نمایندگان پارلمان اروپا به طرحی رای دادند که به «بانک سرمایهگذاری اروپا» اجازه میدهد با ایران همکاری کند. بنا بر گزارشها این تصمیم الزامآور نیست. پیش از این گفته شده بود این بانک «مخالف» انجام همکاریها است.
بانک سرمایهگذاری اروپا، یک موسسه سرمایهگذاری غیرانتفاعیست. خبرگزاری رویترز میگوید در پی خروج دولت دونالد ترامپ از «برجام» و بازگشت تحریمهای ایالات متحده علیه تهران، بانک سرمایهگذاری اروپا «نقش کلیدی» در تلاشهای اتحادیه اروپا برای حفظ روابط مالی و تجاری با ایران دارد.
در وبسایت پارلمان اروپا گفته شده بود رایگیری در مورد ضمانت مقابله با زیانهای ناشی از عملیات مالی در حمایت از پروژههای سرمایهگذاری در خارج از اتحادیه، در این مورد مشخص در ایران، انجام میشود.
رویترز میگوید رای قانونگذاران اتحادیه اروپا پس از تلاش قانونگذاران راست افراطی برای جلوگیری از لغو محدودیتهای بانک سرمایهگذاری انجام شد. با این حال گروه بزرگی از نمایندگان به این مجوز رای دادهاند.
با این وجود رویترز میگوید مجوز تصویبشده در پارلمان اروپایی، این بانک را ملزم به همکاری با ایران نمیکند.
در میانه خرداد ماه خبرگزاری رویترز از قول منابعی در اتحادیه اروپا گزارش داده بود که این بانک تحت فشارهای ایالات متحده، با طرح اتحادیه اروپا برای فعالیت در ایران مخالفت کرده است.
یک روز بعد از این گزارش، کمیسیون اروپا اعلام کرد ایران واجد شرایط کافی برای همکاری با بانک سرمایهگذاری اروپا است. البته کمیسیون اروپایی هم تاکید کرده بود که تصمیمهای آن نهاد به معنای الزام بانک سرمایهگذاری اروپا برای حمایت از طرحهای اروپایی در ایران نیست و تصمیم در این مورد به عهده هیئت مدیره، و مطابق قوانین و مقررات مربوطه است.
ایران در زمستان گذشته به طور بالقوه به فهرست کشورهای واجد شرایط برای فعالیت بانک سرمایهگذاری اروپایی افزوده شده بود، ولی ارتقاء این موقعیت باید به تصویب دولتها و پارلمان اروپا میرسید.
رویترز با اشاره به نشست روز جمعه ایران و پنج قدرت جهانی، میگوید رای ۱۳ تیر ماهِ پارلمان اروپا، به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، فدریکا موگرینی، در جریان مذاکرات با تهران یاری میرساند.
محمد جواد ظریف، وزیران خارجه ایران، و دیپلماتهای ارشد بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه قرار است روز جمعه ۱۵ تیر، گرد هم آمده و در مورد حفظ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) رایزنی کنند. ریاست این جلسه بر عهده خانم موگرینی است.
خبرگزاری ایسنا از قول «یک منبع آگاه» گفته بود هدف از رایزنیها، بررسی امکانات احتمالی اتحادیه اروپا برای ارائه ضمانتهاییست که بتواند از منافع تهران محافظت کند.
در حال حاضر مذاکراتی بین ایران و سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا برای «نجات برجام» در جریان است و حسن روحانی و محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه ایران٬ از یازدهم تیرماه دیدارها و گفتوگوهایی را در سوئیس و اتریش انجام دادند.
دونالد ترامپ در اردیبهشت ماه، در پی انتقادهای پیدرپی از توافق اتمی با ایران از برجام خارح شد. آقای ترامپ میگوید جمهوری اسلامی پس از برجام به گسترش برنامه موشکهای بالیستیک و همچنین «حمایتش از تروریسم» در منطقه ادامه داده، به بیثباتی در خاورمیانه دامن زده و رفتار خود را تغییر ندادهاست. ایران اتهام حمایت از تروریسم و دخالت در اوضاع منطقه را رد کرده و میگوید برنامه موشکیاش «دفاعی» است.
پس از خروج آمریکا از برجام، وزیر خارجه آن کشور، ۱۲ خواسته را در راستای دستیابی به یک توافق جدید با ایران، تعیین کرد. وزیر خارجه آمریکا گفته بود، اگر جمهوری اسلامی رفتار خود را تغییر ندهد، آمریکا «شدیدترین تحریم های تاریخ را علیه ایران وضع خواهد کرد». مدیر سیاستگذاری وزارت خارجه آمریکا روز ۱۱ تیرماه اعلام کرد دور جدید تحریمها علیه تهران از ۱۳ مرداد، و بخش بعدی آن از ۱۵ آبان اجرا میشود.
نشست روز جمعه آقای ظریف و مقامهای پنج قدرت باقیمانده در توافق، نخستین از این دست در پی خروج ترامپ از برجام است.