دو تحلیلگر ارشد از «بنیاد دفاع از دمکراسی» که یک مرکز پژوهش مسائل استراتژیک در آمریکا است معتقدند که تحریم صدور بنزین در پیوند با حمایت آشکار از جنبش سبز می تواند رژیم حاکم بر ایران را متزلزل کند.
مارک گرشت و مارک دوبویتس نویسندگان این تحلیل یادآوری می کنند با وجود اینکه باراک اوباما در زمان کارزار انتخاباتی خود از ایده تحریم صادرات بنزین به ایران دفاع کرده بود اکنون این روش را درست نمی داند. ایران حدود ۴۰ درصد از بنزین مورد نیاز خود را از خارج وارد می کند و دولت آمریکا نگران است که در صورت کمبود بنزین مردم ایران خشمگین شده و در مقابل این اقدام جامعه بین المللی بیشتر به سمت حکومت متمایل شوند.
از سوی دیگر تحریم های جدی در زمینه سوخت و انرژی ممکن است از سوی رهبران ایران به عنوان اعلام جنگ تلقی شده و آنها در عراق و افغانستان دست به مقابله به مثل بزنند. در عین حال برای تحریم صادرات بنزین به شکلی موثر دولت آمریکا به همکاری همه جانبه دولت های اروپایی نیاز دارد. شرکت های اروپایی هم اکنون بزرگترین صادرکنندگان بنزین و صاحب بزرگترین شرکت های بیمه ای هستند که انتقال این سوخت به ایران را تضمین می کنند.
دو کارشناس ارشد انرژی و مسائل امنیتی یادآوری می کنند که ظاهرا برای دولت فعلی آمریکا تحریم هدفمند موسسات مالی وابسته به سپاه پاسداران که از نظر دولت آمریکا یک سازمان تروریستی قلمداد می شود گزینه بهتری است. به همین خاطر مقامات وزارت خزانه داری آمریکا سخت می کوشند راه های معامله و دسترسی این موسسات به نظام بانکی و اعتباری جهانی را مسدود کنند.
ولی به اعتقاد این دو کارشناس در شرایط فعلی تحریم صدور بنزین و بیمه انتقال سوخت به ایران تنها ابزار موثری است که آمریکا در دست دارد. سپاه پاسداران و نهادهای وابسته به بهترین شکل ممکن برای خود چتر حفاظتی درست کرده و بعید است تحریم های مالی و صنعتی به آنها آسیبی بزند. درست است که چنین تحریم هایی هزینه فعالیت های مالی و اقتصادی را برای ایران افزایش خواهد داد ولی رفتار دولت ایران نشان داده که این نوع فشارها تاثیر بر عملکرد آن نخواهد داشت.
رهبران ایران مثل تمام کسان دیگری که به نابودی [مخالفان خود که آنان را] «دشمنان خدا» [می نامند] معتقدند، بعيد است تحت چنین فشارهایی از تعقیب برنامه هسته ای دست بردارند. اکنون به نظر می رسد که دستیابی به بمب هسته ای به بخشی غیرقابل تفکیک از هویت گروه حاکم بر ایران بدل شده است.
به اعتقاد این دو کارشناس تحریمی موثر خواهد بود که تعادل قوا را بر هم بزند. تعهد آیت الله خامنه ای به تعقیب برنامه هسته ای درست مثل سماجت آیت الله خمینی در ادامه جنگ و نابودی رژیم صدام حسین است. اما رهبر قبلی و بنیانگذار جمهوری اسلامی زمان که متوجه شد ادامه جنگ به قیمت نابودی حکومت خود وی تمام خواهد شد آتش بس را پذیرفت. از روی این تجربه باید متوجه شد که چه نوع فشاری بر حکومت ایران موثر است. تحریم های مورد نظر باید مکمل جنبش سبز طرفدار دمکراسی در ایران باشند که تنها عاملی است که تاکنون توانسته حکومت ایران را به لرزه درآورد.
نویسندگان این تحلیل یادآوری می کنند که عقب نشینی محمود احمدی نژاد در پاییز امسال زمانی که با طرح خروج بخش اعظم اورانیوم غنی شده ایران موافقت کرد ناشی از احساس هراس و بی اطمینانی رژیم ایران تحت تاثیر قدرت گیری جنبش اعتراضی بود. اکنون با توجه به تضعیف جنبش مخالفین رهبران ایران اعتماد به نفس بیشتری یافته و این توافق را رد کرده اند.
این دو کارشناس ارشد سیاست خارجی و انرژی معتقدند که اگر تحریم صادرات بنزین و بیمه انتقال سوخت به ایران به جنبش طرفدار دمکراسی گره بخورد، ممکن است کارساز باشد. در حال حاضر اکثر شرکت های غربی سرمایه گذاری و فعالیت خود در حوزه انرژی ایران را متوقف ویا کاهش داده اند. اخیرا دو شرکت بیمه بزرگ آلمان اعلام کردند که قراردادهای خود مربوط به بیمه انتقال سوخت به ایران را پایان خواهند داد. شرکت لویدز لندن که بزرگترین شرکت بیمه تجاری است اعلام کرده به محض اعلام تحریم در زمینه صادرات بنزین قراردادهای بیمه مربوط به ایران را متوقف خواهد کرد.
تحت تاثیر احتمال اعمال تحریم صادرات بنزین به ایران شرکت های بزرگ مثل بریتیش پترولیوم، شرکت ریلاینس و گلنکور که سال ها قراردادهای مهمی با ایران داشته اند می گویند فروش بنزین را متوقف خواهند کرد. شرکت آلمانی زیمنس نیز که در انتقال تکنولوژی لازم برای کنترل و شنود ارتباطات نقش مهمی داشته، اکنون هر گونه معامله ای را با ایران قطع کرده است.
به نوشته این دو تحلیلگر دولت محمود احمدی نژاد با مدیریت غلط باعث وخامت اوضاع اقتصادی ایران شده و مردم این نکته را به خوبی می دانند. بنابراین تحریم صدور بنزین به ایران این سیستم لرزان اقتصادی را شکننده تر خواهد کرد. مسلما تمام مردم ایران از اعمال چنین تحریمی استقبال نخواهند کرد، ولی در عین حال بعید است که سیاست همیشگی حکومت ایران که آمریکا را مسبب تمام مشکلات می داند اکنون مورد پذیرش مردم واقع شود.
با یادآوری دوران ده ساله تحریم های همه جانبه و بخصوص تحریم فروش نفت عراق و تاثیر مخرب و گسترده آن بر وضعیت زندگی مردم عادی در آن کشور می توان درک کرد که چرا دولت فعلی آمریکا از پدید آمدن چنین وضعیتی در ایران نگران است.
به نوشته این دو تحلیلگر از زمان وقوع اعتراض ها و ناآرامی سیاسی در پی انتخابات ریاست جمهوری دینامیسم سیاسی در ایران تغییر کرده است. اگر این تحریم ها به نام مردم ایران و دفاع از مبارزه آنها صورت بگیرد بدون شک افکار عمومی کشورهای غربی از آن حمایت خواهند کرد. یک چنین دیدگاهی احتمالا از سوی ایرانیان دگراندیش و چهره های سرشناس منتقد دولت، تقویت خواهد شد.
در بخش بعدی این تحلیل نویسندگان به احتمال واکنش ایران در برابر تحریم صدور بنزین اشاره کرده و می نویسد حکومت مذهبی ایران در هدایت و اجرای عملیات تروریستی سابقه طولانی دارد و همواره از گروه های شورشی در افغانستان و عراق حمایت کرده است. دقیقا به همین خاطر است که آمریکا باید مانع دستیابی آن به سلاح هسته ای شود.
اما اگر قرار است این تحریم ها به توقف غنی سازی در ایران بیانجامد همکاری و نقش کشورهای اروپایی بسیار کلیدی است. شرکت اروپایی بزرگی نظیر «ویتول» و « ترافیگورا» با سرمایه سوئیس و هلند، شرکت بزرگ نفتی «شل » و شرکت فرانسوی «توتال» از بازیگران اصلی تجارت بنزین ایران هستند. اگر شرکت های بیمه بزرگ اروپا مثل شرکتهای بریتانیا، آلمانی و نروژی صدور بیمه برای تانکرهای انتقال سوخت به ایران را متوقف کنند بنزین به سوی ایران حرکت نخواهد کرد. با وجود سرو صدای فراوان رسانه های واقعیت این است تعداد معدودی از شرکت های چینی طرف قرارداد در عرصه انرژی ایران مشغول اجرای تعهدات خود هستند.
به اعتقاد نویسندگان این تحلیل باراک اوباما با استفاده از محبوبیت خود می تواند سران دولت های اروپایی را به مشارکت و حمایت از تحریم صادرات بنزین به ایران جلب کند. فراموش نکنیم که سه کشور بزرگ اروپایی- یعنی فرانسه ، بریتانیا و آلمان – از سال ۲۰۰۳ مذاکراتی را برای حل بحران هسته ای ایران آغاز کردند که تمام آن بی نتیجه ماند. و در ماه های اخیر سرکوب شدید معترضان و حتی اصلاح طلبان و میانه روها باعث شده که اروپایی ها اگر هم امیدی به اصلاح عملکرد رژیم ایران داشتند کاملا قطع امید کنند.
تحلیلگران خاطر نشان می کنند که آیت الله خامنه ای و محمود احمدی نژاد با اعمال خود به خوبی ثابت کرده اند که مشکل، نه آمریکا، بلکه رژیم ایران است. سیاست باراک اوباما برای مذاکره نامشروط با ایران نیز به این مسئله کمک کرده است. اما اکنون زمان آن فرا رسیده که باراک اوباما ، آمریکایی ها و اروپاییان را در حمایت از دمکراسی در ایران متحد کند. اگر حکومت ایران موفق شود که حرکت اعتراضی را کاملا در هم بشکند غرب یک فرصت بزرگ و تاریخی برای ثبات و امید در خاورمیانه را از دست خواهد داد.
اجرای سیاست تحریم صدور بنزین ممکن است برای متوقف کردن غنی سازی در ایران کمی دیر و حتی ناکافی باشد. اما مسلما چنين تصوری که آنچه تاکنون غرب انجام داده است مانع تلاش ایران برای دستیابی به بمب هسته ای خواهد شد یک خود فریبی بزرگ است.
مارک گرشت و مارک دوبویتس نویسندگان این تحلیل یادآوری می کنند با وجود اینکه باراک اوباما در زمان کارزار انتخاباتی خود از ایده تحریم صادرات بنزین به ایران دفاع کرده بود اکنون این روش را درست نمی داند. ایران حدود ۴۰ درصد از بنزین مورد نیاز خود را از خارج وارد می کند و دولت آمریکا نگران است که در صورت کمبود بنزین مردم ایران خشمگین شده و در مقابل این اقدام جامعه بین المللی بیشتر به سمت حکومت متمایل شوند.
از سوی دیگر تحریم های جدی در زمینه سوخت و انرژی ممکن است از سوی رهبران ایران به عنوان اعلام جنگ تلقی شده و آنها در عراق و افغانستان دست به مقابله به مثل بزنند. در عین حال برای تحریم صادرات بنزین به شکلی موثر دولت آمریکا به همکاری همه جانبه دولت های اروپایی نیاز دارد. شرکت های اروپایی هم اکنون بزرگترین صادرکنندگان بنزین و صاحب بزرگترین شرکت های بیمه ای هستند که انتقال این سوخت به ایران را تضمین می کنند.
دو کارشناس ارشد انرژی و مسائل امنیتی یادآوری می کنند که ظاهرا برای دولت فعلی آمریکا تحریم هدفمند موسسات مالی وابسته به سپاه پاسداران که از نظر دولت آمریکا یک سازمان تروریستی قلمداد می شود گزینه بهتری است. به همین خاطر مقامات وزارت خزانه داری آمریکا سخت می کوشند راه های معامله و دسترسی این موسسات به نظام بانکی و اعتباری جهانی را مسدود کنند.
ولی به اعتقاد این دو کارشناس در شرایط فعلی تحریم صدور بنزین و بیمه انتقال سوخت به ایران تنها ابزار موثری است که آمریکا در دست دارد. سپاه پاسداران و نهادهای وابسته به بهترین شکل ممکن برای خود چتر حفاظتی درست کرده و بعید است تحریم های مالی و صنعتی به آنها آسیبی بزند. درست است که چنین تحریم هایی هزینه فعالیت های مالی و اقتصادی را برای ایران افزایش خواهد داد ولی رفتار دولت ایران نشان داده که این نوع فشارها تاثیر بر عملکرد آن نخواهد داشت.
رهبران ایران مثل تمام کسان دیگری که به نابودی [مخالفان خود که آنان را] «دشمنان خدا» [می نامند] معتقدند، بعيد است تحت چنین فشارهایی از تعقیب برنامه هسته ای دست بردارند. اکنون به نظر می رسد که دستیابی به بمب هسته ای به بخشی غیرقابل تفکیک از هویت گروه حاکم بر ایران بدل شده است.
به اعتقاد این دو کارشناس تحریمی موثر خواهد بود که تعادل قوا را بر هم بزند. تعهد آیت الله خامنه ای به تعقیب برنامه هسته ای درست مثل سماجت آیت الله خمینی در ادامه جنگ و نابودی رژیم صدام حسین است. اما رهبر قبلی و بنیانگذار جمهوری اسلامی زمان که متوجه شد ادامه جنگ به قیمت نابودی حکومت خود وی تمام خواهد شد آتش بس را پذیرفت. از روی این تجربه باید متوجه شد که چه نوع فشاری بر حکومت ایران موثر است. تحریم های مورد نظر باید مکمل جنبش سبز طرفدار دمکراسی در ایران باشند که تنها عاملی است که تاکنون توانسته حکومت ایران را به لرزه درآورد.
نویسندگان این تحلیل یادآوری می کنند که عقب نشینی محمود احمدی نژاد در پاییز امسال زمانی که با طرح خروج بخش اعظم اورانیوم غنی شده ایران موافقت کرد ناشی از احساس هراس و بی اطمینانی رژیم ایران تحت تاثیر قدرت گیری جنبش اعتراضی بود. اکنون با توجه به تضعیف جنبش مخالفین رهبران ایران اعتماد به نفس بیشتری یافته و این توافق را رد کرده اند.
این دو کارشناس ارشد سیاست خارجی و انرژی معتقدند که اگر تحریم صادرات بنزین و بیمه انتقال سوخت به ایران به جنبش طرفدار دمکراسی گره بخورد، ممکن است کارساز باشد. در حال حاضر اکثر شرکت های غربی سرمایه گذاری و فعالیت خود در حوزه انرژی ایران را متوقف ویا کاهش داده اند. اخیرا دو شرکت بیمه بزرگ آلمان اعلام کردند که قراردادهای خود مربوط به بیمه انتقال سوخت به ایران را پایان خواهند داد. شرکت لویدز لندن که بزرگترین شرکت بیمه تجاری است اعلام کرده به محض اعلام تحریم در زمینه صادرات بنزین قراردادهای بیمه مربوط به ایران را متوقف خواهد کرد.
تحت تاثیر احتمال اعمال تحریم صادرات بنزین به ایران شرکت های بزرگ مثل بریتیش پترولیوم، شرکت ریلاینس و گلنکور که سال ها قراردادهای مهمی با ایران داشته اند می گویند فروش بنزین را متوقف خواهند کرد. شرکت آلمانی زیمنس نیز که در انتقال تکنولوژی لازم برای کنترل و شنود ارتباطات نقش مهمی داشته، اکنون هر گونه معامله ای را با ایران قطع کرده است.
به نوشته این دو تحلیلگر دولت محمود احمدی نژاد با مدیریت غلط باعث وخامت اوضاع اقتصادی ایران شده و مردم این نکته را به خوبی می دانند. بنابراین تحریم صدور بنزین به ایران این سیستم لرزان اقتصادی را شکننده تر خواهد کرد. مسلما تمام مردم ایران از اعمال چنین تحریمی استقبال نخواهند کرد، ولی در عین حال بعید است که سیاست همیشگی حکومت ایران که آمریکا را مسبب تمام مشکلات می داند اکنون مورد پذیرش مردم واقع شود.
با یادآوری دوران ده ساله تحریم های همه جانبه و بخصوص تحریم فروش نفت عراق و تاثیر مخرب و گسترده آن بر وضعیت زندگی مردم عادی در آن کشور می توان درک کرد که چرا دولت فعلی آمریکا از پدید آمدن چنین وضعیتی در ایران نگران است.
به نوشته این دو تحلیلگر از زمان وقوع اعتراض ها و ناآرامی سیاسی در پی انتخابات ریاست جمهوری دینامیسم سیاسی در ایران تغییر کرده است. اگر این تحریم ها به نام مردم ایران و دفاع از مبارزه آنها صورت بگیرد بدون شک افکار عمومی کشورهای غربی از آن حمایت خواهند کرد. یک چنین دیدگاهی احتمالا از سوی ایرانیان دگراندیش و چهره های سرشناس منتقد دولت، تقویت خواهد شد.
در بخش بعدی این تحلیل نویسندگان به احتمال واکنش ایران در برابر تحریم صدور بنزین اشاره کرده و می نویسد حکومت مذهبی ایران در هدایت و اجرای عملیات تروریستی سابقه طولانی دارد و همواره از گروه های شورشی در افغانستان و عراق حمایت کرده است. دقیقا به همین خاطر است که آمریکا باید مانع دستیابی آن به سلاح هسته ای شود.
اما اگر قرار است این تحریم ها به توقف غنی سازی در ایران بیانجامد همکاری و نقش کشورهای اروپایی بسیار کلیدی است. شرکت اروپایی بزرگی نظیر «ویتول» و « ترافیگورا» با سرمایه سوئیس و هلند، شرکت بزرگ نفتی «شل » و شرکت فرانسوی «توتال» از بازیگران اصلی تجارت بنزین ایران هستند. اگر شرکت های بیمه بزرگ اروپا مثل شرکتهای بریتانیا، آلمانی و نروژی صدور بیمه برای تانکرهای انتقال سوخت به ایران را متوقف کنند بنزین به سوی ایران حرکت نخواهد کرد. با وجود سرو صدای فراوان رسانه های واقعیت این است تعداد معدودی از شرکت های چینی طرف قرارداد در عرصه انرژی ایران مشغول اجرای تعهدات خود هستند.
به اعتقاد نویسندگان این تحلیل باراک اوباما با استفاده از محبوبیت خود می تواند سران دولت های اروپایی را به مشارکت و حمایت از تحریم صادرات بنزین به ایران جلب کند. فراموش نکنیم که سه کشور بزرگ اروپایی- یعنی فرانسه ، بریتانیا و آلمان – از سال ۲۰۰۳ مذاکراتی را برای حل بحران هسته ای ایران آغاز کردند که تمام آن بی نتیجه ماند. و در ماه های اخیر سرکوب شدید معترضان و حتی اصلاح طلبان و میانه روها باعث شده که اروپایی ها اگر هم امیدی به اصلاح عملکرد رژیم ایران داشتند کاملا قطع امید کنند.
تحلیلگران خاطر نشان می کنند که آیت الله خامنه ای و محمود احمدی نژاد با اعمال خود به خوبی ثابت کرده اند که مشکل، نه آمریکا، بلکه رژیم ایران است. سیاست باراک اوباما برای مذاکره نامشروط با ایران نیز به این مسئله کمک کرده است. اما اکنون زمان آن فرا رسیده که باراک اوباما ، آمریکایی ها و اروپاییان را در حمایت از دمکراسی در ایران متحد کند. اگر حکومت ایران موفق شود که حرکت اعتراضی را کاملا در هم بشکند غرب یک فرصت بزرگ و تاریخی برای ثبات و امید در خاورمیانه را از دست خواهد داد.
اجرای سیاست تحریم صدور بنزین ممکن است برای متوقف کردن غنی سازی در ایران کمی دیر و حتی ناکافی باشد. اما مسلما چنين تصوری که آنچه تاکنون غرب انجام داده است مانع تلاش ایران برای دستیابی به بمب هسته ای خواهد شد یک خود فریبی بزرگ است.
