وزیران امور خارجه آمریکا و عربستان روز پنجشنبه ۲۳ دی در لندن با یکدیگر ملاقات کردند. این دیدار در آستانه اعلام اجرای توافق هستهای وین و همچنین در پی بالا گرفتن تنش میان ریاض و تهران انجام شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، جان کری و عادل الجبیر، وزیران خارجه آمریکا و عربستان، پس از این دیدار تاکید کردند که به رغم تنشهای اخیر بر سر سیاست آمریکا نسبت به ایران، روابط واشینگتن و ریاض «همچنان مستحکم است».
مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ساعاتی پیش از دیدار کری و جبیر گفته بود که این دو وزیر خارجه درباره یک رشته مسائل دوجانبه و بینالمللی از جمله «ایران، یمن و سوریه» گفتوگو خواهند کرد.
عربستان که با تهران بر سر یمن و سوریه اختلاف دارد، نگران تقویت موقعیت ایران پس از اجرای برجام و رفع تحریمهاست و از سیاست باراک اوباما در قبال ایران خشنود نیست.
خبرگزاری فرانسه میگوید هدف از دیدار جان کری با عادل الجبیر نیز «بازسازی اعتماد» میان دو کشور بوده است.
آقای کری در آغاز گفتوگوی روز پنج شنبهاش با وزیر خارجه عربستان گفت: «دو طرف، اتفاق نظر دارند که دوستی میان دو کشور محور تلاشهایشان در منطقه است و این مناسبات مهم است».
وزیر خارجه آمریکا سپس بدون نام بردن از ایران، افزود: «ما همچنین چالشهایی را که پادشاهی سعودی و سایر کشورها در منطقه در ارتباط با مداخله در امور داخلی خود احساس میکنند، درک میکنیم».
وی تاکید کرد: «ما میخواهیم ببینیم راهی برای حرکت به جلو، برای حل برخی از این مشکلات بدون رفتن به سوی مناقشه بزرگتری پیدا میشود، چرا که آخرین چیزی که ما در این منطقه به آن نیاز نداریم، مناقشه بیشتر است».
آقای کری همچنین گفت: «میدانم که پادشاهی عربستان هم با این نظر موافق است. اما آنها مایلند بعضی کارهای سادهای انجام شود که به جلوگیری از چنان مناقشهای کمک میکند».
عادل الجبیر در پاسخ گفته است: «با توجه به چالشهای موجود، چه در سوریه، چه در یمن، چه تروریستها، چه لیبی یا مداخله ایران در امور منطقه، به نظر من موثرترین روش برای حل آنها، دوستی و اتحاد با آمریکاست».
در پی حملات لفظی تند مقامهای ایران به دولت عربستان در اعتراض به اعدام شیخ باقر النمر، روحانی شیعه منتقد دولت این کشور، و سپس حمله عدهای به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری آن در مشهد، ریاض روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را با تهران قطع کرد.
مقامهای ایران از جمله محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، ضمن محکوم کردن حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران، واکنش ریاض را «غیر منطقی» و راهبرد این کشور را «تداوم و تشدید تنش در منطقه» و تلاش برای جلوگیری از اجرای توافق هسته ای وین، توصیف کردهاند.
همزمان، برخی از اصولگرایان نزدیک به آیتالله خامنهای و فرماندهان سپاه، آمریکا را در پشت پرده این تنشها معرفی کردهاند.
وزیر کشور ایران نیز «فرضیه دستهای پنهان» در پشت حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان را محتمل دانسته است.
این در حالی است که بنابرگزارش ها، پس از اعلام قطع رابطه عربستان با تهران، جان کری در تماس تلفنی با محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ایران از دو طرف خواست خوشیتنداری نشان دهند.
رسانههای روسیه نیز از تماس تلفنی باراک اوباما و ولادیمیر پوتین خبر دادند که در آن دو طرف خواستار کاهش تنش میان تهران و ریاض شدند.