می‌تواند نقطه آغازی برای مذاکرات با اسرائیل باشد و نه الزاما پذیرش آن.
با این حال اردن که متحد آمریکا است و با اسرائیل هم از ۲۶ سال پیش مناسبات کامل سیاسی دارد، تنها راهکار نزاع اسرائیلی- فلسطینی، را تشکیل کشور فلسطین با پایتختی قدس شرقی و پایان «اشغالگری» اسرائیل دانسته است.
این کشور همچنین به فلسطینیان ساکن اردن و سایر مردم خود امکان داده تا علیه این طرح تظاهرات کنند.
ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، جمعه در تماس تلفنی با محمود عباس گفت «اردن با ایستادگی در کنار ملت فلسطین و قضیه عادلانه فلسطینی تا تشکیل کشور مستقل فلسطین با پایتختی قدس شرقی، در کنار شما می‌ایستد».
حملات متقابل اسرائیل و گروه‌های فلسطینی
در این میان، اولین آخر هفته بعد از ارائه این طرح، با حملات راکتی از غزه به جنوب اسرائیل و حملات هوایی ارتش اسرائیل به باریکه غزه همراه شد.
اسرائیل تایید کرد که در واکنش به گلوله‌های خمپاره و راکت‌های شلیک شده از غزه، اهداف وابسته به سازمان‌های مسلح فلسطینی در غزه را جمعه شب و بامداد شنبه بمباران کرد.
رسانه‌های اسرائیل چهارشنبه خبر داده بودند که بنیامین نتانیاهو در اولین جلسه دولتش بعد از رونمایی این طرح، یهودی‌نشین‌های کرانه باختری و دره اردن را به خاک اسرائیل منضم خواهد کرد و منتظر انتخابات ۱۲ اسفند اسرائیل نخواهد شد.
اما پس از مخالفت آشکار جرد کوشنر، دولت اسرائیل از این نیت عدول کرد. در همین حال، رسانه‌های اسرائیل گفته‌اند احتمال الحاق نمادین بخشی از کرانه باختری در روزهای آینده همچنان در دستور کار دولت نتانیاهو است.
