لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۰۶

«آيات شيطانی»؛ ۲۵ سال گذشت


سلمان رشدی
سلمان رشدی
بيست و پنج سال از روزی که آيت‌الله خمينی، رهبر انقلاب اسلامی، فتوای قتل سلمان رشدی، نوسينده کتاب آيات شيطانی را صادر کرد، می‌گذرد. نويسنده‌ای که متهم بود با کتاب «آيات شيطانی» خود به دين اسلام توهين کرده است.
«آيات شيطانی» نخستين بار ۹ روز پس از روز چاپش در ۲۶ سپتامبر ۱۹۸۸، در کشور هند تحت فشار گروه جنت ممنوع شد. با اين همه عربستان سعودی بود که نوک پيکان اعتراضات را شکل داد و اين روحانيان سعودی بودند که طرح محاکمه رشدی را می‌کشيدند.

با گسترده شدن اعتراضات و هم‌چنين جمع شدن روحانيون شهر قم، ايران نيز به اين قافله پيوست و فتوا صادر شد و ايران توانست به برنده اصلی رقابت بر سر نفرت از رشدی و در نهايت کل غرب و ميراث آن بدل شود.
پس از صدور فتوای آيت الله خمينی در روز چهاردهم فوريه ۱۹۸۸ سلمان رشدی تحت محافظت ماموران پليس بريتانيا مجبور شد زندگی مخفی خود را آغاز کند. موج تظاهرات برخی از گروه‌های اسلامی عليه کتاب آيه های شيطانی و نويسنده آن بالا گرفت.
در کريسمس ۱۹۹۰ رشدی ايمان خود به اسلام را تازه کرده و اعلام می‌کند که با هيچ‌کدام از شخصيت‌های «آيات شيطانی» هم نظر نيست. دوستان‌اش به او می‌گويند اين کار دردی را دوا نخواهد کرد، اما او عذرخواهی می‌کند و تنها سال‌ها بعد می‌گويد اين کار بزرگ‌ترين اشتباه زندگی او بود.
در واقع اين عذرخواهی تاثيری چندانی نداشت، با آنکه آيت‌الله خمينی در گذشت اما فتوا لغو نشد. هيتوشی اگاراشی، مترجم ژاپنی کتاب رشدی به ضرب چاقو کشته شد، اتوره کاپری‌يولو، مترجم ايتاليايی، در يک حمله ديگر با چاقو به شدت مجروح می‌شود، در سال ۱۹۹۳ ويليام نيگارد، ناشر نروژی، مورد اصابت گلوله قرار گرفت و زخمی شد. در بلژيک يک رهبر مسلمان که از فتوای آيت الله خمينی انتقاد کرده بود با ضربات چاقو به قتل رسيد.
سال گذشته کتاب جديد سلمان رشدی نويسنده بريتانيايی، که خاطرات وی از نه سال زندگی مخفی پس از صدور فتوای قتل او توسط آيت الله خمينی است به بازار آمد.
به گزارش خبرگزاری رويترز اين کتاب با عنوان «جوزف آنتوان: خاطرات» منتشر شد. جوزف آنتوان نام مستعاری است که سلمان رشدی در دوران زندگی مخفی برای خود برگزيده بود و ترکيبی است از نام های نويسنده محبوبش جوزف کونراد و آنتوان چخوف. کتاب با نقل تماس تلفنی يک خبرنگار با نويسنده آغاز می شود که از سلمان رشدی می پرسد واکنشش در قبال فتوای آيت الله خمينی چيست؟
سلمان رشدی در پاسخ خبرنگار می گويد: «احساس خوبی نيست.» ولی به خواننده کتاب يادآوری می کند که در آن لحظات با خود فکر می کرد که حتما کشته خواهد شد. بقيه صفحات اين کتاب خاطرات بازگويی بيش از نه سال زندگی مخفی و هراس دائم از خطرهايی است که زندگی وی و خانواده او را تهديد می کرد.
XS
SM
MD
LG