بان گی‌مون، دبیر کل سازمان ملل، روز جمعه در استانبول، ابراز امیدواری کرد که توافق ایران با برزیل و ترکیه برای پذیرفتن پیشنهاد مبادله اورانیوم غنی شده با سوخت هسته ای، در حل این مسئله از طریق دیپلماتیک راهگشا باشد. او همچنین افزود که آژانس بین المللی انرژی اتمی براساس ارزیابی حرفه ای خود عمل خواهد کرد.
هوشنگ حسن یاری، استاد روابط استراتژیک در کالج نظامی – سلطنتی کانادا، در مورد تازه ترین سخنان دبیر کل سازمان ملل به رادیو فردا می گوید: منظور دبیر کل این است که به هر تقدیر بعد از ماه ها بی حرکتی در پرونده هسته ای از جانب ایران، یک تحولی روی داده است. اینکه کشور ایران و برزیل و ترکیه به توافقی در مورد تبادل اورانیوم غنی شده ایران از طریق ترکیه به روسیه و کشورهای اروپایی برای تبدیل اورانیوم با غنای بالاتر، دست پیدا کرده اند، خودش تحولی است که از دید دبیر کل سازمان ملل، مثبت ارزیابی می شود.
منتها ایشان به دلیل وظیفه و مسئولیتی که دارد خیلی سعی کرده است این مسئله را از مسئله اساسی تری که موضوع سه قطعنامه پیشین شورای امنیت سازمان ملل است، یعنی آنجا که آن قطعنامه ها به روشنی از ایران می خواهند که به غنی سازی اورانیوم پایان دهد، جدا کند.
آقای حسن یاری، در طرف دیگر، ضمن اینکه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، اطلاعیه ای منتشر کرده و در این اطلاعیه گفته شده که روز دوشنبه نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی رسما آمادگی جمهوری اسلامی را با تسلیم نامه ای به مدیر کل آژانس، اعلام خواهد کرد، اما آقای سلطانیه، نماینده ایران که قرار است این کار را انجام دهد، در مصاحبه ای اعلام کرد که غنی سازی در ایران متوقف نخواهد شد.
این دقیقا برمی گردد به حرف پیشینم و اینکه گفتم آقای بان گی‌مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، بین توافق اخیر تهران و مسئله تعلیق غنی سازی، تفکیک قائل شده است.
آنچه که مهم است این است که از نظر حقوقی، قطعنامه هایی از سوی شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسیده اند و تا زمانی که محتوای این قطعنامه ها به اجرا در نیاید، یا رسما دوباره از شورای امنیت خواسته نشود که این قطعنامه ها را از بین ببرند، این قطعنامه ها کماکان به قوت خود باقی خواهند ماند.
«دبیر کل سازمان ملل متحد، بین توافق اخیر تهران و مسئله تعلیق غنی سازی، تفکیک قائل شده است» به اعتبار دیگر، حرف ها و رفتاری که ایران انجام می دهد، تحویل این نامه و گفته های اظهار شده از سوی آقای سلطانیه، کاملا در جهت عکس اظهارات آقای بانکی مون است.
آقای علی اصغر سلطانیه گفته است که کشورهای غربی می خواهند شورای امنیت را جایگزین آژانس بین المللی اتمی کنند. بنابر این رجوع هر مسئله ای به شورای امنیت، همواره بی فایده است...
چیز بسیار مهمی که وجود دارد این است که آژانس بین المللی، جزیی از سازمان ملل است. زمانی که آژانس نتواند وظیفه ایی را که به عهده دارد، انجام دهد و کارش به بن بست برسد. آن کار را به شورای امنیت ارجاع می دهد.
دقیقا به این خاطر است که زمانی که شورای حکام آژانس به این نتیجه رسیدند که در مورد پرونده هسته ای ایران راهی به پیش وجود ندارد، پرونده را به شورا ارجاع دادند. دقیقا ازدیدگاه حقوق بین الملل و از نظر فرم قضیه، آنچه که انجام شده کاملا با وظیفه هر دوی این تشکیلات هم‌خوانی دارد.
در نتیجه، طرح این مسئله که پرونده هسته ای ایران صرفا بایستی در آژانس بین المللی مطرح شود، با وظیفه ای که هر یک از این تشکیلات سازمان ملل بر طبق منشور این سازمان به عهده دارند، در تضاد آشکار است.
به نظر شما صدور قطعنامه تازه علیه ایران قطعی است؟
ببینید. حتی زمانی که اول ترک ها و بعد ایران و برزیلی ها اعلام کردند که توافق تهران در مورد تبادل اورانیوم غنی شده حاصل شده است، بلافاصله کشورهای عمده شورای امنیت اعلام کردند که به توافقات جدی در مورد محتوای قطعنامه چهارم رسیده اند.
در نتیجه توافق تهران به هیچ وجه آن مذاکرات را تحت الشعاع خود قرار نداد و حتی به اعتقاد من به نوعی به این امر سرعت بخشید که کشورهایی همچون روسیه با دیگر کشورها، در مورد بخش عظیمی از قطعنامه چهارم به توافق برسند و همراه شوند؛ آنچه مانده است مورد چانه زنی است.
به طور قطع، قطعنامه چهارم هم صادر خواهد شد. بر خلاف آنچه که بعضی ها در ایران اعلام می کنند، این قطعنامه روند سخت تری را پیش روی ایران خواهد گذاشت. به خاطر اینکه تحریم های تازه ای که در گذشته نبوده اعمال خواهد شد و به اعتقاد من کشورهای ۵+۱ به هیچ روی از آنچه که تا به حال انجام داده اند، عقب نشینی نخواهند کرد.
هوشنگ حسن یاری، استاد روابط استراتژیک در کالج نظامی – سلطنتی کانادا، در مورد تازه ترین سخنان دبیر کل سازمان ملل به رادیو فردا می گوید: منظور دبیر کل این است که به هر تقدیر بعد از ماه ها بی حرکتی در پرونده هسته ای از جانب ایران، یک تحولی روی داده است. اینکه کشور ایران و برزیل و ترکیه به توافقی در مورد تبادل اورانیوم غنی شده ایران از طریق ترکیه به روسیه و کشورهای اروپایی برای تبدیل اورانیوم با غنای بالاتر، دست پیدا کرده اند، خودش تحولی است که از دید دبیر کل سازمان ملل، مثبت ارزیابی می شود.
منتها ایشان به دلیل وظیفه و مسئولیتی که دارد خیلی سعی کرده است این مسئله را از مسئله اساسی تری که موضوع سه قطعنامه پیشین شورای امنیت سازمان ملل است، یعنی آنجا که آن قطعنامه ها به روشنی از ایران می خواهند که به غنی سازی اورانیوم پایان دهد، جدا کند.
آقای حسن یاری، در طرف دیگر، ضمن اینکه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، اطلاعیه ای منتشر کرده و در این اطلاعیه گفته شده که روز دوشنبه نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی رسما آمادگی جمهوری اسلامی را با تسلیم نامه ای به مدیر کل آژانس، اعلام خواهد کرد، اما آقای سلطانیه، نماینده ایران که قرار است این کار را انجام دهد، در مصاحبه ای اعلام کرد که غنی سازی در ایران متوقف نخواهد شد.
این دقیقا برمی گردد به حرف پیشینم و اینکه گفتم آقای بان گی‌مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، بین توافق اخیر تهران و مسئله تعلیق غنی سازی، تفکیک قائل شده است.
آنچه که مهم است این است که از نظر حقوقی، قطعنامه هایی از سوی شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسیده اند و تا زمانی که محتوای این قطعنامه ها به اجرا در نیاید، یا رسما دوباره از شورای امنیت خواسته نشود که این قطعنامه ها را از بین ببرند، این قطعنامه ها کماکان به قوت خود باقی خواهند ماند.
آقای علی اصغر سلطانیه گفته است که کشورهای غربی می خواهند شورای امنیت را جایگزین آژانس بین المللی اتمی کنند. بنابر این رجوع هر مسئله ای به شورای امنیت، همواره بی فایده است...
چیز بسیار مهمی که وجود دارد این است که آژانس بین المللی، جزیی از سازمان ملل است. زمانی که آژانس نتواند وظیفه ایی را که به عهده دارد، انجام دهد و کارش به بن بست برسد. آن کار را به شورای امنیت ارجاع می دهد.
دقیقا به این خاطر است که زمانی که شورای حکام آژانس به این نتیجه رسیدند که در مورد پرونده هسته ای ایران راهی به پیش وجود ندارد، پرونده را به شورا ارجاع دادند. دقیقا ازدیدگاه حقوق بین الملل و از نظر فرم قضیه، آنچه که انجام شده کاملا با وظیفه هر دوی این تشکیلات هم‌خوانی دارد.
در نتیجه، طرح این مسئله که پرونده هسته ای ایران صرفا بایستی در آژانس بین المللی مطرح شود، با وظیفه ای که هر یک از این تشکیلات سازمان ملل بر طبق منشور این سازمان به عهده دارند، در تضاد آشکار است.
به نظر شما صدور قطعنامه تازه علیه ایران قطعی است؟
ببینید. حتی زمانی که اول ترک ها و بعد ایران و برزیلی ها اعلام کردند که توافق تهران در مورد تبادل اورانیوم غنی شده حاصل شده است، بلافاصله کشورهای عمده شورای امنیت اعلام کردند که به توافقات جدی در مورد محتوای قطعنامه چهارم رسیده اند.
در نتیجه توافق تهران به هیچ وجه آن مذاکرات را تحت الشعاع خود قرار نداد و حتی به اعتقاد من به نوعی به این امر سرعت بخشید که کشورهایی همچون روسیه با دیگر کشورها، در مورد بخش عظیمی از قطعنامه چهارم به توافق برسند و همراه شوند؛ آنچه مانده است مورد چانه زنی است.
به طور قطع، قطعنامه چهارم هم صادر خواهد شد. بر خلاف آنچه که بعضی ها در ایران اعلام می کنند، این قطعنامه روند سخت تری را پیش روی ایران خواهد گذاشت. به خاطر اینکه تحریم های تازه ای که در گذشته نبوده اعمال خواهد شد و به اعتقاد من کشورهای ۵+۱ به هیچ روی از آنچه که تا به حال انجام داده اند، عقب نشینی نخواهند کرد.
