مسعود پزشکیان کابینه‌ای را معرفی کرد که انتقادات زیادی را برانگیخت و حتی باعث جدایی محمدجواد ظریف از دولت شد. بخش بزرگی از این انتقادات مربوط به وزرای امنیتی و کلیدی کابینه بوده است. در سوی دیگر اما تیم اقتصادی پیشنهاد شده هم انتظارات جامعه اقتصادی را برآورده نکرده است.
مسعود پزشکیان پیشتر با انتصاب حمید پورمحمدی به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه و همچنین علی طیب‌نیا به عنوان مشاور عالی، بخشی از تیم اقتصادی‌اش را معرفی کرده بود. رئیس‌جمهور اسلامی ایران در حالی که هنوز رئیس کل جدید بانک‌مرکزی را منصوب نکرده، اسامی وزرای پیشنهادی خود از جمله تیم اقتصادی دولت را به مجلس ارائه داده است.
در این گزارش نگاهی داریم به تیم اقتصادی معرفی‌شده از سوی پزشکیان.
عبدالناصر همتی، وزارت امور اقتصادی و دارایی
عبدالناصر همتی در رأس تیم اقتصادی دولت به عنوان وزیر امور اقتصادی و دارایی معرفی شده است. همتی پیش از این ریاست بانک مرکزی، بیمه مرکزی و مدیرعاملی بانک ملی را تحربه کرده است. او متولد سال ۱۳۳۶ در کبودرآهنگ و دانشآموخته دکترای اقتصاد از دانشگاه تهران است. هرچند همتی به عنوان یک مدیر اقتصادی شناخته می‌شود اما فعالیت خود را از سال ۱۳۵۹ در سازمان صداوسیما آغاز کرده و تا ۱۳۶۸ مدیرکل خبر و تا سال ۱۳۷۳ نیز معاون سیاسی این سازمان بوده است.
شهرت همتی بیشتر مربوط به دوره پرتلاطم نوسانات ارزی بین سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ است که او ریاست بانک مرکزی را بر عهده داشت. او پس از بالاگرفتن انتقادات از عملکرد ولی‌الله سیف در بانک مرکزی، با وعده کاهش تورم و جلوگیری از رشد نرخ ارز روی کار آمد. در مرداد سال ۱۳۹۷ که همتی وارد بانک مرکزی شد تورم نقطه‌به‌نقطه، ۲۴.۲ درصد و تورم ۱۲ ماهه مصرف‌کننده هم ۱۱.۵ درصد بود و تا ماه‌های پایانی مسئولیت او در اردیبهشت ۱۴۰۰، تورم نقطه‌به‌نقطه به ۵۴.۶ درصد و تورم ۱۲ ماهه نیز به ۵۱.۸ درصد رسید. نرخ دلار در ابتدای ریاست او هشت هزار و ۵۰۰ تومان بود اما در پایان، با جهش ۲۲۳ درصدی، به ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان در ابتدای فعالیت دولت سیزدهم رسید.
همتی که در انتخابات دوره سیزدهم ریاست‌جمهوری با حمایت نسبی اصلاح‌طلبان کاندیدا شده بود، با کسب ۲.۴ میلیون رای، بعد از آرای باطله، سوم شد. او پس از شکست در انتخابات، انتقادات زیادی را در مورد فعالیت‌های اقتصادی دولت رئیسی مطرح کرد. همتی با حضور فعال در شبکه‌های اجتماعی به تصمیمات دولت واکنش نشان می‌داد و تلاش می‌کرد از خود چهره‌ای منتقد نشان دهد. در یکی از تند‌ترین واکنش‌ها، او خطاب به خبرگزاری رسمی دولت نوشت: «دانشجوی سال اول اقتصاد هم فرق تورم نقطه‌به‌نقطه و تورم سالانه را می‌داند؛ شما یا نمی‌دانید یا می‌خواهید ندانید».
همتی حالا در شرایطی به عنوان نامزد تصدی وزارت امور اقتصادی و دارایی معرفی شده که اقتصاد ایران نیازمند اصلاحات جدی و تصمیم‌گیری‌های سخت است و نقش وزیر اقتصاد در راهبری سیاست‌های اقتصادی بسیار مهم است.
محمد اتابک، وزارت صنعت، معدن و تجارت
محمد اتابک برای تصدی پست وزیر صنعت، معدن و تجارت معرفی شده است. مهم‌ترین سوابق اتابک در زمینه مدیریت پروژه‌های زیرساختی بزرگ و صنعت است. او در رسانه‌ها بواسطه فعالیت در صنعت فولاد به عنوان یک مدیر «معدنی» شناخته می‌شود بنابراین انتظار می‌رود که تاکید ویژه‌ای بر بخش معدن داشته باشد.
اتابک پیش از این معاون اقتصادی بنیاد مستضعفان بوده و از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ به عنوان عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران فعالیت می‌کرد. روزنامه «وطن امروز» در واکنش به معرفی او به عنوان وزیر صمت در گزارشی نوشته است: «معرفی نامزد توسط اتاق بازرگانی برای وزارتی که باید بر عملکردش نظارت کند و خط‌مشی برایش تعیین کند، مصداق تعارض و تضاد منافع بوده و غیرقانونی است».
مدرک کارشناس ارشد مهندسی عمران از دانشگاه میشیگان آمریکا احتمالا یکی از برگ‌های برنده او برای دریافت رای اعتماد خواهد بود. اتابک که در سال ۱۳۳۷ متولد شده است، از ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۰ مدیرعامل سیمان تهران بوده است. در کارنامه کاری او، نایب رئیسی شرکت سیمان تهران، مدیرعاملی و نایب رئیسی هیات مدیره شرکت اکباتان، عضویت و ریاست هیئت مدیره شرکت‌های مختلف از جمله سرمایه‌گذاری بانک مسکن، شرکت صدرا و چندین شرکت تولیدی دیگر به چشم می‌خورد.
اتابک در صورت انتخاب با چالش‌هایی مانند ساماندهی صنعت خودرو، تخصیص ارز به صنایع، کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش صنعت مواجه خواهد شد؛ چالش‌هایی که بر خلاف سابقه اتابک ارتباطی با معدن ندارد.
محسن پاک‌نژاد، وزارت نفت
محسن پاک‌نژاد، متولد سال ۱۳۴۵، از مدیران قدیمی وزارت نفت است. او دانشآموخته کارشناسی مهندسی برق از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی امیرکبیر است و از سال ۱۳۷۰ فعالیت خود را در وزارت نیرو آغاز کرد.
پاک‌نژاد در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ مدیر برنامه‌ریزی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران بود. او در سال ۱۳۸۶ به عنوان معاون مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران منصوب شد و تا ۱۳۹۲ در این جایگاه فعالیت کرد. با آغاز دولت یازدهم وی بار دیگر به ستاد وزارت نفت بازگشت و حدود یک سال به عنوان مدیرکل نظارت بر صادرات و مبادلات مواد نفتی وزارت نفت فعالیت کرد.
گفته می‌شود که محسن پاک نژاد در کمیته راهبردی انتخاب وزرا نمره بالایی کسب نکرده بود و نام او پس از مطرح شدن اسامی دیگری مانند اسحاق جهانگیری، محمود امین نژاد، بهروز نعمتی، رکن‌الدین جوادی و غلامحسین نوذری نهایی شده است.
او در صورتی که موفق به دریافت رای اعتماد شود با چالش‌هایی مانند نرخ حامل‌های انرژی و تحریم‌های بین‌المللی مرتبط با صنعت نفت ایران روبه‌رو خواهد شد.
فرزانه صادق مالواجرد، وزارت راه و شهرسازی
فرزانه صادق مالواجرد به عنوان تنها کاندیدای زن در لیست وزرای پیشنهادی به عنوان وزیر راه و شهرسازی از سوی مسعود پزشکیان معرفی شده است.
فرزانه صادق متولد ۱۳۵۵ و فارغ‌التحصیل رشته شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد است. او را نه می‌توان چهره‌ای اصلاح‌طلب و نه چهره‌ای اصولگرا دانست چون هم با دولت روحانی و هم دولت رئیسی کار کرده است. او پیش از این به عنوان مدیرعامل سازمان اموال و املاک کوثر متعلق به بنیاد شهید در دوران تصدی قاضی‌زاده هاشمی، فعالیت کرده است.
صادق مالواجرد در دولت روحانی به عنوان دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی در این وزارتخانه فعالیت داشته است. او در ۲۷ دی‌ماه ۱۳۹۷ از سوی محمد اسلامی وزیر اسبق به سمت معاون شهرسازی و معماری منصوب شد.
فرزانه صادق مالواجرد در مرداد ۱۴۰۲ از سوی مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی کنونی به عنوان مشاور در امور شهرسازی و معماری منصوب شد. پیش از آن نیز از مدیران کل این معاونت بوده و دبیری شورای عالی شهرسازی و معماری ایران را نیز در کارنامه کاری خود دارد.
صادق مالواجرد به عنوان چهره منتقد سیاست‌های زاکانی و تندرو‌های اصولگرا شناخته می‌شود، اما همزمان با چهره‌های اصولگرا مانند قاضی‌زاده هاشمی همکاری کرده است. ناظران مهم‌ترین چالش او به عنوان تنها وزیر زن دولت را عبور از سد مجلس اصولگرا می‌دانند، به خصوص به این دلیل که تاکنون وزارت راه‌وشهرسازی توسط وزیر زن اداره نشده است.
عباس علی‌آبادی؛ وزارت نیرو
عباس علی‌آبادی، متولد ۱۳۴۰ در اراک، وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت سیزدهم حالا به عنوان وزیر نیرو از سوی پزشکیان به مجلس معرفی شده است. علی‌آبادی فارغ‌التحصیل مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد مکانیک با گرایش تبدیل انرژی از دانشگاه‌های صنعتی شریف و دانشگاه تهران و درجه دکترای مهندسی مکانیک از دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی با گرایش کنترل است. ابقای او در دولت توسط پزشکیان انتقادات زیادی را برانگیخته است.
علی‌آبادی در دوره تصدی وزارت صمت مشکلاتی مانند خاموشی صنایع، افت تولید، افزایش تورم تولیدکننده و چالش‌های مربوط به خودروسازی را پشت سر گذاشته است. او پیش از این در انتقاد از وضعیت مدیریت صنعت در کشور گفته بود: «به رئیس‌جمهور گفتم من وزیر التماسم و هیچ اختیاری ندارم. تولید در اقتصاد کشور فرمانده ندارد. کجای دنیا تا به مشکل انرژی می‌خورند برق و گاز صنایع را قطع می‌کنند؟» حالا علی‌آبادی خودش می‌خواهد وزیر وزارتخانه‌ای شود که مسئول قطع برق صنایع بوده است و همین وضعیت کار او را چالش‌برانگیز می‌کند.
احمدی میدری، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
احمد میدری، متولد ۱۳۴۲ در آبادان، اقتصاددان ایرانی و معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت روحانی بوده است. او نماینده آبادان در دوره ششم مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بود. او دارای دکترای تخصصی اقتصاد و کارشناسی ارشد توسعه و برنامه‌ریزی اقتصادی از دانشگاه تهران است. میدری، سابقه تدریس در دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه شهید چمران اهواز را دارد.
میدری در انتخابات به عنوان مشاور اقتصادی مسعود پزشکیان در برنامه میزگرد اقتصادی شبکه یک سیما حاضر شد. او در این میزگرد آموزش و بهداشت را به عنوان دو کالای عمومی معرفی کرد که باید خارج از نظام بازار در اختیار شهروندان قرار گیرد.
این اقتصاددان، بازسازی اقتصادی بر اساس عدالت اجتماعی را ایده اصلی پزشکیان عنوان کرده است. میدری دارای سابقه طولانی در حوزه تعاون و رفاه است و انتظار می‌رود و نسبت به دیگر گزینه‌های معرفی‌شده از او انتقاد کمتری شنیده می‌شود.
غلامرضا نوری قزلجه، وزارت جهاد کشاورزی
غلامرضا نوری قزلجه، وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی هم اکنون عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی است. او طی سه دوره نمایندگی مجلس نیز همواره در کمیسیون تخصصی کشاورزی، آب و منابع طبیعی عضویت داشته است. او احتمالا به همین دلیل کار آسانی در کسب رای اعتماد خواهد داشت و در صورت پیروزی از بهارستان راهی وزارتخانه خود خواهد شد. غلامرضا نوری قزلجه دارای مدرک کارشناسی مهندسی کشاورزی-دامپروری، کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی و دانشجوی دکترای سیاست و توسعه کشاورزی است.
او از دهه هفتاد در استخدام وزارت جهاد کشاورزی است و در دوره‌ای نیز به عنوان قائم مقام و مشاور وزیر در وزارت جهاد کشاورزی مشغول به کار بوده است. نوری قزلجه پیش از این در انتقاد از عملکرد دولت سیزدهم گفته بود: «عده‌ای (در دولت و مجلس) برای فرار از مشکلات می‌گویند که اگر ما نبودیم اوضاع کشور و شاخص‌های اقتصادی بسیار بدتر از این می‌شد».
