گزارش بانک مرکزی از تغییرات شاخص تورم در دی ماه بیانگر آن است که برای سومین ماه پیاپی روند کاهشی این نرخ متوقف مانده و نرخ تورم متوسط، رقمی ثابت را اختیار می کند.
بر اساس نتایج گزارش بانک مرکزی از تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در دیماه امسال، نرخ متوسط تورم یا همان نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به دی ماه ۹۵، رقم ۸٫۶ درصد اعلام شد، رقمی مشابه با نرخ تورم متوسط در آبان و آذرماه امسال که نشان می دهد نرخ تورم دوازده ماهه در سه ماه گذشته نتوانسته است روند کاهشی ماههای پیشین را تداوم بخشد.
ثابت ماندن روند تغییرات نرخ تورم متوسط در گزارش بانک مرکزی همزمان شده است با افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه که این همزمانی نگرانی از آینده روند تغییرات شاخص تورم را دوچندان میکند.
نرخ تورم نقطه به نقطه که شاخصی پیش نگر محسوب شده و روند آتی تحولات شاخص تورم را نشان می دهد، در دی ماه امسال به ۹٫۶ درصد افزایش یافت که در مقایسه با رقم نرخ تورم نقطه به نقطه آذرماه، ۰٫۴ واحد درصد افزایش داشت.
گزارش مرکز آمار ایران از تغییرات شاخص تورم در دی ماه امسال اما همچنان با تداوم روند کاهش نرخ تورم همراه بود و نرخ تورم متوسط در این ماه به ۶٫۹ درصد رسید که ۰٫۳ واحد درصد کمتر از این نرخ در آذرماه بود.
اما نرخ تورم نقطه به نقطه در دی ماه در گزارش مرکز آمار ایران با افزایش ۰٫۶ واحد درصدی همراه بود و به رقم ۶٫۳ درصد رسید.
در روایت مرکز آمار ایران از تغییرات شاخص تورم در دی ماه امسال، نرخ تورم ماهانه، ۰٫۸ درصد گزارش شد که نسبت به نرخ تورم ماهانه آذرماه، ثابت بود.
بررسی تغییرات شاخص بهای گروه های اصلی در گزارش بانک مرکزی نشان می دهد که بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه در میان گروههای اصلی همچون ماههای گذشته به گروه «بهداشت و درمان» اختصاص داشت که در این ماه نرخ تورمی ۱۷٫۲ درصدی را تجربه کرد.
گروه «تحصیل» با نرخ تورم ۱۱٫۳ درصد و گروه «دخانیات» با نرخ تورم ۱۰٫۷ درصد در رتبههای بعدی بالاترین نرخ تورم در میان گروههای اصلی قرار گرفتند.
در گزارش مرکز آمار ایران از تحولات شاخص تورم در دی ماه ۹۵ و بررسی جزییات نرخ تورم گروهها، شباهتهای فراوانی با گزارش بانک مرکزی وجود دارد.
بالاترین نرخ تورم در میان گروه های اصلی و فرعی مورد بررسی مرکز آمار ایران نیز متعلق به گروه «آموزش» بود که تورمی ۱۳٫۳ درصدی را به ثبت رساند.
پس از این گروه، شاخص بهای گروه «دخانیات» با رشد ۱۰٫۲ درصدی در رتبه دوم بالاترین نرخ تورم بین گروههای اصلی و فرعی ایستاد.
گروه «بهداشت و درمان» نیز از جمله گروههای کالایی و خدماتی در دیماه بود که با رشد ۹٫۵ درصدی در میان صدرنشینان فهرست بالاترین نرخهای تورم قرار گرفت.
از جمله گروههای کالایی که تحولات آن در گزارش های دورهای مورد توجه است، گروه «خوراکیها و آشامیدنیها»ست، اهمیت تحولات قیمتی این گروه برای عامه مردم و همچنین ضریب اهمیت بالای این گروه در میان گروههای محاسباتی برای تعیین نرخ تورم، توجه به تغییرات شاخص بهای این گروه را ضروری میسازد.
شاخص بهای گروه «خوراکیها و آشامیدنیها» در دی ماه بر اساس گزارش بانک مرکزی ۹٫۸ درصد بود، شاخص بهای این گروه در گزارش مرکز آمار ایران نیز ۶٫۹ درصد ثبت شده است.
بررسی تغییرات قیمت سبد کالای منتخب رادیو فردا که شامل ۱۰ قلم کالای پرمصرف در سبد خانوارهای ایرانی است نیز نشان می دهد که متوسط قیمت این اقلام در دی ماه امسال در مقایسه با ماه پیشین آذرماه، ۲٫۵ درصد کاهش داشته است.
بیشترین تغییر مثبت قیمتی، به سیب زمینی اختصاص داشت که ۳٫۵ درصد گران شد و بیشترین کاهش قیمتی به گوجه فرنگی مربوط می شد که ظرف این یک ماه، بیش از ۲۶ درصد ارزان شد.
تغییر مبدا مقایسه تغییرات قیمتی این سبد کالایی از آذرماه ۹۵ به دی ماه سال ۹۴، نتایجی کلا دگرگونشده به دست می دهد به طوریکه متوسط قیمتی این سبد کالایی از دی ماه پارسال تا دی ماه امسال با ۸٫۲۵ درصد رشد همراه بودهاست.
در میان این اقلام ۱۰ گانه، برنج داخله درجه یک با ۴۹ درصد رشد قیمتی، رکورددار افزایش قیمت بود و پیاز با حدود ۴۴ درصد کاهش قیمت در این فاصله زمانی، صدرنشین ارزانی در میان اقلام مندرج در سبد کالاهای منتخب رادیو فردا، بود.
بررسی تغییرات شاخص تورم در دی ماه از آن رو اهمیت داشت که در این ماه، شدیدترین نوسانات قیمتی در بازار آزاد ارز طی سه سال گذشته رقم خورد و قیمت دلار تحت تاثیر عوامل داخلی و بینالمللی طی روزهایی در سطوحی بالاتر از چهارهزار تومان نوسان کرد.
به نظر میرسد نوسانات بازار آزاد ارز به همان میزان در شاخص تورم و به ویژه بازار مواد خوراکی و آشامیدنی اثری بزرگ و قابل مشاهده نداشته است.
اثر افزایش قیمت دلار و دیگر ارزها بر قیمت کالاهای وارداتی اعم از اقلام مصرفی یا واسطهای و ماشینآلات می تواند با تاخیر بر افزایش قیمت تمامشده برخی کالاها اثر گذار باشد، اما به نظر میرسد تاثیر روانی گرانیها در بازار ارز بر شاخص تورم دیماه، ردپای محسوسی بر جای نگذاشتهاست.
اما تورم و روند کاهشی آن با چالش های جدی روبروست، افزایش بدهی دولت به بانکها، رشد مستمر نقدینگی و تلاش دولت برای رونقبخشی به اقتصاد ایران و در آغوش کسیدن نرخهای رشدی بالاتر همگی میتوانند منجر به رشد نرخ تورم و افزایش سطح عمومی قیمتها شوند.
از سوی دیگر افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه و رسیدن آن به نزدیکترین فاصله تا دو رقمی شدن و همچنین نرخ تورم ماهانه اندکی کمتر از یک درصد، نشانههایی نگرانکننده و مخاطره آمیز در دو ماه باقی مانده از امسال برای دستاوردهای تورمی دولت به حساب میآیند.
به ویژه آنکه ماههای پایانی سال با توجه به تشدید گردش مالی و سرعتگیری مبادلات و همچنین افزایش تقاضای نوروزی، میتواند تحولاتی در راستای افزایش نرخ تورم را رقم بزند.