نیکولاس دو ریویِری٬ سفیر فرانسه در سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه، ۲۳ آذرماه، با قرائت بیانیه سه کشور اروپایی گفت، درها برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام هم اکنون باز است، اما «ما به سرعت در حال رسیدن به پایان کار» تلاش برای احیای این توافق هستیم.
سفیر فرانسه در سازمان ملل در گفت‌وگو با خبرنگاران در ادامه این بیانیه اظهار داشت: «ما داریم به نقطه‌ای نزدیک می‌شویم» که با توجه به تشدید (فعالیت‌های) هسته‌ای ایران٬ به‌زودی «از این توافق جز پوسته‌ای خالی بر جا نخواهد ماند».
شورای امنیت سازمان ملل سه‌شنبه نشستی در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار کرد. در حاشیه این نشست فرانسه، بریتانیا و آلمان٬ سه کشور اروپایی حاضر در توافق برجام٬ در بیانیه مشترکی گفته‌اند، ایران طی دو سال گذشته به طور بی سابقه‌ای برنامه هسته‌ای خود را توسعه داده است و همزمان دسترسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی را به تاسیسات هسته‌ای برای نظارت و راستی آزمایی این برنامه هسته‌ای مختل کرده است.
سه کشور اروپایی حاضر در برجام تصریح کرده‌اند که «با حسن نیت» به تلاش‌های خود برای احیای برجام ادامه می‌دهند. اما ایران پس از ماه‌ها توقف مذاکرات احیای برجام در وین با «مطالبات حداکثری» وارد این مذاکرات شده و از توافقات به دست آمده در شش دور مذاکره گذشته عقب نشینی کرده است.
دور هفتم مذاکرات احیای توافق هسته‌ای پس از وقفه‌ای پنج ماهه از روز هشتم آذر از سر گرفته شده است.
مذاکره‌کنندگان ایرانی در دولت روحانی و کشورهای حاضر در برجام در شش دور مذاکرات احیای برجام که با مشارکت غیرمستقیم آمریکا در وین برگزار شد، به توافق‌هایی درباره نحوه برداشته شدن تحریم‌های ایران و همچنین اجرای کامل برجام توسط ایران دست یافتند.
تیم جدید مذاکره‌کننده در دولت ابراهیم رئيسی هشتم آذرماه در قالب دور هفتم مذاکرات با حذف اغلب این توافق‌ها اقدام به ارائه دو پیش‌نویس جدید کرد که بلافاصله از سوی طرف‌های غربی «غیرقابل قبول» و «زیاده‌روی» خوانده شد.
نیکولاس دو ریویِری که در کنار سفرای آلمان و بریتانیا صحبت می‌کرد، گفت: «ایران باید بین فروپاشی برجام و توافق عادلانه و جامع که نفع آن به مردم و کشور خواهد رسید، یکی را انتخاب کند. تداوم تشدید (پیشرفت برنامه) هسته‌ای ایران به این معنی است که ما به سرعت در حال رسیدن به پایان راه هستیم.»
سفیر فرانسه اضافه کرد، برنامه هسته‌ای ایران تاکنون به اندازه امروز پیشرفت نکرده بود. این تشدید اقدامات هسته‌ای ایران صلح و امنیت جهانی و همچنین پیمان منع تکثیر تسلیحاتی را تضعیف می‌کند.
فرانسه، بریتانیا و آلمان سه کشور اروپایی حاضر در بر توافق برجام طی هفته‌های اخیر نسبت به عدول ایران از تعهدات خود در چارچوب برجام ابراز نگرانی کرده‌اند.
در همین حال، علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران در وین روز سه‌شنبه گفته است: «آنچه مشخص است از نظر ما این است که هر تحریمی که مغایر با برجام است باید فورا برداشته شود خواه این تحریم‌ها در دوره اوباما اعمال شده باشد یا ترامپ یا بایدن، همه آنها باید برداشته شوند.»
این در حالی است که روز دوشنبه دیپلمات‌های بریتانیا، فرانسه و آلمان گفتند: « مواضع جدید ایران مغایر با توافق برجام یا فراتر از آن است و همین باعث می‌شود که وقت گران‌بها را از دست بدهیم.»
سفیر آمریکا: زمان ناچیزی باقی مانده است
لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ گفته است، اگر ایران فوریت و حسن نیت را در گفت‌وگوهای وین در پیش بگیرد، می‌توانیم در مورد بازگشت متقابل به برجام به سرعت به تفاهم برسیم و آن اجرا کنیم.
سفیر آمریکا تصریح کرد، اما نمی‌توانیم اجازه دهیم که ایران هم زمان اتلاف وقت در مذاکرات دیپلماتیک، برنامه هسته‌ای خود را گسترش دهد.
او تاکید کرد، ایران با اقدامات تحریک آمیز هسته‌ای جدید، به استقبال از سرگیری مذاکرت در وین رفت و در مذاکرات مواضع مبهم، غیر واقعی، حداکثری و غیرسازنده در مورد موضوعات هسته‌ای و تحریم‌ها در پیش گرفته است.
سفیر آمریکا در ادامه گفت، ما در بهار امسال در شش دور مذاکرات پیشرفت قابل توجهی داشتیم و همه طرف‌ها تصمیمات دشواری گرفتند. همانطور که همه اعضای ۱+۵ اتفاق نظر دارند، نتیجه این مذاکرات تنها مبنای ممکن برای رسیدن به نتیجه است. اما اکنون ایران به دنبال بازبینی تفاهم‌های (بدست آمده در این شش دور) است.
او تصریح کرد، زمان بسیار ناچیزی باقی مانده است، اما ادامه پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و عدم فوریت آنها در مذاکرات، مزایای عدم اشاعه را که با بازگشت متقابل به پایبندی کامل به برجام حاصل می‌شود، از بین می‌برد.
لیندا توماس گرینفیلد تاکید کرد٬ این تسریع در پیشرفت‌های هسته‌ای سوالاتی را در مورد نیات ایران مطرح می‌کند، به ویژه با توجه به این‌که ایالات متحده تمایل خود را برای لغو همه تحریم‌های مغایر با برجام در چارچوب بازگشت متقابل به پایبندی به صراحت اعلام کرده است.
سفیر آمریکا گفت٬ اقدامات ایران هیچ اهرمی برای ایران در مذاکرات ایجاد نمی‌کند و تنها نگرانی ما را از فعالیت های ایران تشدید می‌کند.
توافق هسته‌ای «برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام که در سال ۱۳۹۴ بین ایران و شش قدرت جهانی حاصل شد، قرار بود در ازای کاهش تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، محدودیت‌هایی را برای برنامه هسته‌ای تهران اعمال کند.
جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۹۸، یک‌سال پس از خروج آمریکا از برجام به تدریج از تعهداتش عدول کرده و غنی‌سازی را در سطح گسترده‌ای افزایش داده است. تهران همچنین اجرای پروتکل الحاقی برای بازدید سرزده بازرسان آژانس از تاسیسات هسته‌ای خود را از اسفند ۹۹ متوقف کرده است.
دولت جو بایدن که از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱٬ در حدود ۱۱ ماه پیش٬ در آمریکا بر سر کار آمده است، بارها اعلام کرده که در صورت بازگشت ایران به تعهداتش در چارچوب برجام، آماده است که به این توافق بازگردد.
