با باز شدن پای شورولت به بازار ایران سد ممنوع بودن ورود این خودروها به ایران شکسته میشود اما آیا ورود شورولت میتواند مقدمهای بر همکاری خودروسازان ایرانی با شرکتهای آمریکایی باشد؟
شورولت با واردات مدل کروز پا به بازار ایران میگذارد. مدلی که در چندین سایت جنرال موتورز از جمله سایت این شرکت در کره جنوبی ساخته میشود.
چندین سال قبل شرکت جنرال موتورز با خرید شرکت دوو، این شرکت را به پایگاه تولیدات محصولاتش در آسیا تبدیل کرد. پایگاهی که حالا به این شرکت آمریکایی امکان داده محصولاتش را به صورت غیر مستقیم به ایران صادر کند.
رئیس انجمن واردکنندگان خودروی ایران میگوید که نمایندگی رسمی شورولت مراحل قانونی لازم را در ایران گذرانده و خودروهای آمریکایی شورولت از طریق کره جنوبی وارد بازار ایران شدهاست.
فرهاد احتشامزاد به خبرگزاری فارس گفتهاست که تقاضا برای صادرات خودرو به ایران افزایش پیدا کردهاست، اما جزئیات خودروهای وارد شده با برند تجاری شورولت و یا سایر برندها را اعلام نکردهاست.
بنا بر این گزارش، مجوز واردات خودرو با برند شورولت در دی ماه سال گذشته صادر شد و شرکت «سهامپژوهان مهر» به عنوان نماینده «شورولت کره جنوبی» در ایران اجازه وارد کردن دو مدل شورولت را دریافت کردهاست.
شرکتهای آمریکایی مانند جنرال موتورز دارای شعبههای مختلف تولید در کشورهای مختلف هستند.
شرکت جنرال موتورز صاحب برندهای شورولت، بیوک، جیامسی، کادیلاک، اپل، هولدن و واکسهال است. چندین برند از جمله اپل آلمان، واکسهال در انگلستان و هولدن در استرالیا اصالت غیر آمریکایی دارند برخی دیگر از برندها نیز مانند شورولت در کارخانههایی خارج ایالات متحده ساخته میشوند. این قابلیت به شرکتهایی مانند جنرال موتورز اجازه میدهد بتوانند با ایران همکاری غیر مستقیم داشته باشند.
شرکت فورد دیگر خودروساز بزرگ آمریکا هم وضعیتی مشابه جنرال موتورز را دارد. اما کرایسلر، دوج و جیپ برای همکاری با ایران وضعیت بسیار بهتری نسبت به جنرال موتورز و فورد دارند.
در پی بحران در گروه خودروسازی کرایسلر این گروه خودروسازی که شامل کرایسلر، جیپ و دوج میشود به مالکیت گروه فیات ایتالیا درآمدهاست. گروه فیات شامل برندهای فیات، فراری، مازراتی، ایویکو، آلفا رومئو و لانچیا است.
این گروه خودروسازی هماکنون مذاکرات فشردهای را برای همکاری با ایرانخودرو در دست انجام دارد که در صورت موفقیت، این توافق میتواند راه را برای ورود غیر مستقیم محصولات گروه کرایسلر به ایران باز کند.
دربارهٔ همکاری ایرانخودرو و فیات احمد پورفلاح، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ایتالیا گفتهاست: «مشابه قراردادی که میان ایرانخودرو و پژو امضا شد، قرارداد همکاری نیز میان ایران خودرو و فیات-کرایسلر بسته خواهد شد و شرکت مشترک، جوینتونچر، ایجاد میشود.»
محمدرضا نجفیمنش دبیر انجمن قطعهسازان هم در این باره گفتهاست: «فیات با شرکت ایران خودرو به توافق اولیه رسیده که این خود گام بلندی برای توسعه صنعت خودرو کشور به شمار میرود.»
هماکنون برخی از محصولات کرایسلر، دوج و جیپ با برندهای فیات، ایویکو و لانچیا در بازار اروپا عرضه میشوند. این امکان وجود دارد که چنین اتفاقی در بازار ایران هم رخ بدهد.
پیش از انقلاب ایالات متحده از اصلیترین همکاران صنعت خودرو ایران به شمار میرفت. تولید جیپ در پارس خودرو یکی از اولین محصولات صنعت خودرو ایران است. نفوذ شرکتهای آمریکایی پس از تولید جیپ در ایران با تولید محصولات شرکت آمریکن موتور در شرکت پارس خودرو ادامه یافت. این همکاری به جایی رسید که تولید محصولات شرکت جنرال موتورز در ایران آغاز شد و با تولید کادیلاک در ایران این همکاری به اوج خود رسید. تولید کادیلاک در ایران به گونهای بود که این خودرو تا پیش از تولید در ایران، خارج از خاک آمریکا تولید نشده بود.
با وقوع انقلاب همکاری جنرال موتورز و دیگر شرکتهای خودرو سازی آمریکایی با ایران قطع شد. در دهه هفتاد شرکت کرمان خودرو همکاری خود را با شرکت دوو کره آغاز کرد ولی بعد از مدتی این شرکت کرهای به تملک جنرال موتورز درآمد و سرمایهگذاری این شرکت کرهای در ایران با فشار جنرال موتورز برچیده شد. به مرور فشار خودروسازان آمریکایی به همکاران قطعهساز این شرکتها نیز افزایش یافت و بسیاری از شرکتهای قطعهسازی در آمریکا شرکای اروپایی خود را از همکاری با صنعت خودرو ایران منع میکردند.
در سال ۱۳۹۰ نیز با خرید بخشی از سهام شرکت پژو توسط جنرال موتورز فشار بر این خودروساز فرانسوی افزایش یافت تا این شرکت هم همکاریاش را با ایران خودرو قطع کرد.
این روابط تیره به ناگاه بعد از توافق اولیه هستهای تغییر کرد و اخباری از مذاکره گروهی از مدیران جنرال موتورز با مدیران ایران خودرو در خبرگزاریهای ایران منتشر شد. پس از انجام توافق هستهای مشخص شد تنها صنایع هوایی در ایالات متحده اجازه همکاری با شرکتهای ایرانی را دارند. البته همچنان امکان همکاری شرکتهای آمریکایی توسط شعبههای غیر آمریکایی آنها با شرکتهای ایرانی وجود دارد. عاملی که سبب شده همچنان امید برای همکاری در صنعت خودرو بین صنایع ایران و آمریکا و تغییر روند تاریکی روابط بعد از انقلاب وجود داشته باشد.