يک مقام عراقی روز چهارشنبه گفت که مذاکرات ايران و عراق برای لايروبی رودخانه اروند رود (شط العرب) از ميانه ماه ژانويه – تقريبا دو هفته ديگر – آغاز خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، سامی العسکری، از مشاوران نوری المالکی نخست وزير عراق گفت که موضوع تميز کردن رودخانه، لايروبی رودخانه و بيرون کشيدن کشتی هايی که در آنجا غرق شده اند و جمع آوری مين های به جا مانده از جنگ ايران و عراق، محورهای اصلی مذاکرات دو طرف خواهند بود.
آقای العسکری افزود که هنوز از سوی تهران تاريخی برای اين مذاکرات تعيين نشده، اما انتظار می رود گفت و گو در اين زمينه در ماه جاری انجام شود.
اين رودخانه برای کشور عراق اهميتی بسيار استراتژيک دارد چرا که راه دستيابی عراق به خليج فارس را تسهيل می کند.
آنچه که مناقشات مرزی دو کشور ايران و عراق در رودخانه اروند رود (که در عراق شط العرب خوانده می شود) توصيف شده، در سال ۱۹۷۵ ميلادی به امضای قرادادی ختم شد که در آن حدود مرزهای دو کشور تعيين شده است و اکنون قرارداد الجزایر نامیده می شود.
صدام حسين، ديکتاتور پيشين عراق، در سال ۱۹۸۰ ميلادی اين قراداد را به شکل نمادين پاره کرد و به ايران حمله کرد. اين حمله موجب شد تا دو کشور هشت سال با هم بجنگند.
در سال ۱۹۸۸ ميلادی هر دو کشور پذيرفتند که بر اساس قطعنامه ۵۹۸ شورای امنيت، آتش بس اعلام کنند. در اين قطعنامه تاکيد شد که دو کشور بايد به پشت مرزهای تعيين شده در قرارداد ۱۹۷۵ الجزاير بازگردند.
با وجود پذيرش قطعنامه سازمان ملل از سوی دو کشور، مسائل مرزی ميان ايران و عراق به ويژه در آبراه اروند روند و لايروبی آن برای عبور کشتی ها، به دليل حمله عراق به کويت و جنگ دوم خليج فارس به جايی نرسيد و لاينحل باقی ماند.
در ماه اوت سال قبل ميلادی، فرماندهان مرزی ايران و عراق پس از ۲۷ سال در تهران با يکديگر ملاقات کردند و درباره «ساماندهی مرزهای دو کشور، نصب ميله های مرزی و جلوگيری از قاچاق و ناامنی در مرزها، به ويژه در اروندرود» به گفت وگو پرداختند.
بر اساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، ايرنا، قاسم رضايی، فرمانده مرزبانی ایران گفته بود که حل و فصل اختلافات مرزی ميان دو کشور، بر اساس معاهده سال ۱۹۷۵ صورت خواهد گرفت.
اما آقای العسکری، مشاور نخست وزير عراق به خبرگزاری آسوشيتدپرس گفت که در مذاکرات چند هفته آينده، «مناقشات مرزی» در دستور کار گفت و گوها قرار ندارد و تنها موضوع لايروبی و پاکسازی رودخانه بررسی خواهد شد.