همزمان با استقبال محمود احمدی نژاد از گزارش تازه آژانس بين المللی انرژی هسته ای درباره فعاليت های اتمی ايران، اعلام شد نشست بعدی گروه ۱+۵ که می بايست هفته آينده برگزار می شد، لغو شده است.
در نشست هفته آينده قرار بود که پنج کشور عضو دایمی شورای امنيت که حق وتوو دارند به همراه آلمان، مذاکراتشان را برای تشديد تحريم ايران پی بگيرند، اما دفتر امور خارجه بريتانيا روز جمعه اعلام کرد که اين نشست لغو شده است.
محمد البرادعی رييس آژانس بين المللی انرژی هسته ای روز پنج شنبه، در آخرين گزارش خود تاکيد کرده است که ايران در شفاف سازی برنامه هسته ای «گام های اساسی» برداشته، ولی هنوز پرسش های مهمی در اين باره وجود دارد.
دو خبرگزاری رويترز و آسوشيتدپرس به نقل از منابع آگاهی که نام هايشان ذکر نشده، علت لغو شدن نشست هفته آينده قدرت های بزرگ جهان را، عدم حضور چين در نشست گزارش کرده اند.
اما درباره اينکه چرا چين اعلام کرده که در اين نشست حاضر نخواهد شد، گزارش های متناقضی منتشر شده است.
خبرگزاری آسوشيتدپرس به نقل از يک مقام ارشد اروپايی که نامش فاش نشده نوشته است که چين به دليل «مشکلات در برنامه ريزی و زمانبندی» نمی تواند هفته آينده در اين نشست شرکت کند.
اين خبرگزاری همچنين به نقل از منبع ناشناس ديگری در وزارت امور خارجه بريتانيا نوشته است که اروپايی ها در روزهای آينده با ديپلمات های چينی جلساتی خواهند داشت تا تاريخ نشست بعدی را تعيين کنند.
همزمان خبرگزاری رويترز گزارش داده است که گزارش کليدی آژانس درباره برنامه هسته ای ايران، به تنش هايی در ميان قدرت هايی که در اين باره مذاکره می کردند، دامن زده است.
چين و روسيه از جمله کشورهايی هستند که پيش از اين در برابر خواست آمريکا و متحدانش برای صدور سومين قطعنامه تحريم ايران مقاومت کرده اند و موفق شده اند تا صدور اين قطعنامه را به بعد از انتشار گزارش های آژانس و خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا موکول کنند.
اين دو کشور پيش از این به دو قطعنامه شورای امنيت عليه ايران رای مثبت داده اند و بارها اعلام کرده اند که با «دستيابی ايران به بمب هسته ای» مخالف هستند.
استقبال احمدی نژاد
در عين حال انتشار گزارش تازه آژانس، با استقبال بسياری از مقام های ايرانی، از جمله محمود احمدی نژاد و انتقاد اسرائيل همراه شده است.
آقای احمدی نژاد گفت که انتشار اين گزارش، نشان داد که سياست های دولت های غربی در برابر برنامه هسته ای ايران، «سياست هايی اشتباه» بوده اند.
غرب ايران را متهم می کند که برای دستيابی به سلاح هسته ای به دنبال پيگيری برنامه هسته ای است؛ اتهامی که از سوی ايران رد شده است.
به گزارش واحد مرکزی خبر، رييس جمهوری ايران روز جمعه گزارش محمد البرادعی را «گزارشی نسبتا واقع گرايانه» توصيف کرد که می تواند به کاهش فشارهای قدرت های بزرگ بر ايران منجر شود.
همزمان اسراييل روز جمعه با انتقاد شديد از گزارش آژانس بين المللی انرژی هسته ای درباره ايران، اين گزارش را «شکست آژانس در افشای هدف ايران برای ساخت بمب هسته ای» توصيف کرد.
مجلی وهبه، معاون وزير امور خارجه اسراييل به خبرگزاری فرانسه گفت که «هدف اصلی محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران از پيگيری برنامه هسته ای» برای آژانس بين المللی انرژی هسته ای و رييس آن، محمد البرادعی، کاملا روشن است، اما در اين گزارش، «آنها برای افشای اين هدف اصلی» شکست خورده اند.
اسرائيل که بارها تاکيد کرده از سوی جمهوری اسلامی ايران، به ويژه از سوی محمود احمدی نژاد، تهديد به نابودی شده است، با حساسيت برنامه هسته ای ايران را دنبال می کنند و از مخالفان سرسخت اين برنامه در عرصه بين المللی است.
واکنش های آمريکا
در حالی که تهران در واکنش به آخرين گزارش آژانس بين المللی انرژی هسته ای، خواهان توقف برخورد شورای امنيت با ايران شده است، سفير آمريکا در آژانس اعلام کرد که «فشار به ايران از سوی شورای امنيت، بايد ادامه يابد.»
به گزارش دفتر روابط عمومی گريگوری شولتی سفير آمريکا در آژانس، وی در بيانيه ای اعلام کرده است که ايران در راه «شفاف سازی کامل»، موفق نبوده است.
در بيانيه گريگوری شولتی که ساعتی پس از انتشار گزارش آژانس در اختيار رسانه ها قرار گرفت، آمده است که گزارش آژانس، «نشان می دهد که همکاری ايران و آژانس، کماکان گزينشی و ناقص است و ايران خواست جامعه جهانی برای شفاف سازی کامل را برآورده نکرده است.»
همچنين دنا پرينو، سخنگوی کاخ سفيد نيز گفت: «اين گزارش متاسفانه روشن می کند که ايران علاقه مند نيست با بقيه کشورهای جهان همکاری کند.»
خانم پرينو افزود: «ايالات متحده با ديگر کشورهای عضو دايم شورای امنيت سازمان ملل برای اعمال دور سوم تحريم ها عليه ايران در شورای امنيت، همکاری خواهد کرد.»
«تحريم ايران در پيش است»
ادو اشتينباخ، Udo Steinbach شرق شناس در شهر هامبورگ در مصاحبه ای با راديو فردا «لحن کلی» گزارش تازه آژانس را «مثبت» ارزيابی کرد.
وی ضمن تاکيد بر اينکه از نظر او «نکاتی منفی» نيز در اين گزارش وجود داشت، افزود: «در اين گزارش آمده است که ايرانی ها با آژانس بين المللی انرژی انمی همکاری کرده اند و بار ديگر تاکيد شده است که مدرکی مبنی بر اينکه ايران با برنامه هسته ای اش مقاصد نظامی را دنبال می کند، وجود ندارد.»
وی با اين حال گفت که بخشی از گزارش، حاوی نکاتی است که آمريکا به عنوان يکی از منتقدين برنامه هسته ای ايران می تواند بر روی آنها تاکيد کند.
اين تحليل گر گفت: «من معتقدم که گزارش های ديگری هم که قرار است منتشر شوند، جامعه بين المللی را راضی نخواهند کرد چرا که کشورهای جهان معتقدند ايران در مسير توليد سلاحهای اتمی شرکت می کند و با گزارش نمی توان مانع اين روند شد.»
به اعتقاد اين تحليلگر، به رغم نکات «مثبت» در گزارش تازه آژانس، کماکان جامعه بين المللی مسير افزايش تحريم های ايران را دنبال خواهد کرد.
