در ادامه واکنش مقامات جمهوری اسلامی به تحریمهای تازه آمریکا، علی لاریجانی، رئیس مجلس، روز پنجشنبه، پنجم مرداد، از وجود «طرحی» برای «مقابله» با این تحریمها در مجلس خبر داد و گفت که کار روی آن در حال انجام است.
آقای لاریجانی همچنین وعده داد که موضوع مقابله به مثل تهران با تحریمهای تازه کنگره آمریکا «در اولین جلسه علنی مجلس پس از مراسم تحلیف» حسن روحانی پیگیری شود.
مجلس نمایندگان آمریکا روز سهشنبه سوم مرداد، به اتفاق آرا طرح تحریم بیشتر ایران، روسیه و کره شمالی را تصویب کرد.
این طرح در واقع نسخه تازهای از طرح سنای آمریکا است که در خرداد ماه گذشته تصویب شد و ایران را به دلیل «توسعه موشکهای بالیستیک، حمایت از تروریسم و گروههای شبهنظامی و نقض حقوق بشر در کشور» مورد تحریم قرار میدهد.
این تحریمها جدا از تحریمهای مرتبط با فعالیت اتمی ایران است که بر اساس توافق اتمی موسوم به برجام، آمریکا در کنار شرکای اروپایی و آسیاییاش تعهد کرد آنها را لغو کند یا به حال تعلیق درآورد.
جمهوری اسلامی نیز به عنوان طرف مقابل برجام تعهد کرد که از میزان فعالیت اتمی خود به مقدار قابل توجهی بکاهد.
در واکنش به تصویب این تحریمها، حسن روحانی، رئیس جمهوری، روز چهارشنبه چهارم مرداد، بدون ذکر جزئیات تهدید کرد که جمهوری اسلامی «مطمئناً» در برابر تحریمها «عمل متقابل» انجام خواهد داد.
آقای روحانی تنها اشاره کرد که «در اولین قدم مجلس شورای اسلامی در این زمینه قدمهای خودش را برخواهد داشت».
به نظر میرسد که واکنش رئیس مجلس نیز اشاره به همین نکته مورد اشاره حسن روحانی باشد.
علی لاریجانی در مصاحبه با تلویزیون دولتی استان خراسان در این باره گفت: «در ایران راههای مقابله با اقدامات آمریکا وجود دارد که برخی از این راهکارها در شورای هستهای بحث شده و کار مقابلهای در مجلس در حال انجام است.»
او همچنین گفت که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز قرار است در این باره «جلسه فوقالعاده» برگزار کند.
«رادیو و تلویزیون اضطراب ایجاد نکند»
رئیس مجلس ایران در بخش دیگری از مصاحبه خود از رادیو و تلویزیون خواست که در زمینه این تحریمهای تازه، دست از مبالغه بردارد و «اضطراب بلاوجه ایجاد نکند».
او گفت: «این که در خبر گفته شد این موضوع مادر تحریمها است، این واقعیت ندارد به دلیل این که قسمت زیادی از تحریمها نیز در حال حاضر وجود دارد بنابراین نباید اضطراب ایجاد کرد....»
این نکتهای است که حسن روحانی نیز پیشتر در واکنش به این تحریمها اشاره کرده و گفته بود: «تحریمهای ایران در واقع تکرار تحریمهای گذشته بود و این نشان آن است که حربه تحریم آمریکا نسبت به گذشته بسیار کند شده است.»
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، نیز در واکنش خود بر همین نکته دست گذاشته و گفته بود که تحریمهای جدید تنها «تجمیع تحریمهای موجود در زمینه مسائلی چون تروریسم، حقوق بشر، مسائل موشکی و تسلیحاتی» است.
پیشتر در واکنش به دیگر تحریمهای آمریکا از جمله تحریمهای خردادماه سنا هم مقامات جمهوری اسلامی وعده مقابله به مثل داده بودند، اما در این مورد هنوز از جزئیات طرح مقابله خبری منتشر نشده است.
با این حال تهران در یک سال اخیر دستکم دو بار برخی از شرکتهای آمریکایی را در مقابله با تحریمهای ایالات متحده در فهرست تحریم خود قرار داده است.
پیش از این، رئیسجمهوری آمریکا روز سهشنبه سوم مرداد، در جریان یک سخنرانی، به ایران هشدار داد به توافق اتمی پایبند بماند؛ در غیر اینصورت با «مشکلات بزرگی» روبهرو خواهد شد.
دونالد ترامپ که در یک گردهمایی در یانگستون، ایالت اوهایو، سخن می گفت، افزود: اگر تائید شود که ایران به توافق [اتمی] پایبند نبوده، این مشکلات بسیار بزرگی برای آنها خواهد بود. این چیزیست که میتوانم به شما بگویم.
دولت آقای ترامپ، ۲۶ تیر ماه در تائیدیهای برای کنگره ایالات متحده اعلام کرد که ایران به مفاد توافق اتمی و «برنامه جامع اقدام مشترک» در پیوند با آن، همچنان پایبند مانده، در عین حال افزود که خلاف «روح» آن عمل کردهاست. در پی این تائیدیه تحریمهایی نیز علیه ایران تصویب شدند.
اندکی از گزارش دولت ترامپ به کنگره نگذشت که رسانههای آمریکایی گزارش دادند، تائیدیه با بیمیلی ترامپ صادر شده است.