تایلند، تیراندازها و ژنرال‌ها

در میان عکس‌های فراوانی که طی چند روز گذشته از تایلند به جهان مخابره شده است، شهروندان کشورهایی که خود شاهد راهپیمایی و اعتراض‌های به خشونت کشیده شده بوده‌اند، شباهت‌های بسیاری را کشف می‌کنند. در یکی از عکس‌ها، راهپیمایان جسد یکی از تظاهرکنندگان را که با گلوله‌ای در سرش غرق در خون است با اضطراب به گوشه‌ای می‌برند... با اضطراب از ترس «شلیک گلوله تک‌تیراندازانی که در گوشه و کنار جمع شده‌اند.»

نیروهای امنیتی تایلند با شدت بیشتری به مقابله بر خاسته‌اند. دو باره به نظر می‌رسد حکومت تصمیم به سرکوب راهپیمایان و معترضان ‎'به هر شکل و بهای ممکن‎' گرفته است؛ خشن‌تر از روزهای پیشین. امروز کاتیا ساواسدیپول، ژنرال سابق ارتش و از رهبران مخالف دولت که با شلیک گلوله‌ای زخمی شده بود، از پا در آمد.

از اسفند ماه گذشته که مخالفان دولت به خیابان‌ها آمده‌اند، ارتش دو بار بیشتر از هر زمان دیگری خشونت نشان داده است، بار اول در ماه آوریل، که جان دست کم ۲۵ نفر را گرفت و بار دیگر هم روزهای اخیر است که تا همینک دست کم ۳۵ کشته بر جای گذاشته است. با همه اینها، مخالفان -که بسیاری از آنها از شهرهای مختلف به پایتخت آماده‌اند- خیابان‌ها را ترک نکرده‌اند. تاثیر بحران سیاسی بر اقتصاد نیز کم کم هویدا می‌شود؛ صنعت پر رونق توریسم در کشوری که خود را با عنوان ‎'سرزمین لبخندها' تبلیغ می‌کند، تحت تاثیر قرار گرفته است و برخی از خیابان‌های تایلند به میدان نبرد شباهت پیدا کرده‌اند.

• 

  ژنرال ساواسدیپول، پس از اصابت گلوله
• بیشتر بخوانید: قرمزها چه می‌خواهند؟ (مروری بر آغاز اختلاف‌ها و درگیری‌ها)

مخالفان در یکی از مراکز بانکوک، منطقه ای به ابعاد سه کیلومتر مربع را اشغال کرده‌اند. نیروهای امنیتی نیز در اطراف این منطقه و مراکز مهم دیگر مستقر شده‌اند. دولت می‌گوید حاضر به عقب نشینی نیست در عین حال میانجی‌گری سازمان ملل را هم رد کرده است. دولت تایلند می‌گوید تنها «به آن دسته از تروریست ها که سلاح حمل می‌کنند و در میان مخالفان حضور دارند، شلیک می‌کند‎.»

خشونت بی‌سابقه روزهای گذشته علیه مخالفان در رسانه‌های شهروندی مانند یوتیوب بازتاب گسترده‌ای پیدا کرده است. وبلاگ‌نویس‌های تایلندی هم لحظه به لحظه از سطح شهر گزارش می‌دهند، آنها هم از فیلم و عکس‌هایی که با دوربین‌های کوچک و موبایل‌ها گرفته شده برای نشان دادن رخدادهای بانکوک استفاده می‌کنند.

درگیری در یکی از خیابان‌های بانکوک

یکی از نویسندگان وبلاگ گروهی «گروه، فانوس» می‌نویسد (تایلندی) : «این گزارش را در حالی می‌نویسم که به اخبار لحظه به لحظه گوش می‌دهم و نیروهای امنیتی را در خیابان می‌بینم که در تلاش‌ند تا به سنگر مخالفان رخنه کنند. صدای گلوله از گوشه و کنار به گوش می‌رسد. هیچ وقت فکر نمی‌کردم در پایتخت شاهد چنین وضعیتی باشم. شبیه یک جنگ داخلی کوچک است...»

جنگ داخلی واژگانی ست که دیگر شهروند-روزنامه‌نگاران تایلندی نیز از آن استفاده می‌کنند. ایرون فیست در تای رات (تایلندی) می‌نویسد: «کناره‌گیری دولت یا اعلام انتخابات زودهنگام، به هر حال هر کدام از اینها بهتر از آتش گشودن به سوی مردم است... با این شرایط این سرزمین روی صلح را نخواهد دید. آیا جنگ داخلی همین است؟ سرخ پوشان گروه کوچکی نیستند. دیگرانی هم هستند که [هر چند در خیابان‌ها حضور ندارند] اما با آنها هم صدا هستند یا از اعتراض‌ها حمایت می‌کنند.» این وبلاگ‌نویس که خارج از تایلند زندگی می‌کند و دیده‌های خود را بعد از خروج از کشور نوشته، امیدوار است که نخست وزیر، آبهیسیت وجاجیوا، تلاش کند تا بحران خاتمه یابد.

اما آیا رخدادهای خونین تایلند ختم به خیر خواهد شد؟ تا همین چند هفته پیش به نظر می‌رسید که با پیشنهاد «طرح راهبردی»، مخالفان و دولت در حال دست یافتن به توافقی هستند و اوضاع رو به بهبود است. اما ناگهان ورق برگشت. اگر خشونت‌ها در تایلند ادامه یابد این امکان وجود دارد که کشورهای غربی تلاش بیشتری برای خاتمه دادن به آن بکنند. هر چند معلوم نیست دولت چه واکنشی به چنین تلاش‌هایی نشان دهد.

اعتراضات نخست با درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام آغاز شد. معترضان که در میان آنها بسیاری طرفدار تاکسین شیناواترا -که در سال ۲۰۰۶ با یک کودتا از کار برکنار شد- هستند دولت کودتایی را غیر قانونی می‌دانند. اما دامنه اعتراض‌ها گسترده‌تر شده است و بسیاری از مخالفان خواهان اصلاحات گسترده سیاسی هستند. وجاجیوا، نخست وزیر، می‌گوید حاضر نیست در برابر اعتراضات کرنش کند و به نیروهای امنیتی دستور داده است تا مواضع سرخ‌پوشان را در هم بکوبند. شاید سخن گفتن از بازگشت آرامش در چنین شرایطی بیش از حد خوش‌بینانه باشد. نیروهای امنیتی تا همینک تحت کنترل کامل دولت عمل کرده‌اند، اما تحلیل گران معتقدند در میان آنها هم هستند کسانی که با مخالفان هم‌فکرند. از طرف دیگر زرد پوشان -طرفداران دولت فعلی- نیز ممکن است به شکلی مسلح شوند و به خیابان‌ها بیایند. آن موقع سخن گفتن از یک جنگ داخلی پربیراه نیست.

(با تشکر از پیتر بی برای ترجمه وبلاگ‌ها. رادیو فردا مسئول محتوای سایت‌های دیگر نیست.)