بیشتر بخوانید:
هدف از تشکیل جلسه یاد شده که موضوع برگزاری آن از پیش توسط جی کرالی معاون وزیر خارجه آمریکا مورد تائید قرار گرفته بود، ایجاد هماهنگی بیشتر در جامعه جهانی برای مقابله با ایران اعلام شده است.
یکی از مشکلات پیش پای شورای امنیت در راه اعمال فشار‌های بیشتر علیه ایران، افزایش مقاومت چین و ایستادگی بیشتر پکن در برابر بقیه کشورهای عضو شورای امنیت است.
تا پیش از ماه اکتبر سال گذشته، روسیه و چین، ضمن ادامه اصرار بر ضرورت قائل شدن فرصت بیشتر برای آزمودن تمامی ظرفیت‌های دیپلماتیک، تصویب قطعنامه تنبیهی تازه ای علیه ایران را غیر لازم و مضر می‌خواندند.
پس از اعلام خبر وجود یک مرکز تازه غنی سازی اورانیوم [فردو] در قم، در ماه سپتامبر گذشته، همراهی بیشتر روسیه با آمریکا در مورد ایران که عملا از دو ماه پیش از آن تدریجا آغاز شده بود، شکل آشکارتری به خود گرفت. اظهار نظر دیمیتری مدودیف، رئیس جمهوری روسیه دایر بر ممکن بودن اعمال تحریم‌های تازه علیه جمهوری اسلامی، در فاصله کوتاهی پس از انتشار خبر وجود مرکز فردو و متعاقبا تائید ناگزیر آن از سوی ایران، تا آن تاریخ در مناسبات تهران و مسکو کم سابقه به نظر می‌رسید.
تغییر روش نسبی مسکو در قبال تهران که علاوه برتاثیر پذیری از توافق‌های مهم‌تر بین واشنگتن و مسکو، می‌توانست ناشی از تحولات داخلی بعد از انتخابات ایران نیز تلقی شود، انتظار می‌رفت طی هفته‌های بعد به ایجاد هماهنگی‌های بیشتر میان اعضای ثابت شورای امنیت منجر شود.
به علاوه انتظار می‌رفت که پس از تجدید نظر‌های انجام شده پیرامون طبیعت تحریم‌های بعدی و احتمال خارج ساختن موضوع تحریم‌های نفتی از شمول تحریم‌های پیشنهادی غرب، هماهنگی لازم بین اعضای شورای امنیت گیری در برابر ایران آسان‌تر از گذشته صورت گیرد.
بر خلاف انتظار از ماه اکتبر گذشته به بعد، چین که تا آن زمان، در قبال مسئله اتمی ایران سیاستی مشابه مسکو را دنبال می‌کرد، تدریجا نرمش پذیری کمتری را در قبال آمریکا بروز داد و در عین حال پکن بر ضرورت ادامه گفت‌وگو‌های سیاسی با تهران بیش از پیش اصرار ورزید.
افزایش محسوس حمایت سیاسی پکن از تهران، علیرغم فاصله گرفتن نسبی روسیه از ایران، تا ماه دسامبر گذشته، که از سوی آمریکا به عنوان مهلت رسیدن به توافق با جمهوری اسلامی در نظر گرفته شده بود، بدون وقفه ادامه یافت و در ماه دسامبر بعلت خود داری پکن از شرکت در جلسه گروه ۵+۱ به لغو آن انجامید.
انتشار گزارش‌های تازه دایر بر ارسال وسائل ضد شورش، از جمله وسائل موتوری مجهز به آب سرد و گرم با فشار قوی و قادر به استفاده از ترکیب‌های شیمیایی از سوی چین به ایران برای مقابله با اجتماعات اعتراضی مردم، در اوج درگیری‌های داخلی، نگرانی‌های تازه ای را در افکار عمومی داخلی ایران و همچنین محافل خارجی، بوجود آورد.
بخشی از نگرانی‌های بوجود آمده در داخل و خارج از ایران ناشی از این احتمال بود که دولت ایران به منظور جبران کاهش حمایت مسکو و با هدف جلب حمایت بیشتر چین، به دادن امتیاز‌های بزرگ تجاری و نفتی به پکن مبادرت ورزیده باشد.
با توجه به این موضوع که قسمت بزرگی از معاملات تجاری چین با نهاد‌های نظامی ایران و شرکت‌های وابسته به سپاه پاسداران صورت می‌گیرد، تغییر نگرش احتمالی تازه دایر بر هدف قرار دادن بیشتر سپاه و افراد و شرکت‌های مرتبط با آن در شمول تحریم‌های بعدی می‌تواند اجرای قرار دادهای میان ایران و چین و ادامه فروش کالاهای چینی به نهاد‌های یاد شده را با مخاطره روبه‌رو سازد.
پکن بدلیل اهمیت صدور مستقیم حجم قابل ملاحظه ای از کالاهای مصرفی به ایران و همچنین صادرات غیر مستقیم کالا از طریق دوبی از یک سو و تامین حجم بزرگی از نیازهای واردات نفت خام خود از ایران از سوی دیگر، برای حفظ مناسبات دوستانه با دولت جمهوری اسلامی اهمیت زیای قائل است.
دولت آمریکا با و جود پیچیدگی‌های یاد شده، قصد داشت که از راه انجام مذاکرات مستقیم با چین، مخاطرات تغییر رفتار پکن در قبال تهران را به دولت آن کشور یاد آور شود. یکی از اهداف مهم دیدار آسیایی وزیر خارجه آمریکا که به دلیل بروز زمین‌لرزه هولناک در‌هایتی نیمه‌کاره ماند، پیگیری همین مسئله بود. هم‌پیمانان منطقه ای آمریکا در حوزه خلیج فارس نیز پیشتر چنین تماس‌هایی را با پکن بر قرار کرده و مراتب نارضایتی خود را از این بابت به طلاع دولت چین رسانده بودند.
اینک با برگزاری جلسه گروه ۵+۱ در نیویورک، در سطح معاونین وزیر و مدیران وزارت خارجه کشورهای شرکت کننده، به نظر می‌رسد که پکن نسبت به فشار‌های جامعه جهانی واکنش دیگری نشان داده است. با این و جود، حضور هیئت نمایندگی پکن در جلسه نیویورک در سطحی پائین‌تراز سایر کشورهای عضو، و خود داری از اعزام «هی یافه یی» معاون وزیر خارجه، به بهانه داشتن مشغولیات دیگر، نشان می‌دهد که نرمش پکن در رابطه‌اش با تهران به طور کامل پایان نیافته است.
شاید ادامه اعتراض‌های مردم ایران در داخل و خارج بتواند، مانند مسکو، پکن را نیز در آینده به تامل تازه در مناسبات با تهران وادارد.
