واشینگتن فریبیکن جمعه در گزارشی نوشت اسنادی را رویت کرده که نشان میدهد دولت جو بایدن در آستانه دور هفتم مذاکرات هستهای در وین معافیت عراق از تحریمها علیه ایران را تمدیده کرد تا این کشور بتواند از ایران برق بخرد.
واشینگتن فریبیکن در ادامه نوشته است٬ ابلاغیه این معافیت در ۱۹ نوامبر (۲۸ آبان) امضا شده بود٬ ولی تا روز ۲۹ نوامبر، هشتم آذر یعنی روز آغاز مذاکرات هستهای در وین به کنگره اطلاع داده نشده بود.
این نشریه اضافه کرده است، ارسال ابلاغیه معافیت به کنگره درست همزمان با آغاز مذاکرات وین، دولت جو بایدن در معرض این اتهام قرار داد که در صدد دادن امتیاز به تهران به عنوان نشان حسن نیت در آغاز دور هفتم مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام است.
یک منبع ارشد در کنگره آمریکا که با این موضوع آشناست، به واشینگتن فریبیکن گفت که تاخیر در ارسال معافیت به کنگره نشان میدهد که دولت آمریکا نسبت به لغو تحریمها در زمان از سرگیری مذاکرات حساس است.
واشینگتن فریبیکن نوشته است، معافیت از تحریمها به ایران۱۲۰ روز دیگر فرصت میدهد تا برق را بدون جریمه به عراق بفروشد. دولت ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا چارچوب زمانی معافیتها را در تلاش برای کاهش این رابطه به ۶۰ روز محدود کرده بود، اما دولت بایدن آن را برای حداکثر دوره ۱۲۰ روزه تمدید کرد.
دولت دونالد ترامپ در آخرین روزهای عمر خود در ۱۶ دیماه سال گذشته (چهارم ژانویه ۲۰۲۱) معافیت از تحریم فروش انرژی ایران به عراق را برای ۹۰ روز تمدید کرده بود.
دولت جو بایدن در آستانه دور اول مذاکرات هستهای ایران و قدرتهای جهانی در وین پایتخت اتریش در ۱۱ فروردین ماه سال جاری معافیت عراق از تحریم ایران برای واردات انرژی را برای ۱۲۰ روز تمدید کرده بود.
وزارت خارجه آمریکا در خصوص تاخیر در ارسال ابلاغیه معافیت تحریمی به کنگره گفته است که این وزارتخانه تلاش کرد که بخشهای طبقه بندی شده از این ابلاغیه را در روزهای سه شنبه و چهارشنبه ۲۳ و ۲۴ نوامبر تحویل دهد، اما به دلیل بسته بودن دفاتر کنگره در تعطیلات «شکرگزاری» این وزارت خانه نتوانسته است افراد ذیربط را در کنگره برای ارائه آن پیدا کند. بهمین خاطر این اطلاعیه روز دوشنبه تحویل کنگره شده است.
وزارت خارجه آمریکا در متن ابلاغیه درباره این معافیت تاکید کرده است که فروش برق ایران به عراق در راستای منافع امنیت ملی ایالات متحده است. ناتوانی عراق در کاهش وابستگی خود به برق ایران، باعث صدور این معافیت شد تا (عراق) قادر شود برق بخرد.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم در گفتوگو با واشینگتن فریبیکن، ضمن تایید صدور معافیت ٬ اظهار داشت، این معافیت به منظور کمک به عراق برای تولید انرژی صادر شده است.
عراق یک سوم انرژی مورد نیازش را از طریق خرید برق از ایران و واردات گاز برای نیروگاههای برق خود تأمین میکند.
در همین زمینه یک مقام وزارت برق عراق اوایل هفته جاری از قطع کامل صادرات برق ایران به این کشور خبر داده و اعلام کرده بود٬ کاهش شدید ارسال گاز از ایران نیز کماکان ادامه دارد.
احمد موسی، سخنگوی وزارت برق عراق، یکشنبه به روزنامه «الیوم بغداد» گفته بود٬ طبق قرارداد ایران بایستی روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب گاز به این کشور تحویل دهد، اما هم اکنون این رقم به ۸ میلیون متر مکعب سقوط کرده است.
افت صادرات گاز به عراق شهریور امسال نیز اعلام شده بود و مقامهای عراقی از رایزنی دیپلماتیک برای حل موضوع خبر داده بودند. بخش عمده مشکل صادرات برق و گاز ایران به عراق به نحوه پرداخت پول برق و گاز باز میگردد و در طول سه سال گذشته به علت تحریمها با پیچیدگی مواجه شده است.
عراق تاکنون از دولت آمریکا برای واردات برق و گاز از ایران معافیتهای تحریمی موقت گرفته است و یکسوم انرژی مورد نیازش را از طریق خرید برق از ایران و واردات گاز برای نیروگاههای برق خود تأمین میکند، اما بهدلیل تحریم بانکها و صنایع نفت و گاز ایران از طرف آمریکا بخش بزرگی از پول برق و گاز خریداریشده از ایران پرداخت نشده است.
بر اساس تحریمهای آمریکا، عراق پول گاز تحویلی از ایران را به حسابی در بانک «تجارت عراق» واریز میکند و جمهوری اسلامی از این منابع فقط قادر به خرید کالاهای انساندوستانه از خود عراق است.
به گفته مقامات جمهوری اسلامی بغداد بیش از پنج میلیارد دلار به ایران بدهی دارد و تاکنون مذاکرات برای پرداخت این بدهی به نتیجه ملموسی نرسیده است.
مقامهای دولت عراق پیش از این توضیح دادهاند که پرداخت بدهی ایران با دینار ممکن است ولی چون ایران خواستار دریافت بدهی خود به دلار است، انتقال پول با توجه به تحریمهای آمریکا ناممکن است.