محمود احمدی‌نژاد در حالیکه خود هفته گذشته در یک گفت‌وگوی تلویزیونی، اعلام کرده بود که ایران مشکلی برای مبادله سوخت ۳.۵ درصد در خارج از مرزهای خود ندارد، اکنون از سازمان انرژی اتمی ایران خواسته است که «در عین حال که آمادگی مذاکره برای تبادل سوخت وجود دارد»، «غنی‌سازی ۲۰ درصدی را آغاز کند».
گفته‌های رئیس دولت دهم با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است. مقام‌های آمریکایی از کشورهای جهان و به ویژه هم‌پیمانان خود خواسته‌اند بر تحریم‌های ایران شدن بخشند.
رابرت گيتس، وزير دفاع آمريكا از قدرت‌هاى جهانى خواست تا براى توقف برنامه هسته اى ايران متحدا بر اين كشور فشار وارد كنند و تحريم‌هاى بيشتر را در دستور كار قرار دهند.
ولی آیا ایران قادر است اورانیوم را تا حد بیست درصد غنی کند؟ این پرسش و پرسش‌های دیگر در این مورد را با دکتر برونو په لو، کارشناس مسائل هسته‌ای و مدیر سابق پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درمیان گذاشته‌ایم؛
برونو په لو: بله من فکر می‌کنم ایران می‌تواند اورانیوم را به میزان بیست درصد غنی کند چرا که آن دستگاه‌هایی که ایران الان استفاده می‌کند، توانایی این کار را دارند و پروسه غنی سازی هم همان پروسه ای است که برای تولید اورانیوم با غنای کم انجام می‌شود. ولی مشکلی که وجود دارد در ناخالصی است که در اورانیوم غنی شده توسط ایران وجود دارد. گزارش شده است که در فرآیند خالص سازی سنگ اورانیوم که در اصفهان انجام می‌شود، مقدار زیادی عنصر مولیبدن در اورانیوم باقی می‌ماند. مولیبدن یک عنصر ناخوانده و مزاحم در کار غنی سازی اورانیوم به شمار می‌رود و مشکل آنجاست که این عنصر در فرآیند غنی سازی همگام با اورانیوم غنی می‌شود. این بدین معناست ک ایرانی‌ها می‌توانند تا چند ماه دیگر اورانیوم بیست درصد غنی شده داشته باشند. ولی به احتمال زیاد این اورانیوم حاوی ناخالصی است و هرچقدر غنای اورانیوم بالاتر برود، وضع ناخالصی بدتر می‌شود. از این رو ایران کار دشواری در پیش رو دارد. ایران می‌خواهد بگوید که غربی‌ها به حرفش گوش نمی‌دهند، به حرفهای متکی، وزیر خارجه توجهی نکردند، پس حالا ما خودمان اورانیوم بیست درصد غنی شده تولید می‌کنیم. من فکر می‌کنم ایران اینجا نمایشی بازی کرد. چند روز پیش احمدی نژاد اعلام کرد ایران حاضر به مبادله اورانیوم هست. بعد منوچهر متکی در مونیخ حرفهای مشابهی زد. تمام این حرف‌ها در حقیقت مقدمه چینی بود برای حرفهای روز یکشنبه آقای احمدی نژاد.
آقای په لو، عنصر مولیبدن دقیقاً چه مزاحمتی برای روند غنی سازی ایجاد می‌کند؟
این عنصر برای غنی سازی به میزان ۹۰ درصد مزاحمت ایجاد می‌کند و در صورتی هم که ایران بخواهد بمب اتمی بسازد، مولیبدن مانع محسوب می‌شود.
ولی برای تولید سوخت اتمی، مثلاً برای رآکتور پژوهشی تهران مزاحمتی ایجاد نمی‌کند؟
برای تولید سوخت یک مشکل دیگر وجود دارد. ایرانی‌ها می‌توانند اورانیوم بیست درصد غنی شده تولید کنند، البته همانطور که گفتم با ناخالصی. ولی بعداً از این اورانیوم غنی شده باید سوخت تولید شود و تاکنون تنها در فرانسه و آرژانتین مراکزی برای تولید سوخت رآکتورهای پژوهشی مثل رآکتور تهران وجود دارد. یعنی ایران راهی طولانی در پیش دارد.
یعنی ایران از نظر تکنولوژیکی در آن سطحی نیست که بتواند سوخت برای رآکتور تهران تولید کند؟
من فکر می‌کنم که ایران توانایی تولید سوخت برای رآکتور پژوهشی ندارد.
آقای احمدی نژاد اعلام کرده که ایران به توانایی غنی سازی اورانیوم با لیزر دست پیدا کرده. معنا و اهمیت این حرف چیست؟
چندین دهه است که در کشورهای مختلف جهان روی غنی سازی با لیزر پژوهش می‌شود. این کار شدنی است، ولی فرآیند دشواری است و مقادیری که از این راه غنی می‌شود، خیلی کم است. به این ترتیب، غنی سازی با لیزر بیشتر جنبه آزمایشگاهی دارد. غنی سازی از این راه برای یک رآکتور پژوهشی یا نیروگاه اتمی هنوز عملی نیست و فکر نمی‌کنم ایران هم بتواند این کار را انجام دهد. تولید آزمایشگاهی یک چیز است و تولید در سطح صنعتی چیز دیگری است، چراکه استفاده از لیزر برای غنی سازی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. البته اگر ایران تنها یک راه برای غنی سازی داشته باشد، دیگر هزینه برایش مطرح نیست. یعنی اگر ایران با غنی سازی با سانتریفیوژ مشکل داشته باشد (به خاطر وجود ناخالصی و آلودگی) آنگاه دیگر هزینه برایش معنایی نخواهد داشت و می‌تواند به سراغ غنی سازی با لیزر برود. زیرا در این شیوه دیگر ناخالصی وجود ندارد. این البته دری است که برای ایران وجود دارد و می‌تواند بازش کند.
گفته‌های رئیس دولت دهم با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است. مقام‌های آمریکایی از کشورهای جهان و به ویژه هم‌پیمانان خود خواسته‌اند بر تحریم‌های ایران شدن بخشند.
رابرت گيتس، وزير دفاع آمريكا از قدرت‌هاى جهانى خواست تا براى توقف برنامه هسته اى ايران متحدا بر اين كشور فشار وارد كنند و تحريم‌هاى بيشتر را در دستور كار قرار دهند.
ولی آیا ایران قادر است اورانیوم را تا حد بیست درصد غنی کند؟ این پرسش و پرسش‌های دیگر در این مورد را با دکتر برونو په لو، کارشناس مسائل هسته‌ای و مدیر سابق پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درمیان گذاشته‌ایم؛
برونو په لو: بله من فکر می‌کنم ایران می‌تواند اورانیوم را به میزان بیست درصد غنی کند چرا که آن دستگاه‌هایی که ایران الان استفاده می‌کند، توانایی این کار را دارند و پروسه غنی سازی هم همان پروسه ای است که برای تولید اورانیوم با غنای کم انجام می‌شود. ولی مشکلی که وجود دارد در ناخالصی است که در اورانیوم غنی شده توسط ایران وجود دارد. گزارش شده است که در فرآیند خالص سازی سنگ اورانیوم که در اصفهان انجام می‌شود، مقدار زیادی عنصر مولیبدن در اورانیوم باقی می‌ماند. مولیبدن یک عنصر ناخوانده و مزاحم در کار غنی سازی اورانیوم به شمار می‌رود و مشکل آنجاست که این عنصر در فرآیند غنی سازی همگام با اورانیوم غنی می‌شود. این بدین معناست ک ایرانی‌ها می‌توانند تا چند ماه دیگر اورانیوم بیست درصد غنی شده داشته باشند. ولی به احتمال زیاد این اورانیوم حاوی ناخالصی است و هرچقدر غنای اورانیوم بالاتر برود، وضع ناخالصی بدتر می‌شود. از این رو ایران کار دشواری در پیش رو دارد. ایران می‌خواهد بگوید که غربی‌ها به حرفش گوش نمی‌دهند، به حرفهای متکی، وزیر خارجه توجهی نکردند، پس حالا ما خودمان اورانیوم بیست درصد غنی شده تولید می‌کنیم. من فکر می‌کنم ایران اینجا نمایشی بازی کرد. چند روز پیش احمدی نژاد اعلام کرد ایران حاضر به مبادله اورانیوم هست. بعد منوچهر متکی در مونیخ حرفهای مشابهی زد. تمام این حرف‌ها در حقیقت مقدمه چینی بود برای حرفهای روز یکشنبه آقای احمدی نژاد.
آقای په لو، عنصر مولیبدن دقیقاً چه مزاحمتی برای روند غنی سازی ایجاد می‌کند؟
این عنصر برای غنی سازی به میزان ۹۰ درصد مزاحمت ایجاد می‌کند و در صورتی هم که ایران بخواهد بمب اتمی بسازد، مولیبدن مانع محسوب می‌شود.
ولی برای تولید سوخت اتمی، مثلاً برای رآکتور پژوهشی تهران مزاحمتی ایجاد نمی‌کند؟
برای تولید سوخت یک مشکل دیگر وجود دارد. ایرانی‌ها می‌توانند اورانیوم بیست درصد غنی شده تولید کنند، البته همانطور که گفتم با ناخالصی. ولی بعداً از این اورانیوم غنی شده باید سوخت تولید شود و تاکنون تنها در فرانسه و آرژانتین مراکزی برای تولید سوخت رآکتورهای پژوهشی مثل رآکتور تهران وجود دارد. یعنی ایران راهی طولانی در پیش دارد.
یعنی ایران از نظر تکنولوژیکی در آن سطحی نیست که بتواند سوخت برای رآکتور تهران تولید کند؟
من فکر می‌کنم که ایران توانایی تولید سوخت برای رآکتور پژوهشی ندارد.
آقای احمدی نژاد اعلام کرده که ایران به توانایی غنی سازی اورانیوم با لیزر دست پیدا کرده. معنا و اهمیت این حرف چیست؟
چندین دهه است که در کشورهای مختلف جهان روی غنی سازی با لیزر پژوهش می‌شود. این کار شدنی است، ولی فرآیند دشواری است و مقادیری که از این راه غنی می‌شود، خیلی کم است. به این ترتیب، غنی سازی با لیزر بیشتر جنبه آزمایشگاهی دارد. غنی سازی از این راه برای یک رآکتور پژوهشی یا نیروگاه اتمی هنوز عملی نیست و فکر نمی‌کنم ایران هم بتواند این کار را انجام دهد. تولید آزمایشگاهی یک چیز است و تولید در سطح صنعتی چیز دیگری است، چراکه استفاده از لیزر برای غنی سازی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. البته اگر ایران تنها یک راه برای غنی سازی داشته باشد، دیگر هزینه برایش مطرح نیست. یعنی اگر ایران با غنی سازی با سانتریفیوژ مشکل داشته باشد (به خاطر وجود ناخالصی و آلودگی) آنگاه دیگر هزینه برایش معنایی نخواهد داشت و می‌تواند به سراغ غنی سازی با لیزر برود. زیرا در این شیوه دیگر ناخالصی وجود ندارد. این البته دری است که برای ایران وجود دارد و می‌تواند بازش کند.
