مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در پاسخ به پرسشی در رابطه با هشدار تهران در مورد نزدیک شدن کشتیهای عربستان به آبهای ایران، در جریان مانور آن کشور در خلیج فارس، گفته ایالات متحده «از آزادی کشتیرانی در آن منطقه و دیگر مناطق دنیا حمایت میکند».
در جریان کنفرانس خبریِ مارک تونر، ۱۴ مهر ماه، یکی از خبرنگاران به موضوع هشدار ایران اشاره کرد، و پرسید آیا از منظر وزارت خارجه ایالات متحده، این گفتهها به معنی افزایش تنش در منطقه است.
سپاه پاسداران ایران در بیانیهای که روز چهارشنبه منتشر کرد، به مانور عربستان در آبهای خلیج فارس واکنش نشان داده و گفته «حتی از آبهای بینالمللی نزدیک به آبهای سرزمینی ایران عبور نکنید».
آقای تونر گفته است او شخصا این بیانیه را ندیده و وزارت خارجه آن را بررسی خواهد کرد: «اما، اگر آنطور که شما میگویید است، فکر نمیکنم ما به آن به عنوان افزایش تنش نگاه کنیم. البته قطعا این [بیانیه] ناسودمند است. و ما از آزادی کشتیرانی در آبهای آن منطقه، نیز در سراسر جهان، پشتیبانی میکنیم».
بیانیه سپاه پاسداران ایران، یک روز پس از آن منتشر شد که عربستان سعودی از رزمایش دریایی خود در خلیج فارس و دریای عمان خبر داد.
حسین آرین، کارشناس مسائل نظامی، به رادیو فردا میگوید بر اساس قوانین بینالمللی دریایی، عبور کشتیها و شناورها، چه نظامی یا غیرنظامی، از آبهای بینالمللی آزاد است. به گفته آقای آرین فراتر از ۱۲ مایلی ساحل ایران، آبهای بینالمللی به شمار میرود.
سپاه پاسداران در بیانیه خود گفته است حتی عبور شناورها در جریان این رزمایش، از نزدیکی آبهای ایران، «مصداق عبور بیضرر نیست».
بحران در روابط تهران و ریاض سابقه دارد، اما در حال حاضر هر دو یکی از پرتنشترین دورههای این روابط را سپری میکنند. در پی اعدام یک روحانی شیعه در عربستان و حمله به اماکن دیپلماتیک آن کشور در ایران، ریاض روابطش با تهران را قطع کرد. برخی متحدان عربستان سعودی در منطقه نیز روابط خود با تهران را کاهش دادند. کشورهایی مانند امارات، اخیرا بر انتقادهای خود از ایران نیز افزودهاست.
ایران و عربستان سعودی از طرفهای درگیر علیه یکدیگر، در یکی از مرگبارترین بحرانهای منطقهای یعنی جنگی داخلی سوریه، حمایت میکنند. آنها در یمن نیز از دو رقیب مخالف پشتیبانی میکنند که علیه یکدیگر اسلحه دست گرفتهاند. عراق، بحرین یا لبنان، از دیگر کشورهای منطقه است که صحنه اختلافات این دو است.