اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری از ابلاغ آییننامه اعطای تابعیت ایران به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی به وزارتخانههای کشور، اطلاعات و امور خارجه و معاونت حقوقی رئیسجمهور برای اجرا خبر داد.
روز سهشنبه نیز پایگاه اطلاعرسانی قوانین و مقررات کشور متن قانون تابعیت به فرزندان زنان ایرانی را که با مردان خارجی ازدواج کردهاند منتشر کرده بود.
پایگاه اطلاعرسانی دفتر هیئت دولت نیز گزارش داده بر اساس این آییننامه، هر زن ایرانی که با مرد غیرایرانی ازدواج کرده و در نتیجه این ازدواج، دارای فرزند زیر ۱۸ سال باشد و هر فردی که از مادر ایرانی و پدر غیرایرانی متولد شده و بیش از ۱۸ سال تمام داشته باشد میتواند متقاضی اعطای تابعیت برای فرزندش باشد.
بر اساس برآوردهای اولیه تا سال ۱۳۹۴، حدود ۱۵۰ هزار زن ایرانی با شهروندان خارجی ساکن ایران ازدواج کرده و حاصل این ازدواجها حدود بیش از ۵۰۰ هزار کودک فاقد تابعیت ایرانی بوده است.
نداشتن تابعیت ایران باعث شده تا این کودکان از امکانات مختلف مانند حقوق اجتماعی، آموزش، بیمه، یارانه، و اقامت پایدار محروم باشند.
مهرماه پارسال نمایندگان مجلس تأیید سازمان اطلاعات سپاه پاسداران را به شروط اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی و مردان خارجی اضافه کردند و بدین ترتیب این لایجه از سد شورای نگهبان گذشت.
بر اساس قانون جدید، فوت مادر، پدر یا فرزند مانع از درخواست اعلام تابعیت ایرانی برای فرزند نیست و در صورت فوت مادر و نرسیدن فرزند به هیجده سالگی، دادستان شهرستان محل اقامت فرزند، پس از انجام تحقیقات و گردآوری مستندات و ادله، درخواست مورد نظر را به استانداری ارائه میکند.
تعلق فرزند مشمول این قانون به مادر ایرانی، به موجب گواهی معتبر بیمارستان یا گواهی هریک از مراکز بهداشتی و درمانی ایرانی که فرزند در آن جا متولد شده و در صورت نبودن هریک از این گواهیها یا تولد کودک در خارج از کشور، به موجب رأی مرجع قضایی (داخلی یا خارجی)، احراز میشود.
صدور پروانه اقامت برای پدر غیرایرانی فرد مشمول قانون در صورت نداشتن مشکل امنیتی، مشروط به تأیید و اعلام تابعیت ایرانی فرزند و درخواست کتبی وی برای اقامت در ایران، براساس قوانین و مقررات مربوط صورت میگیرد.
ایران یکی از معدود کشورهای جهان بود که اعطای تابعیت از طریق مادر را به رسمیت نمیشناخت.
بر اساس قانون جدید افراد در صورت نداشتن سوءپیشینه کیفری و نیز نداشتن مشکل امنیتی (به تشخیص وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه) به تابعیت ایران پذیرفته میشوند.