بنا بر گزارش‌ها، ارتش و نیروهای امنیتی عراق در موقعیت حمله برای بازپس‌گیری شهر موصل از نیروهای «حکومت اسلامی» قرار گرفته‌اند. صدها پرسنل تازه‌نفس ارتش آمریکا نیز در پایگاه مرکزی عملیات مستقر شده‌اند.
عملیات بازپس‌گیری موصل از شبه‌نظامیان «حکومت اسلامی» از مهم‌ترین اقدامات نظامی دولت عراق در سال‌های اخیر به شمار می‌رود. سومین شهر بزرگ عراق بیش از دو میلیون نفر جمعیت دارد و مرکز استان نینوا است. در عین حال موصل همان‌جایی‌ست که ابوبکر بغدادی، رهبر حکومت خودخوانده اسلامی، دو سال پیش اعلام برپایی «خلافت» در عراق و سوریه کرد.
نیروهای امنیتی عراق، چندی پیش پایگاه هوایی قیاره را به تصرف خود درآوردند. از آن زمان آماده‌سازی این پایگاه، به‌عنوان مرکزی برای آغاز عملیات موصل، شروع شد. این پایگاه در جنوب موصل است؛ به گزارش خبرگزاری رویترز فرماندهان عراقی می‌گویند می‌توانند از ماه اکتبر (ما میلادی پیش‌رو) یورش‌ها به شهر را آغاز کنند. اما این تاریخ به‌طور قطعی و رسمی مشخص نشده‌است.
همزمان نشریات و رسانه‌های آمریکایی می‌گویند بین ۴۰۰ تا ۴۵۰ نیروی نظامی تازه ارتش آمریکا، برای کمک به قوای عراقی وارد آن کشور شده‌اند.
روزنامه «وال‌استریت‌جورنال» می‌گوید با این شمار از نیروهای تازه، شمار پرسنل نظامی آمریکایی به بیش از ۵ هزار نفر می‌رسد. وب‌سایت «میلیتاری» نیز گفته صدها پرسنل تازه‌اعزام‌شده، در پایگاه قیاره مستقر شده‌اند.
در تیر ماه گذشته، وزیر دفاع ایالات متحده از اعزام شمار بیشتری از پرسنل نظامی و استقرار آن‌ها در پایگاه قیاره خبر داده بود.
نبردی «سخت» در راه است
رویترز می‌گوید ژنرال وینست استوارت، مدیر «آژانش اطلاعات دفاعی» آمریکا گفته عملیات موصل ممکن است «طولانی و سخت» باشد: «نبردهای شهری کار آسانی نیستند و موصل، شهر بزرگی‌ست که [شبه‌نظامیان در آن] دست‌کم دو سال وقت داشتند تا آن را آماده دفاع از مواضع خودشان بکنند… نبرد موصل، نبردی چند بعدی خواهد بود».
ژنرال استفان تونسند، فرمانده جدید ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا، نیز به وال‌استریت‌جورنال گفته است به نظر او نبرد برای بازپس‌گیری این شهر مهم عراق، نبردی دشوار و طولانی خواهد بود.
به گفته ژنرال تونسند، چیزی بین سه‌هزار تا ۴۵۰۰ شبه‌نظامی «داعش» همچنان در موصل هستند: «یک‌سوم این افراد، از آن دسته جنگجویان هستند که احتمالا تا لحظه مرگ به نبرد ادامه خواهند داد». اما این ژنرال آمریکایی می‌گوید بسیاری از شبه‌نظامیان نیز «یک پرچم داعش در یک جیب، و یک پرچم ارتش عراق در جیب دیگر دارند» و آماده تسلیم شدن خواهند بود.
از سویی ژنرال نجم الجبوری، یکی از فرماندهان عراقی عملیات موصل، به رویترز گفته است که شمار زیادی از جنگجویان جان‌سخت گروه موسوم به حکومت اسلامی به سوریه رفته‌اند، بسیاری از پیکارجویان خارجی نیز در حملات هوایی هدفمند، کشته شده‌اند. رویتز می‌گوید بین سه‌هزار تا حداکثر ۹هزار پیکارجوی داعش همچنان در موصل هستند.
شبه‌نظامیان شیعه و پیش‌مرگه‌ها
به گزارش رویترز، پیش‌مرگه‌های کرد عراق، در مناطق شرق، شمال و شمال‌غربی موصل مستقر هستند. آن‌ها از سال ۲۰۱۴ این مناطق را در کنترل دارند و به عملیات برای ورود نیروهای امنیتی دولت مرکزی به شهر کمک خواهند کرد، اما خودشان مستقیما وارد آن نمی‌شوند.
حضور پیش‌مرگه‌های کرد، بالقوه می‌تواند تنش‌زا باشد، چه از این بابت که دولت عراق نگران است آن‌ها مقدار بیشتری از مناطق را به اقلیم کردستان ضمیمه کنند.
مسئله دیگر نیز حضور «حشد الشعبی»، شبه‌نظامیان شیعه عراقی‌ست که از حمایت ایران نیز برخوردار هستند. موصل شهری‌ست از تبارها و مذاهب مختلف و نگرانی‌هایی در مورد برخوردهای احتمالی شبه‌نظامیان شیعه با سنی‌مذهب‌ها مطرح شده؛ به ویژه که گزارش‌هایی نیز در مورد آزار و اذیت‌ها و نیز اعدام‌های فراقانونی سنی‌مذهب‌های فلوجه، در پی بازپس‌گیری این شهر از «حکومت اسلامی» به دست گروهی از شبه‌نظامیان شیعه منتشر شده‌است.
از دیگر نگرانی‌های مطرح‌شده در مورد عملیات بازپس‌گیری موصل، بحران انسانی، موج آوارگان جنگ و استفاده شبه‌نظامیان داعش از غیرنظامیان، به عنوان «سپر انسانی» است.
