لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۰۵:۰۱

«کودتای نافرجام» ترکیه ۲۶۵ کشته برجای گذاشت


یکی از هواداران اردوغان در تجمعی در استانبول
یکی از هواداران اردوغان در تجمعی در استانبول

هزاران نفر در حمایت از دولت ترکیه و رئیس‌جمهوری آن کشور، در پی کودتای نافرجام، به خیابان‌ها آمده‌اند.

نخست‌وزیر ترکیه نیز گفته است «همه چیز کاملا تحت کنترل است».

کودتای ترکیه طی ۲۴ ساعت، به کشته‌شدن دست‌کم ۲۶۵ نفر، زخمی شدن ۱۴۴۰ نفر، بازداشت رهبران کودتا و صدها تن از سربازان و افسران ارتش، و صدور حکم بازداشت بیش از ۲۷۰۰ قاضی، انجامید.

تحولات لحظه‌به‌لحظه کودتا

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، که در تعطیلات به سر می‌بُرد و ساعاتی پس از آغاز کودتا به استانبول بازگشت، فتح‌الله گولن، رهبری مذهبی که ساکن ایالات متحده است را، متهم به هدایت آن کرده‌است. گولن این اتهام را رد کرده‌آست.

رهبران ترکیه تهدید کرده‌اند که عوامل این کودتا به شدت مجازات خواهند شد. تا کنون مرگ ۱۰۴ سرباز و نیز ۲۶۱ تن از غیرنظامیان و نیروهای پلیس تائید شده‌است. بیش از ۲۸۰۰ تن از ارتشیان بازداشت شده و حکم بازداشت بیش از ۲۷۰۰ قاضی نیز صادر شده است. پیش از این گزارش‌ها از برکناری این قضات حکایت داشتند. به نظر می‌رسد اتهام به قضات نیز در ارتباط با همراهی یا مشارکت در کودتا است.

دو فرمانده فعلی سپاه دوم و سوم ارتش ترکیه، فرمانده پیشین نیروی هوایی و دو قاضی دادگاه قانون اساسی در میان بازداشت‌شدگان ساعت‌های گذشته هستند.

وزیر دفاع ترکیه شب ۲۶ تیر ماه اعلام کرد «همچنان لازم است هوشیار باشیم»، اما در عین حال تاکید کرده است که «همه نقاط در کنترل دولت است».

رهبران جهان، از جمله مقام‌های ایران، آمریکا و اروپا از دولت منتخب ترکیه حمایت کرده و کودتا را محکوم کرده‌اند. روسیه نیز نگرانی خود را از «تحریک اوضاع سیاسی در ترکیه» و «تاثیر آن بر تروریسم در این کشور» و «تشدید بی‌ثباتی در جهان و منطقه» اعلام کرد.

مسکو در عین‌حال خواسته است تا ماجرای کودتا بدون اعمال خشونت و خونریزی، از سوی دولت ترکیه به پایان برسد.

وزارت خارجه کانادا نیز از دولت ترکیه خواسته است در وقایع پس از کودتا، با «اصول بنیادین دمکراسی» طرف شود و به متهمان اجازه دهد در دادگاه‌های عادلانه از خود دفاع کنند.

در عین حال قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد در محکومیت کودتای ترکیه، با مخالفت‌هایی از سوی مصر، عضو غیردائم شورا، روبه‌رو شده‌است. خبرگزاری فرانسه به نقل از یک دیپلمات مصری می‌گوید این کشور پیش‌نویس قطعنامه را مسدود نکرده ولی «این روند به هوشیاری بیشتری نیازد دارد». روابط دولت فعلی مصر، که خود در تحولاتی نظامی به قدرت رسید، و ترکیه، با تنش‌ها و بحران‌هایی روبه‌رو بوده‌است. در سال ۱۳۹۲، پس از خلع قدرت محمد محمد مرسی توسط عبدالفتاح سیسی، فرمانده ارتش و رئیس‌جمهوری فعلی، روابط دو کشور به شدت دچار تنش شد و رجب طیب اردوغان، خود شخصا گفت «دولتش هرگز حاکمان منتصب نظامی را محترم نخواهد شمرد».

از سوی دیگر جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در گفت‌وگو با مولود چاوش‌اغلو، وزیر خارجه ترکیه، گفته‌است ادعاهای علنی در مورد دست‌داشتن آمریکا در کودتای ترکیه، به روابط دو متحد در پیمان آتلانتیک شمالی ضربه می‌زند.

آقای کری نیز خواستار احترام به قانون در جریان تحقیقات در مورد «کودتای نافرجام» ترکیه شده‌است.

XS
SM
MD
LG