جایزه بینالمللی ِ "پر اَنگِر" سوئد در سال ۲۰۱۱ به یک ایرانی تعلق گرفت: نرگس محمدی، روزنامهنگار و نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر. سخنگوی هیئت داوران ِ بنیاد پر انگر در سوئد نرگس محمدی را برای فعالیتهایش در زمینه حقوق بشر و آزادی بیان در ایران شایسته قدردانی دانسته است.
این جایزه در حالی به نرگس محمدی تعلق گرفته است که او طبق رای دادگاه بدوی در ایران به اتهام تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی با حکم یازده سال زندان روبهروست.
رادیوفردا در این زمینه با نرگس محمدی گفتوگویی کرده و ابتدا از او پرسیده است که از چه طریقی از این خبر مطلع شد.
نرگس محمدی: من دیروز یک ساعت بعد از این خبر، از طریق یکی از دوستان روزنامهنگارم مطلع شدم از این جایزه و تا جایی که در سایت دیدم این جایزه دولت و بنیاد تاریخ زنده سوئد است که هر سال به نام یکی از مبارزین دموکراسی کشور خودشان اعلام میشود و به یک مدافع و فعال حقوق بشر اهدا میشود. امسال این جایزه به نام پر انگر یکی از مبارزین و فعالان حقوق بشر است که در جنگ جهانی دوم فعال بوده و به من اهدا شده است.
تماسی نگرفتند، اما اعلام شده که روز ۱۴ نوامبر مراسم اهدای جایزه برگزار میشود. ولی من ممنوعالخروج هستم. البته از دولت ایران تقاضا میکنم اجازه بدهند من در این مراسم شرکت کنم.
بله، من با سه اتهام حکم ۱۱ سال حبس تعزیری دارم و درخواست تجدید نظر دادهام، ولی هنوز شعبهای که باید به این لایحه رسیدگی کند اعلام نشده و من منتظرم شعبه را اعلام کنند.
مسئله اینجاست که یکی از اتهاماتی که علیه من مطرح است گرفتن جوایز از نهادهای بینالمللی است. متاسفانه سال ۲۰۰۹ هم که برنده جایزه الکساندر لانگر شدم نتوانستم از ایران خارج شوم و به رغم تقاضایم مبنی بر این که بتوانم به کشور ایتالیا بروم و جایزهام را دریافت کنم، به خاطر ممنوعالخروجی نتوانستم بروم. من خیلی خوشبین نیستم اجازه دهند از ایران خارج شوم، ولی این درخواست حق من است و این درخواست را دارم.
بله، اگر من موفق نشوم به سوئد بروم خانم شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و مدافع حقوق بشر، که رئیس کانون مدافعان حقوق بشر است و من نایب رئیس این کانون هستم در ۱۴ نوامبر به استکهلم میرود و جایزه را از طرف من دریافت میکند.
من همواره تاکید میکنم که مسئله حقوق بشر مثل یک مخرج مشترک نمادینی است که صورت آن میتواند تمام انسانهای جهان باشد که حول یک محور حقوق انسانی از هم حمایت میکنند.
از طرفی در دنیای کنونی هیچ حکومتی نمیتواند به بهانه حاکمیت ملی حقوق بشر را نقض کند یا منتقدین به نقض حقوق بشر یا حامیان حقوق بشر را متهم به دخالت در حاکمیت ملی کند. چون وقتی صحبت از حقوق بشر است، هم صحبت از یک امر ارزشی است که هیچ کس حتی ناقضان حقوق بشر نمیتوانند ارزش واقعی آن را منکر شوند و هم صحبت از یک امر فراملی است که هیچ کس نمیتواند بگوید این مسئله یک مسئله داخلی یا ملی یا شرقی- غربی است، بلکه مسئله جهانی است.
از این که این جایزه را بردهام خیلی خوشحالم و جایزههای بینالمللی که از سوی نهادهای مدافع حقوق بشر و دموکراسی اهدا میشود در واقع یک نوع حمایت با همین رویکرد است که حقوق بشر یک امر فراملی و ارزشی است و البته کمک میکند به ترویج معنی حقوق بشر از این منظر که حقوق بشر یک مسئله جهانی و یک ارزش جهانشمول است.
گفتوگوی مهتاب وحیدی راد با نرگس محمدی
این جایزه در حالی به نرگس محمدی تعلق گرفته است که او طبق رای دادگاه بدوی در ایران به اتهام تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی با حکم یازده سال زندان روبهروست.
رادیوفردا در این زمینه با نرگس محمدی گفتوگویی کرده و ابتدا از او پرسیده است که از چه طریقی از این خبر مطلع شد.
نرگس محمدی: من دیروز یک ساعت بعد از این خبر، از طریق یکی از دوستان روزنامهنگارم مطلع شدم از این جایزه و تا جایی که در سایت دیدم این جایزه دولت و بنیاد تاریخ زنده سوئد است که هر سال به نام یکی از مبارزین دموکراسی کشور خودشان اعلام میشود و به یک مدافع و فعال حقوق بشر اهدا میشود. امسال این جایزه به نام پر انگر یکی از مبارزین و فعالان حقوق بشر است که در جنگ جهانی دوم فعال بوده و به من اهدا شده است.
- خانم محمدی! آیا از این بنیاد با شما تماس گرفتند برای این که به سوئد بروید و جایزه خود را دریافت کنید؟
تماسی نگرفتند، اما اعلام شده که روز ۱۴ نوامبر مراسم اهدای جایزه برگزار میشود. ولی من ممنوعالخروج هستم. البته از دولت ایران تقاضا میکنم اجازه بدهند من در این مراسم شرکت کنم.
- وضعیت پرونده شما همچنان همان محکومیت ۱۱ سال حبس تعزیری را دارد به اتهام تبانی علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام؟
بله، من با سه اتهام حکم ۱۱ سال حبس تعزیری دارم و درخواست تجدید نظر دادهام، ولی هنوز شعبهای که باید به این لایحه رسیدگی کند اعلام نشده و من منتظرم شعبه را اعلام کنند.
- به شما اطلاع دادهاند که آیا میتوانید بروید جایزه را دریافت کنید؟
مسئله اینجاست که یکی از اتهاماتی که علیه من مطرح است گرفتن جوایز از نهادهای بینالمللی است. متاسفانه سال ۲۰۰۹ هم که برنده جایزه الکساندر لانگر شدم نتوانستم از ایران خارج شوم و به رغم تقاضایم مبنی بر این که بتوانم به کشور ایتالیا بروم و جایزهام را دریافت کنم، به خاطر ممنوعالخروجی نتوانستم بروم. من خیلی خوشبین نیستم اجازه دهند از ایران خارج شوم، ولی این درخواست حق من است و این درخواست را دارم.
- خانم محمدی! اگر به شما اجازه ندهند از ایران خارج شوید و برای دریافت جایزه خود به سوئد بروید، قرار است فرد دیگری از جانب شما این جایزه را دریافت کند؟
بله، اگر من موفق نشوم به سوئد بروم خانم شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و مدافع حقوق بشر، که رئیس کانون مدافعان حقوق بشر است و من نایب رئیس این کانون هستم در ۱۴ نوامبر به استکهلم میرود و جایزه را از طرف من دریافت میکند.
- خانم محمدی! فکر میکنید اهدای این قبیل جوایز به مدافعان حقوق بشر چه بازتابی در جهان دارد؟
من همواره تاکید میکنم که مسئله حقوق بشر مثل یک مخرج مشترک نمادینی است که صورت آن میتواند تمام انسانهای جهان باشد که حول یک محور حقوق انسانی از هم حمایت میکنند.
از طرفی در دنیای کنونی هیچ حکومتی نمیتواند به بهانه حاکمیت ملی حقوق بشر را نقض کند یا منتقدین به نقض حقوق بشر یا حامیان حقوق بشر را متهم به دخالت در حاکمیت ملی کند. چون وقتی صحبت از حقوق بشر است، هم صحبت از یک امر ارزشی است که هیچ کس حتی ناقضان حقوق بشر نمیتوانند ارزش واقعی آن را منکر شوند و هم صحبت از یک امر فراملی است که هیچ کس نمیتواند بگوید این مسئله یک مسئله داخلی یا ملی یا شرقی- غربی است، بلکه مسئله جهانی است.
از این که این جایزه را بردهام خیلی خوشحالم و جایزههای بینالمللی که از سوی نهادهای مدافع حقوق بشر و دموکراسی اهدا میشود در واقع یک نوع حمایت با همین رویکرد است که حقوق بشر یک امر فراملی و ارزشی است و البته کمک میکند به ترویج معنی حقوق بشر از این منظر که حقوق بشر یک مسئله جهانی و یک ارزش جهانشمول است.