معاون عربی، آفریقایی وزیر خارجه ایران با اشاره به اختلافات ایران و عربستان گفت: «ما برخی از اشارات مثبت را از عربستان در حد پیام دریافت کرده‌ایم، اما رفتار عملی عربستان سعودی برای ما ملاک است.»
حسین امیر عبداللهیان، روز دوشنبه ۱۲ مرداد، در مصاحبه‌ای که با شبکه العالم، وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی داشت ادامه داد: «پاسخ رفتار عملی عربستان در صورتی که نقش سازنده‌ای ایفا کند با قدم‌های سازنده خواهیم داد، نکته مهم این است که عربستان باید با بصیرت عمل کند، از جنگ فاصله بگیرد، کشتار مردم در منطقه به ویژه زنان و کودکان در یمن و محاصره انسانی یمن را متوقف کند و در همه پرونده‌های منطقه‌ای به رویکرد سیاسی تمرکز یابد.»
آقای امیر عبداللهیان همچنین گفت که در دیدار با عادل الجبیر، وزیر خارجه جدید عربستان، در حاشیه اجلاس کنفرانس همکاری اسلامی، تأکید کرده که دو کشور باید گفت‌وگوهای «صریح و سازنده‌ای و مؤثری» را شروع کنند.
وی در مورد این دیدار که روز چهارشنبه ۲۷ خرداد انجام شده اضافه کرد: «حرف‌های مثبتی از آقای عادل الجبیر در این رابطه شنیدیم که امیدواریم در آینده شاهد ترجمه عملی این حرف‌ها باشیم.»
روابط ایران و عربستان از چند سال گذشته و به‌ویژه پس از جنگ داخلی سوریه به تیرگی گراییده و و نبردهای اخیر در یمن، بر این تنش‌ها افزوده‌است.
عربستان سعودی ایران را به دخالت در امور داخلی یمن متهم می‌کند اما ایران ضمن اعتراض به مداخله نظامی عربستان در یمن، این اتهامات را رد کرده‌است.
معاون عربی، آفریقایی وزیر خارجه ایران در ادامه سخنان خود توافق اتمی وین را «الگویی برای حل بحران‌های منطقه» دانست و افزود: «این توافق این پیام را تا زمان حاضر توانسته در نظام کنونی بین‌المللی تقویت کند که می‌توان از مسیر جنگ فاصله گرفت و در مسیر مذاکره دیپلماتیک به حل سیاسی دست یافت.»
گفته‌های آقای امیر عبداللهیان در حالی بیان می‌شود که خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه، هفتم مردادماه، در گزارشی نوشته بود که بیشتر کشورهای حوزه خلیج فارس، در پی امضای توافق اتمی، نگران آن هستند که رابطه ایران و آمریکا تقویت شده و تهران جسارت آن را بیابد که به دنبال گسترش بیشتر نفوذ خود باشد.
در همین حال جان کری، وزیر خارجه آمریکا، بامداد دوشنبه وارد دوحه، پایتخت قطر شد تا با وزیران خارجه شورای همکاری خلیج فارس دیدار و دربارهٔ توافق هسته‌ای با ایران، و همچنین وضعیت سوریه و یمن گفت‌وگو کند.
آقای کری روز یکشنبه در قاهره و پیش از سفر به قطر گفته بود که «هیچ تردیدی» نیست که توافق هسته‌ای با ایران، در صورت اجرایی شدن، خاورمیانه را مکانی امن‌تر خواهد کرد.
مبارزه ترکیه با داعش «با هماهنگی عراق و سوریه انجام شود»
آقای امیر عبداللهیان در واکنش به موافقت ترکیه با استفاده آمریکا از پایگاه هوایی‌اش برای حمله به گروه حکومت اسلامی یا داعش نیز گفت که امنیت ترکیه برای جمهوری اسلامی مهم است، اما ایران از اقداماتی که منجر به «تعرض به حاکمیت همسایگان» ترکیه شود، حمایت نمی‌کند.
وی تأکید کرد که مبارزه با داعش از سوی ترکیه یا هر کشور دیگری در منطقه باید «با هماهنگی» دولت‌های سوریه و عراق انجام شود.
در هفته‌های گذشته وزارت خارجه ترکیه با درخواست ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای استفاده از پایگاه‌های هوایی‌اش علیه گروه حکومت اسلامی موافقت کرده‌است.
گفت‌وگوهایی میان ایران و مصر «جریان دارد»
معاون عربی، آفریقایی وزیر خارجه ایران در این مصاحبه همچنین خبر داد که «در سطوح سیاسی» گفت‌وگوهایی میان ایران و مصر «جریان دارد.»
وی در عین حال گفت که «این مصری‌ها هستند که باید در مجموعه مشکلات خود نسبت به توسعه روابط خود با جمهوری اسلامی تصمیم بگیرند.»
ایران و مصر از سال ۱۳۵۸ روابط دیپلماتیک با هم نداشته‌اند و دو کشور تنها دارای دفتر حفاظت منافع در پایتخت‌های یکدیگر هستند.
تهران انتظار داشت که به قدرت رسیدن محمد مُرسی موجب بهبود روابط میان دو کشور شود اما آقای مرسی در روز پنج‌شنبه، ۹ شهریور ۹۱، در افتتاحیه اجلاس جنبش غیرمتعهدها در تهران از رژیم سوریه انتقاد کرد، اما مترجم رسمی تلویزیون ایران هنگام ترجمه سخنرانی وی، کلمه سوریه را با بحرین عوض کرد و در ترجمه محتوای سخنرانی وی نیز دست برد.
پس از برکناری آقای مرسی از ریاست جمهوری توسط ارتش مصر در شامگاه چهارشنبه ۱۲ تیر ۹۲، مقامات ایران نسبت به تحولات مصر و اقدام ارتش این کشور ابراز نگرانی کردند.
«با آمریکا علیه داعش کار مشترک نمی‌کنیم»
آقای امیر عبداللهیان در مصاحبه خود همچنین تأکید کرد که ایران «هیچ برنامه‌ای برای کار مشترک» با آمریکا علیه گروه داعش ندارد.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نیز روز ۲۷ تیر گفته بود که جمهوری اسلامی با آمریکا دربارهٔ مسائل «گوناگون جهانی»، «دوجانبه» و «منطقه‌ای» مذاکره نخواهد کرد.
آقای خامنه‌ای در عین حال ممنوعیتی را برای گفت‌وگو با کشورهای اروپایی دربارهٔ مسائل منطقه‌ای اعلام نکرده‌است.
در همین حال مقامات جمهوری اسلامی در روزهای گذشته در دیدار با مقامات اروپایی بر همکاری با اروپا در مبارزه با گروه داعش تأکید کرده‌اند.
