سناتور جمهوريخواه ايالت اکلاهما در آمريکا، تام کوبرن، که از سرسخت ترين منتقدان جمهوری اسلامی ايران در سنای آمريکا محسوب می شود، به پرسش های راديو فردا درباره پيامدهای انتشار گزارش نهادهای اطلاعاتی آمريکا در باره برنامه هسته ای ايران که در هفته گذشته منتشر شد، پاسخ گفته است.
در اين گزارش آمده است که جمهوری اسلامی در سال ۲۰۰۳ تلاش خود را برای کسب توان توليد سلاح هسته ای متوقف کرده است.
سناتور کوبرن در سنای آمريکا از جمله بر بودجه ای نظارت دارد که هدف اعلام شده آن «گسترش دموکراسی در ايران» است.
اين همان بودجه ای است که دولت ايران از تصويب آن شکايت کرده و اين اقدام را دخالت در امور داخلی ايران توصيف کرده است.
- رنجش خاطر ما از رژيم ايران است که اکنون با کارگران، زنان و دانشجويان بدرفتاری وآزادی آنان را به شدت محدود می کند. تلاش برای اعمال محدوديت به خصوص بر روی زنان و اتحاديه های کارگری حتی بيشتر از پيش شده است. بدون آزادی به حقيقت نمی توان دست يافت و بدون دستيابی به حقيقت نمی توان به آزادی رسيد و به نظر من اين رژيم نه طالب حقيقت است و نه طالب آزادی.
برخی از فعالان سياسی و مدنی در داخل و خارج از ايران نيز می گويند که دولت ايران، با دستاويز قرار دادن تخصيص بودجه يادشده، مخالفان مستقل خود را، متهم به کسب حمايت از آمريکا می کند و به سرکوبی آنان می پردازد.
همزمان، بخشی ديگر از مخالفان ايرانی ضمن مفيد دانستن تصويب اين بودجه می گويند، آنچه «توجيه جمهوری اسلامی ايران برای سرکوبی آزاديخواهان» می دانند، نبايد مانع حمايت مالی کنگره نمايندگان مردم آمريکا از مخالفان نظام حاکم بر ايران شود.مشروح گفت و گو با سناتور تام کوبرن را ادامه می خوانيد:
راديو فردا: برخی از رهبران جمهوری اسلامی ايران محتوای گزارش نهادهای اطلاعاتی آمريکا درباره برنامه هسته ای ايران را يک پيروزی برای خود دانسته اند. آيا انتشار اين گزارش يک «عقب نشينی» برای آمريکاست؟ آيا در آستانه سر گرفتن معامله ای ميان تهران و واشينگتن هستيم؟
سناتور کوبرن: من فکر می کنم اگر به زمان انتشار اين گزارش نگاه کنيم، اطلاعات ما مبتنی بر شواهدی است که در دست داشته ايم. حقيقت اين است که در سال ۲۰۰۳ بعد از وقايع ديگر مانند حمله نظامی به عراق، دستگيری صدام حسين و اينکه معمر قذافی برنامه هسته ای ليبی را کنار گذاشت، منطقی به نظر می رسد که کسی در درون رژيم ايران به اين نتيجه برسد که شايد توليد سلاح اتمی مناسب ترين هدفی نيست که ايران بايد دنبال کند.
اين نکته را توضيح بدهم که مشکل دولت آمريکا با مردم ايران نيست. مشکل با رژيم ايران است که تصريح کرده به دنبال نابودی (برخی) کشورهای ديگر است.
من فکر نمی کنم آمريکا مشغول عقب نشينی است. فکر می کنم با نگاهی واقعگرايانه، به يک ارزيابی دست يافته ايم که اکنون با حدی از اطمينان می توان گفت که برنامه های توليد سلاح هسته ای در ايران، در سال ۲۰۰۳ متوقف شده است. اطلاعی از اينکه آيا هنوز هم اين توقف پابرجاست در دست نيست. در نتيجه ما پاسخی برای اين پرسش نداريم.
از نظر من، مهم ترين مسئله اين است که نيازی به افزودن بر سلاح های هسته ای موجود در جهان نيست، بلکه جهان به کاهش تعداد اين گونه سلاح ها نيازمند است.
نکته کليدی اين است که با کسب توان توليد اورانيوم غنی شده با غلظت ۵ درصد می توان به توليد اورانيوم غنی شده با غلظت بالاتر هم (که می توان با آن سلاح اتمی ساخت) پرداخت.
بنابراين، مسئله اين نيست که آيا ايران بايد با کشورهای ديگر جهان برابری کند يا نه؟ مسئله اين است که حاکميت امروز ايران را چه کسی در دست دارد و نظام حاکم بر ايران چه اهدافی را دنبال می کند؟
- آيا بايد با ايران گفت وگو کرد؟ بله. پرسش اين است که چگونه و با چه شرايطی بايد با ايران مذاکره کرد که به جای اينکه رژيم با استفاده از مذاکرات به سرکوبی بيشتر آزادی در ايران بپردازد، پيشرفتی در زمينه تقويت آزادی و ثبات در ايران و خاورميانه حاصل شود.
به ياد داشته باشد که به دنبال اينکه کره شمالی توان توليد اورانيوم با غلظت ۵ درصد را به دست آورد، تصميم گرفت که از پيمان منع گسترش سلاح کشتارانبوه خارج شود و سپس سلاح اتمی توليد کرد. بنا براين، پرسش اين است که نيت ايران چيست؟
من شخصاً فکر می کنم که می توان امنيت جهان را به وسيله سپر موشکی تامين کرد. و اگر من تنها رهبر آمريکا بودم، تلاش می کردم که تجهيزات سپر موشکی در اختيارهمه کشورهای ديگر قرار گيرد. اگر از همه کشورهای ديگر محافظت شود، هيچ يک از کشورها نيازی به تهاجم نمی بيند.
بنابراين، پاسخ پرسش شما اين است که آمريکاييان به آزادی مردم ايران کاملاً متعهد هستند.
رنجش خاطر ما از رژيم ايران است که اکنون با کارگران، زنان و دانشجويان بدرفتاری وآزادی آنان را به شدت محدود می کند. تلاش برای اعمال محدوديت به خصوص بر روی زنان و اتحاديه های کارگری حتی بيشتر از پيش شده است. بدون آزادی به حقيقت نمی توان دست يافت و بدون دستيابی به حقيقت نمی توان به آزادی رسيد و به نظر من اين رژيم نه طالب حقيقت است و نه طالب آزادی.
راديو فردا: انتشار گزارش نهادهای اطلاعاتی آمريکا درباره برنامه هسته ای ايران بحث هايی را در محافل سياسی آمريکا دامن زده است. از سويی، سناتور جی راکفلر از حزب دموکرات می گويد بايد از راه های ديپلماتيک با ايران برخورد کرد و واشينگتن بايد به سوی مذاکره با تهران برود و سناتور چاک هی گل در حزب جمهوريخواه هم همين نظر را دارد، اما از سوی ديگر رابرت گيتس، وزير دفاع آمريکا می گويد بايد به دنبال ساخت سپر موشکی بود، بايد تهران را منزوی کرد و بر فشارها بر ايران افزود. سياست آمريکا در برابر ايران رو به کدام سو دارد؟
سناتور کوبرن: من نمی توانم بگويم به کدام سمت می رويم. من هيچ مشکلی با گفت وگو با رهبران رژيم ايران ندارم. ولی مذاکرات نبايد به ابزاری تبليغاتی يرای رژيم تبديل شود تا با استفاده از آن به تقويت خود و سرکوبی آزادی در ايران بپردازد.
آيا بايد با ايران گفت وگو کرد؟ بله. پرسش اين است که چگونه و با چه شرايطی بايد با ايران مذاکره کرد که به جای اينکه رژيم با استفاده از مذاکرات به سرکوبی بيشتر آزادی در ايران بپردازد، پيشرفتی در زمينه تقويت آزادی و ثبات در ايران و خاورميانه حاصل شود.
