روزنامه شهروند هفته گذشته خبر داد که رئيس جمهور دستور داده تا وزارت ورزش مشکل حضور زنان در ورزشگاه ها را حل کند و معاون ورزش بانوان وزارت ورزش گفت حاصل گفت و گوی او با وزير ورزش منجر به صدور اجازه ورود زنان به ورزشگاه ها شده است.
به گفته رباب شهریان، معاون ورزش بانوان وزارت ورزش و جوانان حالا قرار است برای زنان جایگاه های ویژه در نظر بگیرند، بلیط مخصوص بفروشند و ورودی جداگانه ای برایشان در نظر بگیرند.
داستان از آنجا آغاز شد که پیشتر قرار شده بود تا ایران میزبان رقابتهای والیبال نوجوانان جهان باشد، اما فدراسیون جهانی والیبال، روز ۱۸ام آبانماه اعلام کرد که این میزبانی را به آرژانتین سپرده است. یکی از مسئولان این فدراسیون اعلام کرد بود تا زمانی که زنان نتوانند در ورزشگاههای ایران حاضر شوند، میزبانی جدیدی به ایران داده نخواهد شد.
اما این اولین بار نیست که عدم حضور زنان ایرانی در ورزشگاه ها با واکنش روبرو شده است. نسرین افضلی، فعال مسایل زنان ساکن آمریکا در مورد پیشینه ممنوعیت حضور زنان میگوید: «میشود گفت تا ده سال پیش قانونی برای منع ورود زنان به استادیوم وجود نداشتولی تعداد زنانی که میرفتند استادیوم کم بودند. بعد از پیروزیهای تیم فوتبال، زنان میخواستند در مراسم مختلف استقبال و جشن در خیابانها و در استادیومها حضور بیانید اما با ممانعت روبهرو شدند. حاکمیت جمهوری اسلامی پس از پیروزیهای ورزشکاران متوجه شد که زنان هم بخشی از این پایکوبی و جشن خواهند بود و این برخلاف روند مد نظر حکومت بود. به همین دلیل ابتدا بدون نظام خاصی و فقط با نیروی قهریه مخالفت کردند. ولی بعد از مدتی در قانون عفاف و حجاب اختلاط زنان در ورزشگاهها و در خود ورزش را کاملاً ممنوع کردند. بعد کمپین استادیوم که شکل گرفت یا همان روسری سفیدها کهدر آن به این امر اعتراض کردندکه این یک حق شهروندی است و به هیچ دلیلی نمیشود آن را از زنانگرفت.»
نسرین افضلی در مورد کمپین روسری سفیدها میگوید:« کمپین استادیوم بیش از ده سال است کار میکند و یکی از قدیمیترین کمپینهای جنبش زنان است و یکی از پرطرفدارترین کمپینهایی که بیشترین طیف مخاطب را جذب کرده است. این کمپین تا به حال پتیشنهای زیادی را جمعآوری کرده و به نهادهای مختلف داخلی و خارجی فرستاده است. آنها اما اعتراضاتشان را از رسانههای داخلی آغاز کردند و با نهادهای داخلی از وزارت ورزش و تربیت بدنی و نهادهای مختلفی که مرتبط با بحث ورزش و حضور زنان در استادیومها بودند، مکاتبه کردند، نامه نوشتند، تجمع داشتند. ولی خب همیشه آنها به یک ارگان دیگر حواله داده شدند و یا اینکه گفته شد کاری ازشان برنمیآید.
بنابراین کمپین شروع کرد به مکاتبه با نهادهای ورزشی بینالمللی و از جمله فیفا و آی اس بی و آنها هم در صحبت با مقامات ایران عنوان میکردند که برابری زن و مرد و از جمله حق زنان برای حضور در استادیوم جزو لاینفک قوانین ورزش است و اگر ایران نخواهد به آن تن بدهد با محرومیت و مجازاتهایی روبهرو میشود.»
آنگونه که ساقی لقایی، روزنامه نگار سایت گلزن، ساکن آمریکا می گوید فعالیت معترضان به ممنوعین حضور زنان در ورزشگاه ها در هر دو تصمیم گیری موثر بوده است، هم بازپس گیری میزبانی از ایران و هم تغییر نظر جمهوری اسلامی در ورود زنان به ورزشگاه ها: «بعد از ایجاد ممنوعیت برای ورزشهای غیر فوتبال، به طور خاص والیبال، والیبال دوستانی هم وارد عرصه شدند، شروع به فعالیت کردند. پتیشنهایی که تهیه شده و نامه نگاریهایی که شد اول با مسئولان داخلی و بعد اعتراضهایی که شد به فدراسیون جهانی والیبال، خیلی تاثیر داشت. برخوردهای شدیدی داشتیم با معترضان به ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه، از جمله خانم غنچه قوامی که هنوز هم در زندان است و خب این موضوع خیلی مهم بود برای جلب توجه جهانی و تمرکز بر این موضوع.»
غنچه قوامی، دختر ۲۵ سالهای بود که روز سیام خردادماه، برای تماشای بازی ایران و ایتالیا به ورزشگاه آزادی رفت، اما ماموران از ورود او و باقی زنان ممانعت به عمل آوردند و این زنان را دستگیر، اما همان روز آزاد کردند. چند روز بعد که خانم قوامی برای تحویل گرفتن وسائل شخصی خود به بازداشتگاه مراجعه کرد، مجددا دستگیر شد و از آن زمان تاکنون در زندان است و جزئیات دلایل محکومیت او نیز منتشر نشده است.
پس از اعلام خبر دستگیری خانم قوامی، فدراسیون جهانی والیبال به او و پروندهاش توجه ویژهای نشان داد. روسای فدراسیونهای ۲۰۰ کشور جهان با نگارش نامهای به حسن روحانی خواستار آزادی وی شدند و رئیس فدراسیون بینالمللی والیبال نیز چندین بار در سخنرانیهایش به این مورد اشاره کرد و خواستار آزادی او شد. نامه رئیس فدراسیون جهانی به حسن روحانی نیز پس از آن نوشته شد که شورای حقوق زنان اتحادیه اروپا از این فدراسیون خواست برای آزادی غنچه قوامی به ایران فشار بیاورد.
نسرین افضلی در پاسخ به این سوال که آیا این دریچه کوچکی که گفته شده برای زنان ایرانی باز خواهد شد، میتواند منجر به حضور زنان ایرانی در استادیومهای فوتبال هم شود؟ میگوید:« بله ما قطعاً با افراد و طرفداران کمپین استادیوم، در بین مسئولان، خبرنگاران ورزشی و ورزشکاران، باز هم به مستند کردن وگزارش کردن این تبعیضها ادامه خواهیم داد. اجازه نخواهیم داد که باز با صحبتهای پشت پرده و وعدههای سرخرمن بخواهند کمپین استادیوم را ساکت نگاه دارند یا نهاد بینالمللی را امیدوار کنند به این که قرار است تغییر ایجاد شود. در مورد ورزش به خاطر استاندارد جهانی که وجود دارد این امید هست که ما بتوانیم از فشار بینالمللی استفاده کنیم. »