فرصت از دست رفته و بودجه‌ای که هر سال دیر می رسد

طلسم شکسته نشد، لایحه بودجه سال ۹۲، یعنی آخرین بودجه‌ای که محمود احمدی‌نژاد به مجلس می‌برد هم، سر زمان مقرر به بهارستان نرسید تا طلسم تاخیر دولت او در تمام هشت سالی که میهمان ساختمان پاستور بود، همچنان پابرجا باقی بماند.

در این میان نامه‌نگاری علی لاریجانی به رهبر جمهوری اسلامی و تذکر آیت الله خامنه‌ای به محمود احمدی نژاد برای به موقع رساندن لایحه بودجه نیز چاره شاز نشده است.

اما چرا لوایح بودجه دولت، به موقع به مجلس نمی‌رسند؟

سال خاص،‌ عادت عام

غلامرضا کاتب، سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، این تاخیر را ناشی از آن دانسته که «مسوولان دولتی هنوز نتوانسته‌اند درآمد حاصل از واگذاری‌های سرمایه‌ای، فروش نفت و اموال و دارایی‌ها و همچنین نرخ ارز را پیش‌بینی کنند.»

ابراهیم نکو، دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت و گو با وب سایت خبرآنلاین «عادت کردن دولت به تاخیر» را دلیل نیامدن لایحه بودجه به مجلس عنوان کرده است.

حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، گفته که انقباضی شدن بودجه برای دستگاه های دولتی مشکل ساز شده و همین مشکل، تاخیر در ارایه بودجه سال آینده را موجب شده است.


بیشتر از یک هفته پیش، شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت، در پاسخ به پرسش خبرنگاری که از او زمان ارایه لایحه بودجه سال آینده را پرسیده بود، به جای پاسخ به این پرسش از ویژگی‌های بودجه سال آینده سخن گفته بود.

او بودجه سال آینده را، بودجه‌ای مبتنی بر واقعیت‌هایی چون واقعیت‌های بازار و میزان فروش نفت و ظرفیت بازار ارز توصیف کرد.

البته دلایلی که نمایندگان مجلس برای تاخیر ارایه لایحه بودجه سال ۹۲ برشمرده‌اند، کم و بیش می‌تواند برای دولت مشکل به هنگام بودن، تدوین و تقدیم لایحه سال آینده را به وجود آورده باشد.

تحریم‌ها، کاهش فروش نفت را رقم زده، ‌بازار ارز ماه هاست که در نوسان و تلاطم است، تکلیف ادامه و چگونگی اجرای هدفمندی یارانه‌ها نیز روشن نیست و نمی‌توان بدون این متغیرهای اصلی، ‌لایحه بودجه سال آینده را به سامان کرد.

رکورد ۷۵ روزه

اما تاخیر در ارایه لایحه بودجه مختص امسال و مشکلات خاص این سال نیست. ‌دولت محمود احمدی نژاد در تمام هفت سال گذشته نیز لایحه بودجه را با تاخیر به مجلس برده است، ‌رکورد تاخیر در تقدیم لوایح سالانه بودجه به لایحه بودجه سال ۹۰ بازمی گردد که این لایحه با تاخیری ۷۵ روزه تقدیم مجلس شد.

دولت محمود احمدی نژاد در بهترین حالت در این سال‌ها، لایحه بودجه سال ۸۷ را با ۳۲ روز تاخیر به مجلس ارایه کرده و بودجه سال آینده یعنی سال ۹۲، ‌تا اینجای کار تاخیری ۶۳ روزه داشته است، تاخیری که اگرچه هنوز رکورد تاخیرهای دولت در تدوین و تقدیم لایحه بودجه را جا به جا نکرده است، ‌اما همین تاخیر بیش از ۶۰ روزه، مجلسی‌ها را به این جمع بندی رسانده که برای به گردش درآمدن چرخ اقتصاد ایران در سال آینده، دست به کار تصویب بودجه چند دوازدهمی شوند.

یعنی برای یک یا سه ماه ابتدای سال ۹۲، مبلغی بر مبنای یک یا سه دوازدهم از بودجه امسال را تصویب کرده و در اختیار دولت قرار دهند.

روز چهارشنبه، ۱۸ بهمن ماه، سایت اطلاع رسانی دولت از تشکیل جلسه‌دولت در غیاب محمود احمدی‌نژاد که به مصر رفته خبر داد که در آن جلسه بندها و جداول بودجه سال آینده تصویب شده است.

در همین حال، به گزارش واحد مرکزی خبر، رحیم ممبینی، معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری ایران، از تأکید محمود احمدی‌نژاد مبنی بر نهایی شدن لایحه بودجه سال آینده و فرستادن آن به مجلس، در اوایل اسفندماه خبر داده است.

اگر وعده بودجه نویس دولت را، خوشبینانه نخستین روز اسفندماه درنظر بگیریم، دولت بدترین رکورد خود یعنی تاخیر ۷۵ روزه را تکرار خواهد کرد.

اما اهمیت ارایه به هنگام بودجه چیست؟

فرصت از دست‌رفته

ارایه لایحه بودجه در موعد مقرر آن، یعنی نیمه آذرماه هر سال، به مجلس این فرصت را می‌دهد که برنامه اقتصادی سال ‌آینده را با دقت بیشتری بررسی و تصویب کند، ‌اما گذشته از این، اهمیت تدوین، ‌ارسال و تصویب به هنگام لایحه بودجه در اختصاص به موقع بودجه به پروژه‌های عمرانی در سراسر ایران است.

تخصیص دیرهنگام بودجه‌های عمرانی، در بسیاری از مناطق ایران که کار ساخت و ساز تنها در دوره‌ای از سال و در فصل‌های خاصی ممکن است به معنای تعطیلی و نیمه تمام ماندن ساخت و ساز و پیشرفت پروژه‌های عمرانی در آن مناطق خواهد بود.