لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۲:۵۴

فرانسه در شرف گردش به چپ


در فاصله اندکی پیش از انجام دور اول انتخابات ریاست جمهوری فرانسه که روز یک‌شنبه، سوم اردیبهشت‌ماه، برگزار می‌شود، موضوع انتشار نتایج چند نظرسنجی‌ پیش از بسته شدن حوزه‌های اخذ رای، به جنجالی سیاسی در این کشور تبدیل شده است.

نتایج نظرسنجی‌های اولیه که معمولا بلافاصله بعد از بسته شدن حوزه‌های اخذ رای انتشار می‌یابد در کشور‌های دموکراتیک و طی برگزاری انتخابات آزاد، تا حدود زیادی به نتایج قطعی انتخابات نزدیک است.

نگرانی برگزارکنندگان انتخابات در این است که پس از انتشار نظرسنجی‌های اولیه در شهر‌های کوچک، نظر گروهی از رای‌دهندگان در شهر‌های بزرگ که هنوز در حوزه‌های رای‌گیری حضور نیافته‌اند، با اطلاع از نتایج اولیه در شهر‌های کوچک تغییر کند.

انتخابات ریاست جمهوری فرانسه که انتخابات ایران نیز از آن الگوبرداری شده، در دو دور برگزار می‌شود. در صورت دست نیافتن به اکثریت مطلق (بیش از ۵۰ درصد مجموع آرا) دو نامزد صاحب رای بیشتر، به دور دوم، که دو هفته بعد از دور اول برگزار خواهد شد می‌روند.

در همین حال در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه، به علت تکثر نامزد‌ها و تنوع سلیقه رای‌دهندگان، انتخابات معمولا به دور دوم کشیده می‌شود. مردم فرانسه در رای دادن به صورت راهبردی عمل می‌کنند، و تعداد قابل ملاحظه‌ای رای خود را در دور دوم یا تغییر داده یا از رای دادن نهایی خودداری می‌کنند. در صورت شرکت تعداد کمتر رای‌دهندگان در دور دوم انتخابات، شانس نامزد راست (نیکولا سرکوزی) تا حدودی افزایش خواهد یافت.

نامزد اتفاقی

انتظار می‌رود پس از انجام دور اول انتخابات آینده ریاست جمهوری فرانسه، نیکلا سرکوزی، رئیس جمهور کنونی، از حزب میانه راست موسوم به «اتحاد برای جنبش مردمی» و فرانسوا اولاند، از حزب سوسیالیست، به عنوان دو رقیب اصلی در دور دوم حضور یابند.

فرانسوا اولاند با وجود نداشتن سابقه اجرایی و اداری قابل ملاحظه‌ای در کارنامه خود، ماه اکتبر گذشته، با تکیه بر سوابق حزبی، به عنوان نامزد حزب سوسیالیست برای رقابت با نیکلا سرکوزی انتخاب شد.

نامزد اصلی حزب سوسیالست فرانسه دومینیک استراس کان، مدیر سابق صندوق بین‌المللی پول، بود که نسبت به فرانسوا اولاند، شانس بسیار بیشتری برای شکست سرکوزی در انتخابات داشت. آقای استراس کان علاوه بر تدریس اقتصاد، سابقه چند دوره وزارت (مالی و تجارت و صنعت) را نیز در کارنامه خود داشت و چهره شناخته شده‌ای محسوب می‌شد.

استراس کان سال گذشته پیش از انجام رای‌گیری داخلی در حزب، در رویدادی جنجالی در هتلی در نیویورک به اتهامی جنسی به دست پلیس این شهر دستگیر شد.

اگرچه اتهام علیه آقای استراس کان بعدا در دادگاه رد شد، جنجال ناشی از دستگیری و زندانی شدن وی، شانس شرکت او در انتخابات رئیس جمهوری فرانسه را از میان برد. در غیبت او و نبودن نامزد معتبر دیگری در حزب سوسیالیست فرانسه، فرانسوا اولاند، که پیشتر دبیر حزب بود، به این عنوان انتخاب شد.

چه کسی برنده خواهد شد؟

در انتخابات روز یک‌شنبه، علاوه بر اولاند و سرکوزی، خانم مارین لوپن، فرزند ژان ماری لوپن، از حزب افراطی راست، موسوم به «جبهه ملی» و همچنین ژان لوک مله نکون از حزب تازه‌تاسیس چپ افراطی و همچنین فرانسوا بیرو، نامزد میانه‌رو و مستقل، نیز حضور دارند.

تازه‌ترین گمانه‌زنی منتشر شده، در ۸ ماه جاری مسیحی، حاکی است که در پایان دور اول، اولاند ۲۹.۵ درصد و سرکوزی ۲۷.۵ درصد از آرا را به دست خواهند آورد. مطابق همین گمانه‌زنی‌ها، خانم لوپن که حزب او مخالف با مهاجران خارجی است، ۱۴ درصد آرا، مله نکون ۱۳ درصد، و بیرو ۱۲ درصد از آرا را به خود اختصاص می‌دهند. در گمانه‌زنی‌ها تا ۲.۵ درصد خطای احتمالی منظور شده است.

از آغاز رسمی رقابت‌های انتخاباتی فرانسه، اولاند در یک رقابت فرضی برای حضور در دور دوم انتخابات، همیشه از سرکوزی جلو‌تر بوده. این فاصله بعد از انتخاب اولاند به عنوان نامزد حزب سوسیالیست، از۱۷ تا ۲۵ درصد اعلام می‌شد.

از ماه مارس سال جاری تاکنون، سرکوزی تا حدود زیادی این فاصله فرضی را پر کرده، اما همچنان ۷ تا ۱۰ درصد در یک رویارویی دو نفره از رقیب سوسیالیست خود عقب است.

اقتصاد، موضوع اصلی

دشواری‌های اقتصادی، افزایش بیکاری، کاهش اعتبارات دولتی برای خدمات عمومی، و تنگناهای ناشی از وضع بودجه اضطراری زمان مضیقه‌ها، موجب برانگیختن مردم فرانسه علیه سرکوزی شده است.

فرانسوا اولاند، برخلاف سرکوزی، وعده داده است که اعتبارات دولتی برای خدمات عمومی را افزایش خواهد داد. اما سرکوزی و طرفداران او هشدار می‌دهند که در کمتر از ۴۸ ساعت پس از انتخاب شدن احتمالی اولاند، فرانسه از نظر اقتصادی به سرنوشت یونان دچار خواهد شد.

ناظران مستقل کاهش اعتبار مالی فرانسه در صورت انتخاب شدن فرانسوا اولاند به مقام ریاست جمهوری را نا‌محتمل نمی‌دانند.

در صورت انتخاب فرانسوا اولاند، جامعه اروپا و مناسبات سیاسی فرانسه با آمریکا دچار تغییر خواهد شد، گرچه نامزد‌های سوسیالیست، در گذشته بعد از انتخاب شدن، تا حدودی به میانه راست سیاست نزدیک‌تر شده‌اند، مانند فرانسوا میتران.

طی سال‌های اخیر اکثر دولت‌های اروپایی به سمت راست گرایش یافته‌اند. از این لحاظ انتخاب شدن یک رئیس جمهور سوسیالیست در فرانسه، تا حدودی حرکت در جهت خلاف جریان عمومی سیاست در اروپا تلقی خواهد شد.

آمریکا طی پنج سال گذشته، با نیکلا سرکوزی در فرانسه به متحدی دست یافت که طی سی سال گذشته از وجود آن محروم بود. فرانسه حتی با حضور رهبران دست راستی، مانند ژنرال دوگل، ژیسکار دستن و ژاک شیراک، نیز معمولا سیاست خارجی مستقل و متفاوت با خواسته‌های آمریکا را تعقیب می‌کرد.

در صورت انتخاب شدن فرانسوا اولاند به مقام ریاست جمهوری فرانسه، نه تنها مناسبات پاریس با واشینگتن، که مناسبات جامعه اروپا با آمریکا نیز دچار تحولات تازه خواهد شد. در درون جامعه اروپا، بریتانیا و آلمان نتایج انتخابات دور اول انتخابات فرانسه را از نزدیک تعقیب می‌کنند.
XS
SM
MD
LG