یک هفته پس از آنکه مقامهای تهران، در حضور رهبران ترکیه و برزیل توافقنامهای را بر سر مبادله سوخت در خارج از خاک ایران به امضا رساندند، ترکیه دور تازهای از تلاشها را برای جلب حمایت بینالمللی از توافق تهران آغاز کردهاست.
آن طور که دفتر نخستوزیری تریکه اعلام کرده است رجب طیب اردوغان، نخستوزیر این کشور، با ارسال نامهای به رهبران ۲۶ کشور جهان خواستار حمایت از توافق تهران شده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس در نامه آقای اردوغان آمده است که موضوع مبادله سوخت میتواند به حل مسئله اتمی ایران از طریق مذاکره و گفتوگو منجر شود.
آسوشیتدپرس بدون اشاره به جزئیات بیشتری از این نامه آورده است که تمام ۱۵ عضو دائم و غیردائم شورای امنیت سازمان ملل از جمله مخاطبان نامه نخستوزیر ترکیه هستند.
ترکیه که خود از اعضای غیردائم شورای امنیت است، تا کنون از حمایت از تحریمهای تازه علیه ایران خودداری کرده است و همواره استدلال کرده است که از نظر این کشور موضوع هستهای ایران باید از طریق مذاکره و گفتوگو حل شود.
در میان اعضای غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل برزیل نیز با ترکیه هم نظر است و رهبران این دو کشور هفته گذشته با حضور در تهران، توانستند موافقت مقامهای ایرانی را با اجرای توافق بر زمین مانده مبادله سوخت اتمی در خارج از ایران جلب کنند.
ایران به رغم موافقت اولیه با پیشنهاد مبادله سوخت، شرایطی را در مورد زمان، مکان و میزان سوخت موضوع مبادله مطرح کرده بود که مورد پذیرش غرب واقع نشد، اما اکنون به نظر میرسد آنچه در تهران بر سر آن توافق شده است، تفاوت چندانی با پیشنهاد اولیه غرب برای مبادله سوخت ندارد.
از سوی دیگر خبرگزاری فرانسه از برزیلیا گزارش داد که سلسیو آموریم، وزیر خارجه برزیل، گفته است که نامهای که ایران در تأیید توافق تهران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد نوشت، به پیشرفت مذاکرات بر سر برنامه اتمی تهران میانجامد.
پیشتر شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد اعلام کرده بود که نامهای در مورد توافق سهجانبه مبادله سوخت اتمی در تهران، روز دوشنبه به طور رسمی به مدیرکل آژانس ارائه خواهد شد.
اظهارات وزیر خارجه برزیل در مورد پیشرفت در مذاکرات مربوط به برنامه اتمی ایران در حالی است که کاترين اشتون، رئيس سياست خارجی اتحاديه اروپا روز جمعه در بيانيهای گفت که نشانههايی از تمايل احتمالی ايران به گفتوگو درباره مناقشه اتمی این کشور با قدرتهای جهانی، ديده میشود.
خانم اشتون در اين بيانيه افزود که «ما آماده گفتوگو هستیم و از زمان آخرين ديدار گروه پنج بعلاوه یک در حدود هفت ماه پيش، آماده ملاقات با مقامات ایران بودهایم تا نگرانیهای بینالمللی درباره برنامه هستهای این کشور را با آنها در میان بگذاریم».
این موضع رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حالی است که محمود احمدینژاد هفته گذشته بلافاصله پس از امضای توافقنامه سه جانبه تهران، قدرتهای بزرگ را به مذاکرات تازه بر سر برنامه اتمی ایران فراخواند.
آمریکا و متحدان غربیاش توافق تهران را گامی مثبت اما ناکافی توصیف کردهاند که لازم است با توقف غنیسازی از سوی ایران تکمیل شود.
این کشورها که تا کنون روشهای مختلفی از جمله مذاکره و تحریم را در برابر ایران آزمودهاند، اکنون به دنبال آن هستند که با اتخاذ تحریمهای تازه، ایران را برای همراهی با خواست جهانی در مورد توقف غنیسازی تحت فشار بگذارند.
ایران تا کنون با رد اتهام کشورهای غربی در مورد نظامی بودن برنامه اتمیاش، ماهیت این برنامه را صلحآمیز توصیف میکند و در عین حال از توقف غنیسازی که کاربردی دوگانه در مصارف نظامی و غیرنظامی دارد، به عنوان خط قرمز خود یاد میکند.
بیشتر بخوانید:
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس در نامه آقای اردوغان آمده است که موضوع مبادله سوخت میتواند به حل مسئله اتمی ایران از طریق مذاکره و گفتوگو منجر شود.
آسوشیتدپرس بدون اشاره به جزئیات بیشتری از این نامه آورده است که تمام ۱۵ عضو دائم و غیردائم شورای امنیت سازمان ملل از جمله مخاطبان نامه نخستوزیر ترکیه هستند.
ترکیه که خود از اعضای غیردائم شورای امنیت است، تا کنون از حمایت از تحریمهای تازه علیه ایران خودداری کرده است و همواره استدلال کرده است که از نظر این کشور موضوع هستهای ایران باید از طریق مذاکره و گفتوگو حل شود.
در میان اعضای غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل برزیل نیز با ترکیه هم نظر است و رهبران این دو کشور هفته گذشته با حضور در تهران، توانستند موافقت مقامهای ایرانی را با اجرای توافق بر زمین مانده مبادله سوخت اتمی در خارج از ایران جلب کنند.
ایران به رغم موافقت اولیه با پیشنهاد مبادله سوخت، شرایطی را در مورد زمان، مکان و میزان سوخت موضوع مبادله مطرح کرده بود که مورد پذیرش غرب واقع نشد، اما اکنون به نظر میرسد آنچه در تهران بر سر آن توافق شده است، تفاوت چندانی با پیشنهاد اولیه غرب برای مبادله سوخت ندارد.
از سوی دیگر خبرگزاری فرانسه از برزیلیا گزارش داد که سلسیو آموریم، وزیر خارجه برزیل، گفته است که نامهای که ایران در تأیید توافق تهران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد نوشت، به پیشرفت مذاکرات بر سر برنامه اتمی تهران میانجامد.
پیشتر شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد اعلام کرده بود که نامهای در مورد توافق سهجانبه مبادله سوخت اتمی در تهران، روز دوشنبه به طور رسمی به مدیرکل آژانس ارائه خواهد شد.
اظهارات وزیر خارجه برزیل در مورد پیشرفت در مذاکرات مربوط به برنامه اتمی ایران در حالی است که کاترين اشتون، رئيس سياست خارجی اتحاديه اروپا روز جمعه در بيانيهای گفت که نشانههايی از تمايل احتمالی ايران به گفتوگو درباره مناقشه اتمی این کشور با قدرتهای جهانی، ديده میشود.
خانم اشتون در اين بيانيه افزود که «ما آماده گفتوگو هستیم و از زمان آخرين ديدار گروه پنج بعلاوه یک در حدود هفت ماه پيش، آماده ملاقات با مقامات ایران بودهایم تا نگرانیهای بینالمللی درباره برنامه هستهای این کشور را با آنها در میان بگذاریم».
این موضع رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حالی است که محمود احمدینژاد هفته گذشته بلافاصله پس از امضای توافقنامه سه جانبه تهران، قدرتهای بزرگ را به مذاکرات تازه بر سر برنامه اتمی ایران فراخواند.
آمریکا و متحدان غربیاش توافق تهران را گامی مثبت اما ناکافی توصیف کردهاند که لازم است با توقف غنیسازی از سوی ایران تکمیل شود.
این کشورها که تا کنون روشهای مختلفی از جمله مذاکره و تحریم را در برابر ایران آزمودهاند، اکنون به دنبال آن هستند که با اتخاذ تحریمهای تازه، ایران را برای همراهی با خواست جهانی در مورد توقف غنیسازی تحت فشار بگذارند.
ایران تا کنون با رد اتهام کشورهای غربی در مورد نظامی بودن برنامه اتمیاش، ماهیت این برنامه را صلحآمیز توصیف میکند و در عین حال از توقف غنیسازی که کاربردی دوگانه در مصارف نظامی و غیرنظامی دارد، به عنوان خط قرمز خود یاد میکند.