علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، از «تهدید» مسئولان حج جمهوری اسلامی توسط مقامهای عربستان سعودی خبر داده و گفت که با توجه به «کارشکنی» این مقامات «شرایط برای انجام حج تمتع آماده نیست».
آقای جنتی که روز پنجشنبه، ۲۳ اردیبهشت، با عبدالکریم موسوی اردبیلی، از مراجع تقلید شیعه، دیدار کرد، گفت که جمهوری اسلامی از چند ماه پیش تلاش داشت تا بحث حج را با عربستان سعودی حل کند، اما حتی صدور ویزا برای هیئت ایرانی برای سفر به عربستان «یک تا ۲ ماه طول کشید».
به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: «بالاخره افرادی چون رئیس سازمان حج و زیارت با مشکلات زیادی ویزا گرفتند و به عربستان رفتند که با بیاعتنایی، تهدید و انگشتنگاری مواجه شدند و با وجود پاسپورت سیاسی وسایل آنها را تفتیش کردند.»
سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت ایران است که زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در توضیح بیشتر افزود که رئیس سازمان حج و زیارت «چهار جلسه» با وزیر حج عربستان سعودی برگزار کرد: «برخوردهای آنها سرد و نامناسب بود و پیشنهادهای ما در زمینه مسائلی چون ویزا، حمل و نقل هوایی و تامین امنیت حجاج با توجه به نبود کنسولگری ایران پذیرفته نشد.»
به گفته علی جنتی، مسئولان عربستان سعودی «در مورد ویزا نیز هیچ قولی ندادند و معتقدند که حاجیان ما باید به کشور ثالثی بروند و ویزا بگیرند».
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این موارد را نشانه آن دانسته که «شرایط برای حج آماده نیست» و افزوده است: «اکنون نیز زمان را از دست دادهایم، ولی ما درحد توان تلاش کردیم تا نشان دهیم که کارشکنی از سوی سعودیهاست.»
پیش از آقای جنتی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم گفته بود که عربستان سعودی با جمهوری اسلامی برای انجام حج همکاری نکرده است.
حسن یوسفی اشکوری٬ محقق دینی ساکن آلمان، ضمن تشریح مسئله حج از دیدگاه دینی به رادیو فردا میگوید: «با توجه به این که حتی حج واجب نیز همچون سایر واجبات دین ناظر به شرایطی است که لازم است فراهم باشند٬ بنابراین چنانچه شرط مهمی چون امنیت فراهم نباشد حتی مسئله حج واجب را میتوان برای مدتی متوقف کرد و در این شرایط٬ تکلیف ساقط است».
روابط پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر و به دنبال اختلاف بر سر مسائل مختلف منطقهای و بینالمللی متشنج بود. تا این که حمله دهها لباسشخصی به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی در ایران باعث شد تا این پادشاهی سنی روابط خود را با ایران قطع کند.
در جریان حج سال گذشته، صدها زائر که بیش از ۴۰۰ نفر آنها ایرانی بودند، بر اثر ازدحام جمعیت کشته شدند.