جاناتان استیل، تحلیلگر روزنامه بریتانیایی «گاردین» در مقاله ای با اشاره به پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، به مسائلی اشاره می کند که از ریاست جمهوری جرج بوش رییس جمهوری فعلی برای آقای اوباما به ارث می ماند.
برخی از مهم ترین آن ها به عقیده جاناتان استیل، نگاه اشتباه به مسئله تروریسم و نوع برخورد با کشورهایی مانند ایران است.
نویسنده گاردین می نویسد: پیروزی باراک اوباما مناسبت شادی بخش بود، ولی در عین حال در نقاط دیگر جهان روز دیگری بود از ترس و هراس. با وجود اینکه از انتخاب وی در سراسر جهان استقبال می شود، ولی سیاست‌های رییس جمهور قبلی سایه تیره خود را بر زمامدارای آقای اوباما خواهد انداخت.
در تازه ترين حمله هوایی آمریکا در افغانستان ۲۳ کودک و ۱۰ زن کشته شده اند و در عراق ۱۳ نفر بر اثر انفجار یک بمب دیگر به قتل رسيدند. اینها نمونه‌هایی است از عواقب خشونت بار آنچه که در دوران جورج بوش «کارزار بین المللی علیه تروریسم» نام گرفت.
به نوشته این روزنامه، «هر چند بحران مالی و اقتصادی اخیر پیروزی باراک اوباما را تضمین کرد، ولی دیدگاه کاملا متفاوت او نسبت به سیاست‌های جنگ افروزانه جورج بوش و جمهوریخواهان تندرو، زمینه ساز اولیه پیشرفت او در مبارزات انتخاباتی بود.»
جاناتان استیل می گوید: «در مورد ایران به عنوان مثال آقای اوباما پیشنهاد نوعی تماس با حکومت آن کشور را مطرح می کند در حالی که سیاست اکثریت جمهوریخواهان بر محوریت آمادگی برای حمله به ایران است. در مواجهه با این سه مورد اصلی در سیاست خارجی آمریکا- یعنی عراق، افغانستان و ایران – دیدگاه آقای اوباما مسلما بر سیاست های تند و جنگ طلبانه بوش و یا مک کین ارجحیت دارد.»
- با وجود شعارهای تند رهبران حکومت ایران علیه آمریکا، بسیاری از صاحبنظران سیاسی در تهران معتقدند که حتی در این شرایط بحرانی در مناسبات دو طرف، زمینه برای گفت و گو بین دو حکومت وجود دارد. بنابراین مهم ترین چالش برای باراک اوباما در برخورد با ایران: انتخاب گزینه «یک معامله بزرگ» و یا رفتن به سوی «یک انفجار بزرگ» در مناسبات با آن کشور است.
به اعتقاد نویسنده گاردین، «در حالی که جرج بوش و همفکران وی یک جنگ صلیبی را علیه مخالفان آمریکا به راه انداختند، سياست آقای اوباما بازگشت به روش های دیپلماتیک متعارف است. در چند دهه اخیر تصور رایج این بود که جمهوریخواهان در سیاست خارجی عملگرا هستند و دمکرات‌ها بیشتر بر اساس مبانی آرمانی و ایدئولوژیک عمل می‌کنند. ولی هشت سال حکومت جرج بوش دوران پیشبرد سیاست های ایدئولوژیک نومحافظه کاران در عرصه سیاست خارجی بود و اکنون باراک اوباما، یک دمکرات، می کوشد تا سیاست خارجی آمریکا را از این عناصر ایدئولوژیک تندروانه پاک کند.»
این روزنامه می نویسد: آقای اوباما نشان داده که سیاستمداری محتاط است. اما در هر حال انتظار از او این است که به مناسبت تعطیل کردن بازداشتگاه گوانتانامو خاتمه سیاست «کارزار بين المللی علیه تروریسم» را اعلام کند و از سیاست‌های رییس جمهور گذشته به طور کلی فاصله بگیرد.
این بدان معنا است که رهبران آمریکا بپذیرند که تروریسم یک «روش» است و نه یک «آرمان و ایدئولوژی». به اعتقاد جاناتان استیل، «غرب یا یک دشمن سازمان یافته و یکپارچه جهانی روبرو نیست و جهان اسلام برای نابودی غرب توطئه نکرده است. ریشه اصلی بحران‌های منطقه ای عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و از همه آنها مهمتر، فقر و بی عدالتی و فقدان آزادی در آن کشورهاست. بنابر این غرب و در درجه نخست، آمریکا نباید با مقابله تندروانه با این موارد گروه‌های خشونت‌طلب را تحریک کرده و عملا آب به آسیاب تبلیغات ضد غربی آنها بریزد.»
وی می افزاید: معنای این سیاست در افغانستان جدا کردن موضوع القاعده از نحوه برخورد با طالبان است. مسیر جدید مذاکره با طالبان باید به خروج بیشتر نیروهای خارجی از افغانستان منجر شود و نه اعزام بیشتر نظامیان آمریکایی به آن کشور .. و در پاکستان آمریکا به جای عملیات نظامی مستقل باید در همکاری با دولت آن کشور و حمایت از سیاست مذاکره و جنگ همزمان در مناطق هم مرز با افغانستان زمینه های فعالیت القاعده و طرفداران طالبان را از بین ببرد.
به نوشته گاردین، در مورد عراق، تناقض سیاست آقای اوباما به تصمیم او برای حفظ یک نیروی چند ده هزار نفره در این کشور باز می گردد. با وجودی که وی وعده داده بخش اعظم واحدهای رزمی را تا تابستان سال ۲۰۱۰ از عراق خارج می کند، ولی معتقد است که یک نیروی ۵۰ هزار نفره برای حفاظت از منافع وسیع آمریکا و آموزش ارتش عراق در آن کشور باقی بماند. ولی این کماکان نمادی خواهد بود از اشغال عراق توسط آمريکا، امری که باعث خشم وسیع افکار عمومی جهان عرب شده است. آقای اوباما باید «خروج کامل ارتش آمریکا» از عراق را در دستور کار قرار دهد.
نویسنده این روزنامه بریتانیایی در مورد ایران می نویسد: بالاخره در مورد ایران آقای اوباما با وجودی که از نوعی تماس به جای حمله به آن کشور صحبت می کند ولی هنوز هم حمله نظامی را یک گزینه می‌داند و از حکومت ایران به عنوان «رژیمی که تهدیدی برای همه جهان است» یاد می کند. نباید فراموش کرد که بخشی از دلیل ادامه دشمن سی ساله بین ایران و آمریکا، سیاست جرج بوش برای تغییر رژیم در ایران بود.
به اعتقاد جاناتان استیل، «از نگاه رهبران فعلی ایران دیدگاه‌های آقای اوباما ممکن است در بردارنده همان عناصر و عوامل تخاصم باشد. با وجود شعارهای تند رهبران حکومت ایران علیه آمریکا، بسیاری از صاحبنظران سیاسی در تهران معتقدند که حتی در این شرایط بحرانی در مناسبات دو طرف، زمینه برای گفت و گو بین دو حکومت وجود دارد. بنابراین مهم ترین چالش برای باراک اوباما در برخورد با ایران: انتخاب گزینه «یک معامله بزرگ» و یا رفتن به سوی «یک انفجار بزرگ» در مناسبات با آن کشور است.»
