خبرگزاری رویترز در گزارشی که روز پنجشنبه، ۱۴ مردادماه، منتشر شد از تداوم تلاش و لابیگری در آمریکا از جمله نامه چندین «شخصیت امنیتی» سابق برای جلوگیری از فروش هواپیمای مسافربری به ایران خبر داد.
به گزارش رویترز، این نامهها را که «در هفته گذشته» به مدیران دو کمپانی بوئینگ و ایرباس ارسال شده «بنیاد دفاع از دموکراسی» مستقر در واشینگتن تهیه کرده که از مخالفان توافق اتمی موسوم به برجام و از حامیان تحریمهای سختتر علیه جمهوری اسلامی است.
این نامهها را ۴۲ نفر از جمله «چندین شخصیت امنیتی ملی» سابق ایالات متحده امضا کردهاند.
رویترز در گزارش خود از جمله امضاکنندگان این نامه به جرج شولتز، وزیر خارجه سابق، مایکل هیدن، مدیر سابق سیآیای، و جوزف لیبرمن، سناتور سابق، اشاره کرده است.
شرکت هواپیماسازی آمریکایی بوئینگ که در کنار ایرباس یکی از دو غول سازنده هواپیمای مسافربری در دنیاست اوایل تیرماه گذشته در بیانیهای از معامله تاریخی با ایران در چارچوب توافق هستهای خبر داد.
در صورت انجام این معامله بر سر ۲۰۰ جت مسافربری به ارزش تقریبی ۵۰ میلیارد دلار این بزرگترین قرارداد تجاری بین ایران و آمریکا پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ خواهد بود.
با این حال قراردادهای این دو کمپانی از همان ابتدا در میان جمهوریخواهان آمریکا مخالفانی هم داشت که این توجیه را مطرح میکنند که جمهوری اسلامی ممکن است از هواپیماهای مسافربری که خریداری میکند برای حمل سلاح استفاده کند.
در نامههای تازهای که به مدیران دو کمپانی رسانده شده هم بار دیگر بر این نکته تاکید شده است.
در متن این نامهها آمده است: «این معامله... مشروعیت بخشیدن به یک حکومت حامی تروریسم و مستقیما در جهت منافع رژیمی است که در کارنامه خود نقض فاحش حقوق بشر و حمایت از تروریسم از جمله تهدید علیه آمریکا و متحدانش را دارد.»
در حال حاضر وزارت خزانهداری آمریکا در حال بررسی این قراردادها برای تعیین همخوانی آنها با مفاد برجام و مطمئن شدن از این نکته است که قراردادها ناقض تحریمهای فعلی علیه تهران نخواهد بود.
در همین زمینه رویترز به نقل از «کارشناسان صنعت هوانوردی» این گمانه را مطرح کرده است که این وزارتخانه رای خود به فروش یا عدم فروش هواپیما به ایران را به بعد از انتخابات آمریکا در پاییز آینده موکول خواهد کرد.
اما حتی اگر وزارت خزانهداری آمریکا هم قراردادهای بوئینگ و ایرباس را تایید کند، باز هم کنگره این کشور که در دست اکثریت جمهوریخواهان است میتواند با تصویب قانونی مانع از اجرای آنها شود.
مجلس نمایندگان آمریکا هم که آن هم در دست جمهوریخواهان است اواسط تیرماه گذشته دو متمم تازه را با هدف جلوگیری از فروش هواپیماهای مسافربری بوئینگ به ایران تصویب کرد.
این دو متمم ابتدا باید به تایید سنای آمریکا و سپس امضای باراک اوباما برسد، اما آقای اوباما هم در چند مصاحبه و هم در بیانیههایی اعلام کرده است که هر قانونی را که به اجرای برجام ضربه بزند وتو خواهد کرد.