رهبران بيش از ۵۰ کشور جهان، از روز دو شنبه طی «کنفرانس امنيت اتمی» در سئول، نگرانی های خود را پيرامون خطر استفاده از مواد اتمی در اقدامات تروريستی و ضرورت افزايش همکاری های بين المللی در مورد حفاظت از مواد هسته را در غياب رهبران کره شمالی و ايران مورد بررسی قرار می دهند.
شاید بتوان گفت که يکی از دلايل عدم دعوت کره جنوبی از ايران برای شرکت در کنفرانس ياد شده، پيشگيری از تلاش مسئولان جمهوری اسلامی برای استفاده تبليغاتی از گرد همايی دو روزه سئول بوده است.
دليل ديگر را ميتوان در متهم ساختن فعاليتهای اتمی جمهوری اسلامی به نقض تعهدات مربوط به منع گسترش سلاحهای اتمی و صدور قطعنامه های تنبيهی شورای امنيت عليه جمهوری اسلامی نسبت داد.
علی اصغر سلطانيه سفير ايران در آژانس بين المللی انرژی اتمی روز ۹ ماه مارس رسما مراتب نارضايتی تهران را از دعوت نشدن به کنفرانس سران در سئول ابراز داشت و رفتار کره جنوبی را «گزينشی و تخلف از مفاد مصوبه کنفرانس قبلی امنيت اتمی» خواند.
طی کنفرانس قبلی امنيت اتمی، باراک اوباما پيشنهاد کرد که توسعه همکاری های بين المللی تا سال ۲۰۱۴ ، منجر به قرار دادن تمامی مواد اتمی خارج از کنترل، تحت نظارت جامعه جهانی بشود.
همسو با هدف اعلام شده از سوی رييس جمهوری آمريکا ، سرگئی لاوروف، وزير خارجه روسيه طی مقاله ای که روز جمعه ۲۳ مارس و پيش از آغاز کنفرانس سئول در روزنامه واشنگتن پست انتشار داد، همه کشور ها ی جهان را به پيوستن به معاهده بين المللی مبارزه با عمليات تروريسم هسته ای فراخواند.
ايران و کره شمالی
در کنفرانس سئول تمامی کشورهای عضو رسمی باشگاه اتمی، و همچنين نمايندگان هند و پاکستان حضور دارند. گيلانی نخست وزير پاکستان، و اردوغان نخست وزير ترکيه هيات های نمايندگی کشورهای خود را در کنفرانس سئول هدايت ميکنند.
انتظار ميرود در فاصله کوتاهی پس از پايان يافتن کنفرانس سئول، تدارک نهايی برای انجام گفتگو مابين نمايندگان گروه ۱+۵ با ايران پيرامون بر نامه های اتمی جمهوری اسلامی صورت گيرد.
اگرچه امکان دسترسی گروهای افراطی اسلام گرا به مواد اتمی از طريق پاکستان، به مراتب بيشتر از امکان قرار دادن چنين موادی از سوی ايران در اختيار آنها است، با اين وجود برگزار کنند گان کنفرانس دعوت از اسلام آباد را به دعوت از تهران ترجيح داده اند.
علاوه بر بحث پيرامون تروريسم اتمی، ساير جنبه های امنيت اتمی، مخاطرات و نگرانی های جاری جامعه جهانی در مقابل خطر گسترش سلاحهای اتمی نيز در کنفرانس سئول مورد بررسی قرار ميگيرد.
يکی از نگرانی های جامعه جهانی و همسايگان ايران و کره شمالی، تلاش دو کشور ياد شده برای دست يافتن به سيستم پرتاب و حمل بمب اتمی است.
سازمان ملل هدف توسعه برنامه های موشکی ايران در پناه برنامه های فضايی را اقدامی در جهت استفاده دوگانه از اين ظرفيت و در عمل، تکميل سيستم پرتاب موشکی مجهز به کلاهک اتمی ميداند.
سازمان ملل در مورد برنامه های موشکی-فضايی کره شمالی نيز دارای نظر مشابهی است. کره شمالی اعلام داشته که در نيمه ماه آوريل، به مناسبت يکصدمين سال تولد "کيم ايل سونگ" پدر بزرگ رهبر کنونی و بنيانگذار سلسله کيم، قصد دارد ماهواره ای را در مدار زمين قرار دهد.
با توجه به فقر اقتصادی کره شمالی و نياز آن کشور به دريافت کمکهای غذايی از کشور های همسايه، بخصوص کره جنوبی و ژاپن بمنظور پرهيز از گرسنگی، توجيه عقلی تلاشهای " فضايی " پر هزينه کره شمالی برای دنيای خارج آسان نيست.
از اين لحاظ و در انعکاس نگرانی های جامعه جهانی، بان کی مون دبير کل سازمان ملل، دو روز پيش از آغاز بکار کنفرانس سئول، از رهبران کره شمال خواست که از پرتاب موشک و تلاش برای قرار دادن ماهواره در مدار زمين خودداری نمايند.
تلاشهای موشکی ايران و اقدام جمهوری اسلامی به پرتاب ماهواره نيز همواره واکنشهای منفی کشور های غربی و سازمان ملل را به دنبال داشته است.
مواد اتمی پراکنده
در حال حاضر بيش از ۱۶۰۰ تن اورانيوم با غلظت نظامی و ۵۰۰ تن پلوتونيوم قابل استفاده در ساخت بمب اتمی در جهان موجود است. با استفاده از اين مواد ميتوان در حدود ۱۲۶.۵۰۰ بمب اتمی ساخت.
از سال ۱۹۹۳ تا سال ۲۰۱۱ بيش از ۲۰۰۰ مورد تلاش برای قاچاق مواد اتمی و خريد و فروش غير قانونی مواد اتمی و راديو اکتيو صورت گرفته. اطلاعات و آمار آژانس انرژی اتمی حاکی است که ۶۰ در صد از مواد اتمی قاچاق شده همچنان خارج از کنترل باقی مانده اند.
در سال ۲۰۱۰ سند موسوم به « استراتژی امنيت ملی اتمی آمريکا» تروريسم اتمی را بزرگترين خطر موجود عليه امنيت ملی آن کشور معرفی کرد.
استفاده از ميزان اندک مواد اتمی در هر اقدام تروريستی، ميتواند به کشتار شمار بزرگی از مردم در هر کشور جهان منجر شود.
انتظار ميرود در قطعنامه روز سه شنبه کنفرانس سئول، تعهدات جامعه جهانی برای به حد اقل رساندن خطر استفاده از اورانيوم غنی سازی شده با غلظت نظامی مورد تاکيد قرار گيرد.
۴۷ کشور شرکت کننده در کنفرانس سئول طی دو سال گذشته، به ۸۰ در صد از تعهدات خود در قبال خواسته های کنفرانس امنيت اتمی سال ۲۰۱۰ ، منجمله تصويب قوانين لازم در داخل، عمل کرده اند.
کره شمالی به عنوان يک نمونه غير متعارفی با ساير کشور های جهان، همچنان از تن دادن به شرکت در مذاکرات اتمی با گروه موسوم به ۶ خودداری ميورزد و ايران نيز علی رغم تکرار خواسته های سازمان ملل، در حال افزايش ذخيره اورانيوم غنی سازی شده، و کاهش فاصله غلظت بخشی از ذخيره های اورانيوم خود با ميزان غلظت نظامی (۹۰ در صد ) است.