لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۱۸:۲۸

بوتو؛ زندگی پرتلاطم یک سیاستمدار زن


بی نظیر بوتو به مدت هشت سال در تبعید خودخواسته به سر برد.
بی نظیر بوتو به مدت هشت سال در تبعید خودخواسته به سر برد.

بی نظير بوتو، نخست وزير سابق پاکستان و از مخالفان سياسی پرويز مشرف، رييس جمهوری اين کشور عصر روز پنج شنبه، ۲۷ دسامبر، در يک حادثه انفجاری کشته شد. گزارش ها حاکي است که پيش از اين انفجار، به گردن و سينه او شليک شده بود.

بی نظير بوتو در ۲۱ ژوئن سال ۱۹۵۳، در خانواده ای ثروتمند و زميندار بدنيا آمد. پدر او، ذوالفقار علی بوتو، حزب مردم پاکستان را پايه گذاری کرد و سپس رييس جمهوری و نخست وزير اين کشور در سال های ۱۹۷۱ تا ۱۹۹۷ شد. مادر او نيز «بيگم نصرت بوتو» از کردهای ايرانی تبار بود.

بوتو پس از فارغ التحصيلی از دانشگاه های هاروارد و آکسفورد در رشته سياست در سال ۱۹۷۷ و مدت کوتاهی قبل از اينکه نظاميان پدرش را از قدرت خلع کنند، به پاکستان بازگشت. وی پس از اعدام پدرش در سال ۱۹۷۹ توسط ژنرال ضياء الحق، حاکم نظامی پاکستان رهبری حزب مردم را عهده دار شد.

زنی سد شکن

بی نظير بوتو در سال ۱۹۸۸ برای بار اول به عنوان نخست وزير پاکستان انتخاب شد و نخستين زنی لقب گرفت که پس از پايان استعمار در شبه قاره هند به نخست وزيری يک کشور مسلمان انتخاب می شد.

اما وی در سال ۱۹۹۰ و به اتهام فساد مالی توسط غلام اسحاق خان، رييس جمهوری اين کشور از مقام خود برکنار شد.

بی نظير بوتو در سال ۱۹۸۸ برای بار اول به عنوان نخست وزير پاکستان انتخاب شد و نخستين زنی لقب گرفت که پس از پايان استعمار در شبه قاره هند به نخست وزيری يک کشور مسلمان انتخاب می شد.

خانم بوتو بار ديگر در سال ۱۹۹۳ به مقام نخست وزيری رسيد و جانشين نواز شريف شد. آقای شريف پس از چالش با رييس جمهوری مجبور به کناره گيری از قدرت شده بود.

خانم بوتو در دور دوم نخست وزيری اش موفقيتی نداشت و بار ديگر در سال ۱۹۹۶ به اتهام فساد اقتصادی از سوی فاروق لغاری، رييس جمهوری وقت از مقام خود کنار گذاشته شد.

در دور دوم نخست وزيری بی نظير بوتو بود که گروه طالبان با حمايت سازمان اطلاعاتی پاکستان توانست در افغانستان قدرت بگيرد و در سپتامبر سال ۱۹۹۶ کابل را به تصرف خود درآورد.

وی به طالبان به عنوان گروهی می نگريست که قادر است تا ثبات و امنيت را در افغانستان به ارمغان آورد و راه پاکستان را برای دسترسی به بازارهای آسيای ميانه هموار سازد.

برخی از تحليلگران گفته اند که دولت خانم بوتو برای طالبان پول و اسلحه ارسال می کرد و حتی گروه کوچکی از نظاميان پاکستانی را برای حمايت از آنها به افغانستان گسيل کرده بود.

وی در ماه های اخير مخالفت خود را با اقدامات اين گروه و حملات تروريستی آنها اعلام کرده بود.

اتهاماتی دنباله دار و بازگشت

در سال ۱۹۹۹ بی نظير بوتو همراه با شوهرش به اتهام فساد اقتصادی به پنج سال زندان و پرداخت هشت ميليون و ۶۰۰ هزار دلار جريمه محکوم شد. بعدا يک دادگاه عالی اين کشور این حکم را ملغی کرد.

خانم بوتو که شوهرش را به عنوان وزير امور سرمايه گذاری در کابينه خود طی سال های ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ انتخاب کرده بود، در زمان حکم دادگاه در خارج از پاکستان به سر می برد و ترجيح داد که به کشورش باز نگردد.

وی و نواز شريف در سال ۲۰۰۶ ائتلافی برای اعاده دمکراسی در پاکستان تشکيل دادند، ولی اين دو رقيب بر سر استراتژی چگونگی برخورد با پرويز مشرف، حاکم نظامی پاکستان توافق نداشتند.

در حالی که خانم بوتو معتقد بود بهتر است با آقای مشرف مذاکره کرد ولی نواز شريف مخالف توافق با حاکم نظامی پاکستان بود.

خانم بوتو در اکتبر سال ۲۰۰۷ پس از هشت سال تبعيد خودخواسته و گرفتن تضمين مبنی بر عدم تعقيب به خاطر اتهامات سابق به پاکستان بازگشت. ولی هنگامی که در مسير فرودگاه تا منزل اش در حال عبور از خيابان های کراچی بود يک انفجار انتحاری سبب شد تا خودروی حامل او مورد حمله قرار گيرد و ۱۳۹ نفر از هواداران و تيم محافظتی اش کشته شوند.

در ۲۶ دسامبر، وی در مبارزات خود برای انتخابات پارلمانی ماه ژانويه پاکستان قول داد تا برای احقاق حقوق کارگران تلاش کند.

او يک روز بعد در جريان يک عمليات انتحاری هدف گلوله يک بمبگذار قرار گرفت و با مرگ خود به حيات سياسی يکی از پر سر و صدا ترين زنان سياستمدار در شبه قاره هند پايان داد.

XS
SM
MD
LG