مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه پنجم اسفند از دولت چین خواست به میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، اجازه دهد که در مورد اتهام بدرفتاری با مسلمانان اویغور ایالت سینکیانگ و مردم تبت تحقیق کند.
جوزپ بورل در جلسه شورای حقوق بشر سازمان ملل گفت: «بار دیگر از چین می‌خواهیم که به ناظران مستقل از جمله کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل اجازه دهد که از ایالت سینکیانگ بازدید کنند. این بازدیدها مهم‌ترین اقدام برای ارزیابی مستقل، شفاف و بی‌طرفانه در مورد نگرانی‌های شدید جامعه بین‌المللی است».
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از سخنانش، «سرکوب غیرقابل قبول تظاهرات صلح آمیز معترضان» در روسیه را محکوم کرد و با تاکید بر احیای حکومت غیرنظامی در میانمار که با کودتای روز اول فوریه سرنگون شد گفت: «در میانمار هم مثل هر کشور دیگری دمکراسی باید چیره شود».
نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر در سال‌های اخیر گزارش‌های مستندی در مورد کار اجباری، شکنجه، کنترل شدید و سرکوب مسلمانان اویغور منتشر کرده‌اند.
طبق برآوردهای سازمان ملل متحد، دست‌کم یک میلیون نفر از جامعه اقلیت اویغور و دیگر اقلیت‌های مسلمان در سینکیانگ بازداشت شده و در برخی اردوگاه‌ها نگهداری می‌شوند.
دولت چین این اردوگاه‌ها را «مرکز مقابله با افراطی‌گری» می‌نامد و واکنش‌های بین‌المللی به این موضوع را مداخله‌جویانه توصیف کرده است.
در همین حال، پارلمان کانادا روز چهارم اسفند با تصویب قطعنامه‌ای که لازم الاجرا نیست رفتار حکومت چین با مسلمانان اویغور را «نسل‌کشی» دانست. این تصمیم پارلمان به جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، فشار خواهد آورد تا موضع مشابهی اتخاذ کند.
این قطعنامه که به پیشنهاد حزب محافظه‌کار مخالف دولت به رای گذاشته شد با ۲۶۶ رای موافق و بدون رای مخالف تصویب شد. آقای ترودو و اعضای دولتش به این لایحه رای ممتنع دادند ولی تعداد زیادی از اعضای حزب لیبرال او از آن حمایت کردند.
قبل از تصویب نهایی این قطعنامه، فصل دیگری به آن افزوده شد که از کمیته بین‌المللی المپیک می‌خواهد در صورت ادامه بدرفتاری حکومت چین با مسلمانان اویغور محل برگزاری المپیک زمستانی سال ۲۰۲۲ را از چین به کشوری دیگر تغییر دهد.
حزب محافظه‌کار کانادا دولت جاستین ترودو را تحت فشار قرار داده تا در برابر چین موضع سخت‌تری اتخاذ کند. در پی بازداشت مدیر مالی شرکت چینی «هوآوی» در کانادا بر اساس حکم جلب دادستانی آمریکا در سال ۲۰۱۸، دولت چین دو شهروند کانادایی را در آن کشور به اتهام جاسوسی دستگیر کرد. این حوادث مناسبات کانادا و چین را دچار تنش کرد که هنوز ادامه دارد.
سخنگوی وزارت خارجه چین روز سه‌شنبه گفت قطعنامه مصوب پارلمان کانادا «حقایق و عقل سلیم» را نادیده گرفته و پکن در این مورد به شدت به دولت کانادا اعتراض کرده است.
سفیر چین در کانادا نیز قبل از رای‌گیری در پارلمان این کشور ادعای نسل‌کشی را رد کرد و گفت: «کشورهای غربی در موقعیتی نیستند که در مورد وضعیت حقوق بشر در چین اظهار نظر کنند. آنچه که تحت عنوان نسل‌کشی مطرح می‌شود به هیچ وجه در سینکیانگ روی نداده است».
جاستین ترودو تاکنون از به کاربردن عبارت «نسل‌کشی» پرهیز کرده و معتقد است که اتخاذ یک موضع هماهنگ از سوی تمامی کشورهای غربی بهترین روش برخورد با مسئله حقوق بشر مردم اویغور است.
یک مقام دولت کانادا گفت وضعیت حقوق بشر در سین کیانگ یکی از محورهای مهم مذاکرات مجازی آقای ترودو با جو بایدن در عصر روز سه‌شنبه به وقت محلی خواهد بود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، در آخرین روز کار خود در کاخ سفید گفت حکومت چین با سرکوب مسلمانان اویغور مرتکب «نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت» شده است.
مایک پومپئو، وزیر خارجه سابق آمریکا، اولین مقام ارشد غربی بود که در توصیف سیاست چین در سینکیانگ از عبارت «نسل‌کشی» استفاده کرد.
به گفته لیندا توماس گرینفیلد، گزینه جو بایدن برای نمایندگی در سازمان ملل، دولت جدید آمریکا از کاربرد مفهوم «نسل‌کشی» حمایت می‌کند.
