پس از آنکه روز ۲۵ نوامبر یک کشتی گارد ساحلی روسیه به سمت یک کشتی یدککش نظامی اوکراینی رفته و تنه محکمی به آن زد، زنجیرهای از اتفاقها رخ داده که حتی احتمال رویارویی نظامی بین دو کشور و باز شدن پای ناتو به این درگیری را نیز تقویت کردهاست.
خدمه کشتی روسی «دان» در دریای آزوف به تصادم با شناور اوکراینی بسنده نکرده به سوی ناوهای همراه یدککش شلیک هم کردند و ۲۴ ملوان را به اسارت بردند. ۱۲ تن از این ملوانان همچنان در بازداشت بهسر میبرند.
دریای آزوف به وسیله یک تنگه باریک به نام تنگه کِرچ به دریای سیاه متصل میشود و این تنگه محلی است که این درگیری روی دادهاست.
مقامهای روسی میگویند که کشتیهای اوکراینی مانورهای خطرناک میدادند و به همین دلیل لازم شد که این تنگه بهطور موقت بسته شود.
از سوی دیگر، نیروی دریایی اوکراین میگوید که در مورد مسیر حرکت ناوگروه خود و نزدیک شدن آن به تنگه کرچ دو بار با گارد ساحلی روسیه تماس گرفته اما پاسخی دریافت نکرده بود.
این قضیه در حالی رخ میدهد که بر اساس یک پیمان مربوط به سال ۲۰۰۳، دریای آزوف متعلق به هر دو کشور است و کشتیهای دو کشور، از جمله ناوهای جنگی، اجازه دارند آزادانه از تنگه کرچ عبور کنند.
صحنه برخورد کشتی روسی با یدککش اوکراینی:
علت افزایش اخیر تنشها
در پی گرایش سیاسی اوکراین به غرب و خروج این کشور از حوزه نفوذ روسیه، یکی از اقدامات مسکو الحاق شبهجزیره کریمه به خاک خود بود؛ شبهجزیرهای که قانوناً متعلق به اوکراین است.
این شبهجزیره ساحل جنوب غرب دریای آزوف را تشکیل میدهد و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، شش ماه پیش شخصاً پلی ۱۹ کیلومتری را افتتاح کرد که روسیه را به کریمه متصل میکند.
کاری که روسها کردند این بود که بلندای دهنه این پل را به اندازهای کوتاه گرفتهاند که بسیاری از کشتیهای تجاری اوکراین قادر به عبور از آن نیستند و بندرهای ماریوپول و بردیانسک اوکراین اکنون با مشکل روبهرو شدهاند.
با احداث این پل، حضور نظامی دو طرف در دریای آزوف افزایش پیدا کرد و روسها افزون بر این، از آن زمان بیش از ۱۵۰ شناور تجاری اوکراینی را متوقف کرده و با نگه داشتن چندینروزه هر کشتی هزینه بزرگی به روی دست شرکتهای اوکراینی گذاشتهاند.
در روزهای اخیر هم روسها با اقدامی بیسابقه، با پارک کردن یک شناور باربری به صورت عرضی در زیر پل یادشده، تنگه کرچ را بستهاند.
بسیاری از تحلیلگران غربی میگویند که این روند نشانگر برنامه روسیه برای در دست گرفتن کامل کنترل دریای آزوف و کنار زدن اوکراین از این دریا است.
در همین حال، رادیو و تلویزیون دولتی روسیه در خبرهای خود میگوید که واشینگتن به اوکراین «دستور داده» تا در دریای آزوف بحران ایجاد کند تا از این طریق دیدار پیش روی رؤسای جمهور آمریکا و روسیه به هم بخورد.
قرار بود دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، در جریان نشست پیش روی ۲۰ اقتصاد بزرگ جهان در آرژانتین، در مورد مسائل امنیتی و عدم اشاعه جنگافزارها، خاورمیانه و اوکراین با یکدیگر دیدار و گفتوگو کنند.
اما در پی تنشهای جدید در دریای آزوف، رئیسجمهوری آمریکا گفته شاید در جریان این نشست، برخلاف قرارهای قبلی، با پوتین دیدار نکند.