لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۴۲

مناظره موسوی-احمدی‌نژاد؛ سندی تاریخی


پیش از برگزاری مناظره تلویزیونی میر حسین موسوی و احمدی نژاد، احتمال داده می شد که انتخابات جاری ریاست جمهوری به دور دوم کشیده شود. پس از انجام مناظر نیز این گمانه بی تغییر باقی ماند. با این تفاوت که امکان حضور احمدی نژاد را در دور دوم رقابت ها دیگر نمی توان با نگاه گذشته دید.

درابتدای مناظره، که بی تردید در ردیف رویدادهای ماندگار تاریخ معاصر ایران ثبت خواهد شد، چهره گرفته و رفتار عصبی محمود احمدی نژاد حاکی از مواجه غیر دوستانه ای بود که محتملا دو نامزد انتخاباتی در پشت صحنه و دقایق آماده سازی برای شروع نمایش داشته اند.

مناظره را که از همان ابتدا به یک مجادله برخورد تند لفظی بین دو نامزد انتخاباتی تبدیل شد، به قید قرعه، احمدی نژاد با تلاوت قران آغاز کرد و بلافاصله حملات تند خود را در قبال آنچه که تلاش هدایت شده برای تخریب دولت خود خواند، متوجه هاشمی رفسنجانی و خانواده او ساخت.

احمدی نژاد با اشاره به یکی از فیلم های تبلیغاتی موسوی، که در آن آسیب های اجتماعی در ایران به تصویر کشیده شده است، مدعی شد که بی کاری، فحشا و اعتیاد در ۲۴ سال پیش از دولت او بوجود آمده و تنها مربوط به او نیست.

موسوی که ابتدا از متن آماده شده ای برای صحبت استفاده می کرد پس از انتقاد شدید از نحوه مدیریت احمدی نژاد به طرح همان نکاتی پرداخت که طی سال های اخیر در کوچه و خیابان از زبان مردم شنیده می شود. او بنوبه خود، دولت احمدی نژاد را به پنهان کاری، خرافه گرایی، خیال پردازی، ماجراجویی، خود محوری، سطحی نگری و روزمرگی متهم ساخت و یاد آور شد که کشور در حال فروریختن است.

هدف اصلی انتقادات موسوی متوجه ضعف های مدیریتی احمدی نژاد و سیاست خارجی او بود. واکنش عصبی احمدی نژاد به طرح این نکته که او از پادشاه و دولت عربستان با اصرار تقاضای دعوت از خود را کرده است، بیش از پیش حاکی از ضعف آقای احمدی نژاد برای ادامه یک بحث استدلالی بود.

در بحث سیاست خارجی، موسوی با طرح پنج رویداد مسئله ساز، منجمله انتقاد شدید از نحوه آزاد سازی ملوان های انگلیسی که در آب های خلیج فارس به اسارت ماموران ایرانی در آمده بودند، طرح بحث هایی چون فروپاشی آمریکا و اسراییل از سوی رئیس دولت نهم را به خیال پردازی های احمدی نژاد نسبت داد. در همین بخش موسوی صداقت احمدی نژاد را نیز مورد سئوال قرار داد و از او پرسید چرا چهار بار به آمریکا سفر می کنید و با وساطت رییس جمهور سوئیس از آنها می خواهید که قبل از انتخابات با شما مذاکره کنند؟

احمدی نژاد در قبال انتقاد موسوی از آنچه که خیال بافی پیرامون توطئه ربودن رییس جمهور در عراق و ایتالیا خواند، غافلگیر شده و از پاسخ به آن خودداری کرد. در همین زمان بود که موسوی خطاب به احمدی نژاد پرسید: منطقه مورد بازدیدتان در بغداد زیر حفاظت چه کسانی بود و بنزین هواپیمای شما را چه کسی تامین کرد، و سرانجام با سربازان چه کشوری عکس یادگاری گرفتید؟

محمود احمدی نژاد در توجیه طرح مسئله هالوکاست یاد آور شد که طرح موضوع یک اقدام تاکتیکی تبلیغاتی بمنظور خنثی سازی حملاتی بوده که متوجه عدم رعایت حقوق بشر در ایران شده است. آقای احمدی نژاد گفت که دلیل طرح هالوکاست عدم امکان برابری جمهوری اسلامی با ماشین پیشرفته دیپلماسی غرب و در نتیجه ناگزیر شدن به جنگ نا متقارن و بردن نبرد به زمین حریف بوده است.

احمدی نژاد در دفاع از برنامه هسته ای خود بیانیه های شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی را از نظر حقوق بین الملل معتبر تر از قطعنامه های شورای امنیت که علیه ایران و در دوران دولت او به تصویب رسیده اند معرفی کرد.

در ادامه مناظره، رفتار آقای احمدی نژاد نشانگر قبول شکست در انتخاباتی که آقای احمدی نژاد اطمینان یافته است برای آن دوست و دشمن توطئه کرده اند. به نظر می رسد آقای احمدی نژاد با نام بردن از علی اکبر ناطق نوری -که از مشاوران نزدیک آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی است- و قرار دادن او در کنار اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی بعنوان عوامل توطئه، پل های بازگشت به حیات سیاسی فعال را از مسیرهای متعارفی، برای خود خراب کرده است.

تقریبا در طول تمامی وقت مناظره دوم که در آن بگونه ای نتایج عملکرد دولت های جمهوری اسلامی طی سی سال گذشته به نقد گذاشته شد، تنها مواضع آقای احمدی نژاد آن هم به شیوه ای کاملا تخریبی مطرح شد. با توجه توصیه قبلی آیت الله خامنه ای در باب پرهیز نامزدها از انتقاد تخریبی، بی تردید مناظره موسوی و احمدی نژاد در درون نظام نا آرامی های فراوانی را موجب شده و احتمالا به مداخلاتی از سطوح بالاتر، برای پیشگیری از تکرار آن خواهد انجامید.

نکته قابل ملاحظه و بی سابقه در بحث اولویت های مسائل خارجی ایران، تاکید موسوی بر این نکته بود که لبنان و جنگ اعراب و اسرائیل دغدغه خاطر عمده کشور ایران نیست و باید از کنار آن عبور کرد.

اتهاماتی که احمدی نژاد بخصوص متوجه هاشمی ساخت از هر لحاظ بی سابقه بود و از نظر قضائی می تواند در هر شرایطی مورد پیگیری قانونی قرارگیرد. احمدی نژاد هاشمی را به دیکتاتوری و فرزندان او را به فساد مالی و اخلاقی، تجارت خلاف و زمین خواری متهم کرد.

پایین ترین نقطه حرکت تخریبی احمدی نژاد که این بار موسوی را هدف قرار داده بود زمانی شکل گرفت که او با نشان دادن پوشه ای که در آن برگ های چاپ شده ای قرار داده شده بود از موسوی پرسید زنی را که عکس او در گوشه یکی از اوراق دیده می شد، می شناسد؟ سپس بدون نام بردن از زهرا رهنورد نحوه ثبت نام او را در دوره دکترا و صلاحیت او را برای ریاست دانشگاه مورد سئوال قرار داد.

موسوی که در آن لحظه کاملا در موضعی برتر قرار گرفته بود، رفتار احمدی نژاد را سخیف خواند و ضمن دفاع از سابقه تحصیلی همسر خود، آن را در مقابل مدرک فوق دیپلم علی کردان قرار داد.

مناظره موسوی با احمدی نژاد بیشتر از آنچه بتواند از نقاط قوت موسوی تاثیر بگیرد، از نقاط ضعف احمدی نژاد تاثیر گرفت. احمدی نژاد در طول نود دقیقه مناظره و انتخاب بدترین تاکتیک تخریبی ممکن، بدون تلاش عمده ای از سوی موسوی، خود را در مقابل مردم و جبهه قدرتمندی از مخالفان بالقوه و بالفعل قرار داد.

میرحسین موسوی با تلاشی اندک و به لطف «خود زنی های» احمدی نژاد در موضعی قرار گرفت که بخت های انتخاب نهایی او را، در صورت بحساب آمدن کامل آراء مردم و صیانت و شمارش آن ها، می توان در فاصله ای قابل ملاحظه با سایر رقیبان، به مراتب بیش از گذشته دید.

با توجه به مسیری که احمدی نژاد برای مناظره و برخورد با سایر نامزدهای انتخاباتی ترسیم کرده است، هر یک از جلسات مناظره می تواند به فروریختن بیشتر مواضع شخصی او بینجامد. احتمالا عدم حضور در مناظره های آینده می تواند بیشتر در جهت مصالح او باشد تا اصرار برای حضور در آنها.

پخش تلویزیونی مناظره احمدی نژاد با موسوی، درحالی قطع شد که صدای احمدی نژاد در حال اعتراض به موسوی و مجری برنامه همچنان شنیده می شد. این سند تاریخی بی تردید تا سال های آینده به دفعات به نمایش در آمده و مورد استناد قرار خواهد گرفت.
XS
SM
MD
LG