۵۲ کارشناس امور امنیتی آمریکا که در میان آنها افسران بازنشسته، نمایندگان پیشین کنگره و دیپلماتهای سابق به چشم میخورند در نامهای از رئیسجمهور ایالات متحده خواستند که از برجام خارج نشود.
دولت دونالد ترامپ باید تا روز ۲۳ دی تصمیمگیری کند که آیا قصد دارد تعلیق تحریمها در چارچوب توافق اتمی با ایران را تمدید کند یا نه. این تمدید هر ۱۲۰ روز یکبار انجام میشود.
رئیسجمهور آمریکا در زمانی باید این تصمیم را اتخاذ کند که حکومت جمهوری اسلامی در حال برخورد با معترضان به شرایط بد اقتصادی و فساد در ایران است.
امضاءکنندگان نامه به آقای ترامپ که از سوی «ائتلاف ملی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی» سازماندهی شده است، روز دوشنبه ۱۸ دی گفتهاند: «ما از حقوق شهروندان ایرانی برای آزادی بیان و اعتراض مسالمتآمیز حمایت کرده و استفاده از زور علیه تظاهرات مسالمتآمیز را محکوم میکنیم».
آنها افزودهاند: «در واکنش به تحولات در ایران، چه در حال حاضر و چه در آینده، ایالات متحده باید مراقب باشد گامی برندارد که باعث زیر سؤال رفتن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شود».
در میان امضاکنندگان نامه اسامی افرادی چون ریچارد لوگار، رئیس پیشین جمهوریخواه کمیته روابط خارجی سنا؛ پل اونیل، وزیر امور خزانهداری در دولت جرج واکر بوش؛ مایکل هایدن، مدیر پیشین آژانس امنیت ملی و سازمان اطلاعات مرکزی (سیآیای)، و دریاسالار اریک اولسون، فرمانده پیشین نیروهای ویژه، به چشم میخورد.
هشتم آبان امسال هم بیش از ۹۰ کارشناس علوم هستهای آمریکا نامهای در دفاع از توافق هستهای با ایران منتشر کردند و از کنگره ایالات متحده خواستند تا از استمرار برجام دفاع و از خروج دولت دونالد ترامپ از این توافق جلوگیری کند.
این نامه پس از آن منتشر شد که رئیسجمهور آمریکا در مهرماه امسال از تأیید پایبندی ایران به برجام خودداری کرد و موضوع را برای تصمیمگیری در زمینه بازگشت تحریمها به کنگره ارجاع داد. با این حال کنگره با عبور از ضربالاجل تعیین شده عملا واکنشی به درخواست دولت آقای ترامپ نشان نداد.
این کارشناسان در نامه خود نوشته بودند که به باور آنها، توافق اتمی در مسدود کردن راه دستیابی جمهوری اسلامی به بمب اتم مؤثر واقع شده است و کنگره آمریکا در حفظ این توافق «مسئولیت خطیری» را به دوش دارد.
آقای ترامپ در یکسال اخیر از منتقدان اصلی برجام بوده و آن را «بدترین توافق» خوانده است. او در عین حال در زمان عدم تأیید پایبندی ایران به توافق هستهای تأکید کرد در صورتی که در همراهی با کنگره و متحدان آمریکا موفق به اصلاح برجام نشود، از آن خارج خواهد شد.
آقای ترامپ در جریان اعتراضات اخیر در ایران بار دیگر برجام را زیر سؤال برد و تصریح کرد پولی که از این توافق عاید جمهوری اسلامی شده است، به جای هزینه برای مردم ایران صرف ماجراجویی آن در منطقه خاورمیانه شده است.
اما در آستانه اعلام نظر دولت آمریکا در مورد تعلیق تحریمهای ایران، سناتورهای آمریکایی و مقامهای دولت دونالد ترامپ اخیراً تلاش کردهاند که بر سر طرحی که ضمن حفظ توافق هستهای ایران، محدودیتهای تهران را تشدید کند، به توافق برسند.
در حالی که ادامه برجام با پشتیبانی گسترده کشورهای اروپایی همراه است، برخی از رسانهها و افراد همنظر با رئیسجمهور آمریکا خواهان خروج واشینگتن از این توافق هستند.
در همین رابطه، سایت اینترنتی «نشنال ریویو» روز دوشنبه در مطلبی به قلم فرد فلیتز از دولت ترامپ خواست تا به برجام پایان دهد چرا که به باور آن، برجام باعث خواهد شد تا «امنیت جهانی» به خطر بیفتد و «یک رژیم ربانیسالار تقویت شود».
این مقاله، موضع آقای ترامپ را تأیید کرده که برجام و برداشتن تحریمها این امکان را برای جمهوری اسلامی فراهم کرده است تا میلیاردها دلار را به جای اینکه صرف اقتصاد شهروندان ایرانی کند در راه فعالیتهای جنگطلبانه پرهزینه خرج کند.
توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی که در تیرماه سال ۱۳۹۴ به دست آمد، از ایران میخواهد تا بسیاری از فعالیتهای هستهایش از جمله غنی سازی بیست درصدی را متوقف کند و در مقابل تحریمهای بینالمللی علیه تهران را لغو یا به حال تعلیق در آورده است.
چشمانداز احتمالی خروج آمریکا از برجام در روز دوشنبه به قدری پر رنگ شد که هم علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، و هم عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در این زمینه به «جامعه جهانی» و «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» هشدار دادند.