نرخ تورم متوسط آنگونه که بانک مرکزی چندی پیش در گزارشی اعلام کرد در سال منتهی به آبان ماه امسال به ۸٫۶ درصد رسید، این رقم در گزارش مرکز آمار ایران، ۷٫۵ درصد اعلام شد.
نرخ تورم ۱۲ ماهه در آبان ماه سال ۹۲، که چند ماهی از عمر دولت یازدهم گذشته بود، رقمی معادل ۴۰ درصد بود که مقایسه دو نرخ تورم در آبان ماه امسال نسبت به ماه مشابه سال ۱۳۹۲، از کاهش ۳۱٫۴ واحد درصدی نرخ متوسط تورم در این سه سال خبر میدهد.
بررسی نرخ تورم نقطهبهنقطه گروههای اصلی مورد بررسی در گزارش بانک مرکزی ایران در این دو مقطع زمانی نیز نشان میدهد که کدامیک از این گروههای اصلی بیشترین و کمترین کاهش یا احتمالاً افزایش را به خود اختصاص دادهاند.
در بررسی روند تغییرات شاخص بهای دو «گروه اختصاصی» که شامل «کالا» و «خدمت» میشود، نشاندهنده آن است که عمده کاهش تورم در حوزه شاخص بهای گروه اختصاصی کالا رقم خورده و این شاخص از نرخ رشد ۳۷٫۲ درصدی طی آبان ماه سال ۹۲ در آبان ماه امسال با شتابی معادل ۷٫۴ درصد، افزایشیافته است که بیانگر کاهشی بالغ بر ۸۰ درصد در شتاب نرخ افزایش این شاخص است.
شاخص قیمت گروه اختصاصی «خدمت» در این دو مقطع زمانی با آنکه شاهد کاهش بوده اما این روند همپای افت شاخص قیمتی گروه اختصاصی «کالا» نبوده است، بهطوریکه شاخص قیمت گروه اختصاصی «خدمت» از رقم ۲۴٫۶ درصد در آبان ماه ۹۲ تا ۱۱٫۳ درصد در آبان امسال، کاهش یافت که افت ۵۴ درصدی روند شتاب افزایش این شاخص را به تصویر میکشد.
در میان «گروههای اصلی» ۱۲ گانه در گزارش بانک مرکزی از تغییرات نرخ تورم، از آبان ماه ۹۲ تا آبان ماه امسال تنها شاخص بهای گروه اصلی «تحصیل» بوده که با افزایش همراه شده و ۱۱ گروه اصلی دیگر با افت رشد شاخص بها، مواجه شدند.
گروه «تحصیل» در آبان ماه ۹۲ با نرخ ۹٫۷ درصد افزایش مییافت که این روند رشد در آبان ماه امسال به ۱۱٫۴ درصد افزایش یافت.
در میان سایر گروههای اصلی مندرج در گزارش بانک مرکزی، بیشترین کاهش درصدی در شتاب رشد شاخص بها متعلق به گروه «ارتباطات» که نرخ رشد شاخص بهای این گروه از ۶ درصد در آبان ۹۲ با افتی ۹۸٫۳ درصدی به نرخ رشد یکدهم درصد در آبان ماه امسال کاهش یافت.
پسازاین گروه بیشترین کاهش با افتی ۸۷٫۷ درصدی مربوط به گروه اصلی «اثاث، لوازم و خدمات مورداستفاده در خانه» تعلق داشت که شاخص بهای این گروه از رشد ۴۲٫۵ درصدی در آبان ماه سه سال قبل به رشد ۵٫۲ درصدی در آبان ماه ۹۵، تعدیل شد.
شاخص بهای گروه اصلی «پوشاک و کفش» آبان ماه سه سال قبل با نرخی ۴۴ درصدی افزایش مییافت که در آبان ماه ۹۵ این روند افزایشی با شتاب ۶٫۱ درصدی دنبال شد که از کاهش شتاب افزایش قیمتهای این گروه به میزان ۸۶ درصد خبر میدهد.
در عین حال در آبان ماه سال ۹۵، بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به شاخص بهای گروه اصلی «بهداشت و درمان» بود که در این ماه با شتابی ۱۷٫۲ درصدی، افزایش داشت.
پس از این گروه، بالاترین نرخ تورم پس از گروه بهداشت و درمان در ماه مورد گزارش،به گروه اصلی «تحصیل» اختصاص داشت که در این ماه ۱۱٫۴ درصد، افزایش یافت.
از مهمترین گروههای اصلی در گزارشهای بانک مرکزی متناظر به تغییرات روند نرخ تورم، گروه اصلی «خوراکیها و آشامیدنیها» ست. تغییرات قیمتی این گروه ازآنجاکه با نخستین نیازهای بشری سروکار دارد، میتواند بر کیفیت معاش خانوارها مؤثر باشد.
شاخص بهای این گروه در آبان ماه ۹۲، با نرخ ۳۸٫۷ درصدی رشد میکرد که در آبان ماه امسال نرخ رشد شاخص بهای این گروه تا کمتر از ۹ درصد کاهش یافت و بدین ترتیب شتاب افزایش شاخص قیمتی گروه اصلی «خوراکیها و آشامیدنیها» در این دو مقطع زمانی، ۷۷ درصد تعدیل شد.
رشد ماهانه شاخص این گروه نسبت به ماه قبل یعنی مهرماه سال ۹۵ نیز صفر بود که بیانگر ثبات قیمتی در بازار خوراکی و آشامیدنی در پاییز امسال است.
بررسی تغییرات قیمتی سبد کالای منتخب رادیو فردا که شامل ۱۰ قلم کالای پرمصرف خانوارهای ایرانی است نشان میدهد که میانگین قیمتی کالاهای مندرج در این سبد در آبان ماه امسال در مقایسه با ماه قبل از آن، ۷٫۳ درصد افزایش یافت.
بیشترین افزایش قیمتی مربوط به «گوجهفرنگی» بود که در این دو ماه، بیش از ۶۶ درصد، رشد کرد.
بیشترین کاهش قیمتی در میان این ۱۰ قلم کالا، به «برنج داخله درجه یک»، اختصاص داشت که از مهر تا آبان ۹۵، بیش از یک درصد کاهش یافت.
جزییات تغییر قیمت این اقلام در فاصله زمانی مهر تا آبان ۹۵، در جدول شماره یک قابلمشاهده است.
تغییر مبنای مقایسه تغییرات قیمتی اقلام این سبد کالایی از مهرماه ۹۵ به آبان ماه ۹۴، تورم نقطهبهنقطه این اقلام را بیان میکند.
میانگین تغییرات قیمت این سبد در آبان ماه ۹۵ نسبت به ماه مشابه پارسال، حدوداً ۱۱٫۵ درصد بود، بیشترین افزایش قیمت با ثبت رشدی نزدیک به ۴۸ درصد مربوط به برنج داخله درجهیک بود و بیشترین کاهش قیمت، با حدود ۱۷ درصد کاهش به پیاز اختصاص داشت.
بررسی روند تغییرات قیمت در ایران طی ماههای اخیر، بهویژه بررسی حرکت نرخ تورم ماهانه و نرخ تورم نقطهبهنقطه این احتمال را تقویت میکند که روند کاهشی نرخ متوسط تورم در ماههای باقیمانده از سال خورشیدی جاری ادامه یابد.
اما درعینحال تلاش دولت و بانک مرکزی برای تأمین منابع پولی موردنیاز بنگاههای اقتصادی و همچنین رشد نزدیک به ۳۰ درصدی نقدینگی این نگرانیها را دامن میزند که نرخ تورم با روانتر شدن گردش چرخهای اقتصادی، بار دیگر تغییر مسیر داده و رو به افزایش گذارد.