شصت و نهمین دوره جشنواره جهانی فیلم برلین، شنبه شب (۱۶ فوریه) با اهدای جوایز به کار خود پایان داد؛ در حالی که فهرست انتخاب‌های هیئت داوران به ریاست ژولیت بینوش با پیش‌بینی‌ها و انتخاب‌های منتقدان چندان سنخیتی نداشت و بسیاری از ناظران را شگفت‌زده کرد.
«مترادف‌ها» ساخته ناداو لپید از اسرائیل برنده خرس طلای بهترین فیلم امسال شد؛ یک فیلم غریب کم‌خرج درباره یک جوان اسرائیلی که به پاریس آمده و ضمن انتقاد مستقیم از اسرائیل، حاضر نیست دیگر به زبان مادری‌اش تکلم کند. فیلم فضای سوررئالی دارد که به ویژه در ابتدا -با یک خانه خالی و یک مرد برهنه که چیزی برایش باقی نمانده- می‌تواند تماشاگر را غافلگیر کند، اما در ادامه به اثری نامنسجم بدل می‌شود که وجه سیاسی و انتقادی آن بر باقی وجوهش غلبه می‌کند.
یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های منتقدان در جشنواره امسال، «داستان سه خواهر» ساخته فیلمساز برجسته ترک، امین آلپر بود که به طرز عجیبی از دید داوران دور ماند و از جوایز نصیبی نبرد.
آلپر که با فیلم پیشین خود، «جنون»، در جشنواره ونیز درخشیده بود، این بار با سبک و سیاقی آرام- متکی بر نماهای بلند و دیالوگ بسیار- فضای متفاوتی خلق می‌کند که البته وارد شدن به آن ساده نیست و تماشاگر صبوری می‌طلبد که معتاد به‌هالیوود نباشد، اما در نهایت می‌تواند تماشاگر خاص را در دنیای شگفت‌انگیزی از معصومیت سه خواهر (زیر سایه اختلاف طبقاتی) غرق کند.
برنده جایزه بزرگ داوران امسال، فرانسوا اوزون بود که سال‌هاست با دوران اوج خود فاصله دارد. «به لطف خدا»، داستان واقعی درگیرکننده‌ای دارد درباره یک کشیش که سال‌ها قبل از بچه‌ها سوءاستفاده جنسی کرده و کاردینال هم سال‌هاست که بر این قضیه سرپوش گذاشته است. فیلم داستان چند مرد جوان را روایت می‌کند که حالا می‌خواهند این قضیه را از طریق مطبوعات و مجاری قانونی دنبال کنند.
اما «به لطف خدا» بیشتر مدیون سوژه‌اش است و در نهایت با ساختاری تلویزیونی-و شعاری- فیلم قابل‌توجهی در کارنامه اوزون نیست. انبوه فلش بک‌های بی دلیل و رها کردن شخصیت‌ها در بخش‌های مختلف فیلم در نیمه دوم، مشکلات دیگری را برای این فیلم رقم زده که اما به دلیل جنجال‌های پیرامونی‌اش از همین حالا سر و صدای زیادی در فرانسه به پا کرده و صحبت از مخالفت شدید کلیسا با این فیلم توجه بیشتری را به آن جلب کرده است.
جایزه بهترین کارگردانی جشنواره امسال به آنجلا شانلک، فیلمساز آلمانی، برای کارگردانی «من در خانه بودم، ولی» رسید و جوایز بهترین بازیگر مرد و زن از آن بازیگران فیلم چینی «خداحافظ پسرم» (ونگ جینگ چونگ و یونگ می) شد.
«متولد اوین» ساخته مریم زارع که در بخش مرور سینمای آلمان به نمایش درآمد، جایزه این بخش را که توسط داورانی متفاوت و در مراسمی جداگانه اهدا شد، دریافت کرد. این مستند دیدنی روایت فیلمسازی را دنبال می‌کند که می‌خواهد حقایقی را درباره به دنیا آمدنش در زندان اوین کشف کند.
«نشت» اولین ساخته سوزان ایروانیان به عنوان تنها فیلم بلند سینمای ایران در جشنواره امسال، به رغم سوژه جنجالی -و نسبتاً جذابش- درباره ترشح نفت از یک زن، انتظارات را برآورده نکرد.
فیلم کوتاه «تتو» به کارگردانی فرهاد دلارام که داستان دختری را روایت می‌کند که برای گرفتن گواهینامه مراجعه کرده اما خالکوبی روی دستش دردسرساز می‌شود، جایزه بهترین فیلم کوتاه بخش «جنریشن» (نسل) را از آن خود کرد.
در بخش آشپزی که پیشتر فیلمسازانی چون محمد شیروانی در آن شرکت کرده بودند، فیلمی از ایران نمایش داده شد به نام «دلبند» ساخته یاسر طالبی که زندگی یک زن هشتاد ساله در نقطه‌ای دورافتاده را دنبال می‌کند.
آنونس «مامور مخفی»
یکی از عجیب‌ترین فیلم‌های امسال، فیلمی بود با عنوان «مامور مخفی» بود که در بخش رسمی خارج از مسابقه به نمایش درآمد؛ فیلمی به کارگردانی یووال آدلر از اسرائیل با بازی دایان کروگر در نقش یک مامور مخفی زن موساد که وارد ایران می‌شود.
فیلم یک تریلر معمولی است که نمونه‌های مشابه فراوانی دارد (با موضع مشخصی علیه اسرائیل)، اما نکته قابل توجه، شک و شبهه ایرانیان حاضر در جشنواره برلین درباره فیلمبرداری این فیلم در داخل ایران بود که البته سازندگان این فیلم از اساس منکر آن هستند.
