لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۷:۱۴

بحران هسته‌ای ایران به شعر گونتر گراس ۸۴ ساله هم رسید


گونتر گراس، نویسنده آلمانی برنده نوبل ادبیات
گونتر گراس، نویسنده آلمانی برنده نوبل ادبیات
گونتر گراس، نویسنده و هنرمند شهیر آلمانی و برنده جایزه نوبل ادبیات، در تازه‌ترین موضع‌گیری سیاسی و جنجالی خود در قالب یک شعر به اسرائیل تاخته و دولت این کشور را تهدیدی برای «صلح شکننده جهان» دانسته است.

این شعر که روز چهارشنبه، شانزده فروردین‌ماه، منتشر شد بلافاصله واکنش‌های تندی را در آلمان، میهن گونتر گراس، و اسرائیل به همراه داشت.

به نوشته روزنامه بریتانیایی گاردین، شعر جدید گونتر گراس با عنوان «آن چه باید گفت» در چندین نشریه از جمله روزنامه آلمانی «سودویچه زایتونگ» و روزنامه ایتالیایی «لا رپوبلیکا» به چاپ رسیده و طی آن نویسنده آلمانی از آن چه «دورویی غرب» توصیف کرده انتقاد کرده است.

گراس با اشاره به برنامه هسته‌ای پیچیده در ابهام اسرائیل و گمانه انجام حمله نظامی توسط این کشور علیه ایران گفته است که انگیزه نگارش این شعر جنجالی را زمانی پیدا کرده که از تصمیم اخیر کشورش مبنی بر فروش یک فروند زیردریایی دیگر به اسرائیل مطلع شده است، زیردریایی‌ای که، به قول این نویسنده ۸۴ ساله، «توانایی ارسال همه کلاهک‌های هسته‌ای نابود کننده را به جایی دارد که وجود حتی یک بمب اتمی هم در آن محرز نشده است».

گونتر گراس می‌نویسد: «قدرت هسته‌ای اسرائیل صلح جهانی را که هم اکنون در حالت شکننده‌ای قرار دارد، به خطر می‌اندازد.» وی در شعر خود به‌ویژه بر «ادعای اسرائیل درباره دارا بودن حق دست زدن به تهاجم اول» علیه ایران انگشت می‌گذارد.

گراس همچنین خواهان «کنترل دائمی و بدون محدودیت قابلیت‌ هسته‌ای اسرائیل و تأسیسات اتمی ایران از طریق یک نهاد بین‌المللی» شده است.

روزنامه گاردین در ادامه گزارش می‌افزاید: «البته گونتر گراس بدون اشاره به خواست محمود احمدی‌نژاد برای نابودی اسرائیل به طور ضمنی مردم ایران را «منکوب یک نفر یاوه‌گو» دانسته است.»

به باور بسیاری، زرادخانه اسرائیل مجهز به تسلیحات هسته‌ای است، با این وجود این کشور هیچ‌گاه به داشتن این نوع سلاح اعتراف نکرده و به منظور پیشگیری از حملات احتمالی، سیاست رسمی «ابهام» را در پیش گرفته است.

اسرائیل هم اکنون سه فروند زیردریایی «دلفین» ساخت آلمان را در اختیار دارد، دو فروند دیگر از این زیردریایی به سفارش اسرائیل در حال ساخت است و خرید ششمین فروند از آنها نیز طی قراردادی در ماه گذشته میلادی قطعی شد.

زیردریایی‌های دلفین قابلیت حمل موشک‌های مجهز به کلاهک‌های هسته‌ای را دارا هستند، با این وجود سندی مبنی بر تجهیز زیردریایی‌های اسرائیل به سلاح‌های اتمی وجود ندارد.

ایران بار‌ها تأکید کرده است که تنها با هدف تولید انرژی و انجام پژوهش‌های پزشکی به دنبال دستیابی به قدرت هسته‌ای است.

گونتر گراس گفته است که پیشتر برای مدتی طولانی در قبال برنامه هسته‌ای اسرائیل سکوت اختیار کرده، چرا که کشورش در گذشته «مرتکب جنایاتی بی‌سابقه» شده، اما به تازگی به این نتیجه رسیده که این سکوت «دروغی سنگین و از سر اجبار» است که بی‌توجهی به آن به مجازات می‌انجامد، «به طور معمول حکم «یهودی‌ستیزی» [علیه شخص] صادر می‌شود».

گونتر گراس که گرایش‌های چپ دارد با رمان «طبل حلبی» که در سال ۱۹۵۰ به چاپ رسید، جایگاه خود را به عنوان چهره‌ای ادبی تثبیت کرد، او بعد‌ها در سال ۱۹۹۹ جایزه نوبل را از آن خود کرد. در دهه‌های بعد از جنگ جهانی دوم، گراس همواره هم‌میهنان خود را به مقابله با تاریخ دردناک دوران آلمان نازی فرا خوانده است.

به‌رغم این همه، انتشار خودزندگی‌نامه گونتر گراس در سال ۲۰۰۶ به وجهه این چهره ادبی تا اندازه‌ای آسیب رساند. در کتاب فوق گراس اذعان کرد که در جوانی و در واپسین ماه‌های جنگ به عضویت شاخه مسلح حزب نازی موسوم به «اس‌اس» درآمده است.

در همین حال انتشار شعر جدید گراس در روز چهارشنبه انتقاد‌های تندی را متوجه او کرد.

سفارت اسرائیل در آلمان طی بیانیه‌ای اعلام کرد: «آن چه علاوه بر این باید گفت این واقعیت است که اسرائیل تنها کشوری در دنیاست که حق موجودیت آن در ملا‌ء عام مورد پرسش قرار می‌گیرد.» بیانیه سفارت اسرائیل تأکید می‌کند: «ما می‌خواهیم با همسایگان خود در منطقه در صلح زندگی کنیم.»

آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، از طرفداران پروپا قرص اسرائیل به شمار می‌آید و سخنگوی او در واکنش به حرف‌های گونتر گراس به ذکر این نکته بسنده کرده که «در کشور آلمان آزادی هنری وجود دارد، و خوشبختانه این آزادی برای دولت نیز وجود دارد که اجباری به ارائه نظر درباره هر اثر هنری نداشته باشد».

روپرشت پولنز، قانون‌گذار و رئیس کمیته امور خارجه پارلمان آلمان، که در حزب دموکرات مسیحی خانم مرکل عضویت دارد در گفت‌و‌گو با روزنامه «میتل دویچه زایتونگ» گفته است که گراس نویسنده بزرگی است، اما «هر وقت راجع به سیاست حرفی می‌زند، سخنانش غالباً اشتباه است.»

این عضو مجلس آلمان خاطرنشان می‌سازد که «کشوری که مایه نگرانی ماست ایران است» و می‌افزاید «شعر او توجه‌ها را از این مسئله منحرف می‌کند».
XS
SM
MD
LG