اظهار نگرانى دميترى مدوديف، رييس جمهور روسيه، در قبال «نزديك شدن ايران به توانايى توليد بمب اتمى» كه طى ديدار او با سفراى روسيه در خارج عنوان شد اهميت «موانع سياسى» راه اندازى راكتور اتمى بوشهر را به نحو غير منتظره اى افزايش داده است.
در صورت ادامه سرپيچى ايران از وارد شدن به مذاكرات جدى اتمى با جامعه اروپا و گروه ۱+۵ پيش از ماه سپتامبر و موافقت با قطع غنى سازى اورانيوم ، راه اندازى راكتور بوشهر ميتواند بار ديگر با تاخيرى تازه روبرو شود.
علاوه بر اظهارات بى سابقه رييس جمهور روسيه پيرامون ماهيت برنامه هاى اتمى ايران كه انعكاس وسيعى يافت و با واكنش مثبت دولت آمريكا نيز مواجه شد، ساير مسئولان روسيه نيز تدريجا سخن گفتن پيرامون «ابعاد سياسى راه اندازى راكتور بوشهر» را آغاز كرده اند.
روسيه تاكنون وجود دلايل سياسى در راه تكميل راكتور اتمى بوشهر را انكار و تنها دلايل فنى و مالى را مانع راه اندازى به موقع كارخانه برق اتمى در دست ساختمان بوشهر معرفى مى كرد.
راه اندازى در ژوئيه؟
در ابتداى بهار سال جارى على اكبر صالحى، رييس سازمان انرژى اتمى ايران، با اطمينان خاطر اعلام كرد: «راكتور بوشهر در تابستان سال جارى آغاز بكار خواهد كرد.»
متعاقبا، بنا بر گزارش خبرگزارى چينى شين هوا، ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه در ماه مارس هنگام حضور در شهر جنوبى والگو دانسك تاكيد كرد: «راه اندازى آزمايشى راكتور در ماه آوريل انجام و راه اندازى نهايى آن در ماه ژوئن آغاز خواهد شد.»
در ماه مارس همچنان انتظار مى رفت كه مبادله اورانيوم غنى شده ايران با سوخت اتمى بر مبناى فرمول وين مورد توافق قرار گيرد.
در ماه آوريل سوخت گذارى مجازى و پيامد آن آزمايش هاى ابتدايى راكتور بوشهر انجام شد و نصب تجهيزات تكميلى ادامه يافت. در ماه مه بدون ذكر نام متهمان اعلام شد كه چهار تبعه آلمانى به اتهام دست داشتن در تهيه تجهيزاتى با «كاربرد دوگانه» به دادگاه فراخوانده شده اند.
چهار نفر ياد شده ظاهرا با شركت اتم استروى اكسپورت مجرى طرح راكتور بوشهر مرتبط بوده و تجهيزات توقيف شده به منظور استفاده در راكتور اتمى بوشهر خريدارى شده بود.
دو روز بعد روسيه ضمن تاكيد بر خارج بودن راكتور بوشهر از شمول تحريم هاى شوراى امنيت، به اقدام آلمان در توقيف تجهيزات با كاربرد دوگانه اعتراض كرد.
دو روز بعد از انتشار گزارش توقيف تجهيزات، سرگئى لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، با استفاده از كانال هاى رسانه اى به ايران توصيه كرد كه «هر چه زودتر پيرامون پذيرش مبادله سوخت اتمى با اورانيوم غنى شده اقدام و جزئيات بيشترى در اختيار آژانس بين المللى انرژى تمى قرار دهد.»
اظهارات لاوروف تاكيد غير مستقيم روسيه به وجود بازدارنده هاى سياسى در راه تكميل راكتور بوشهر بود.
در صورت ادامه كار از ماه مارس تا كنون مطابق «جدول زمان بندى شده پيشرفت كار» در مركز اتمى بوشهر كه پيش از اين على اكبر صالحى به وجود آن اشاره ولى از اعلام و انتشار آن خوددارى ورزيده است، راكتور بوشهر مى توانست در ماه جارى مورد بهره بردارى فيزيكى قرار گرفته و تا قبل از ماه نوامبر به مرحله بهر بردارى عملى رسيده و تا پيش از پايان سال جارى مسيحى برق اتمى بين ۲۵۰ تا ۳۵۰ مگاوات به شبكه برق ايران برساند.
آمادگى مورد نظر هنوز در راكتور بوشهر فراهم نشده و در بهترين شرايط راه اندازى مقدماتى راكتور بين دو تا سه ماه از جدول زمان بندى پيشرفت كار عقب مانده است.
قطع غنى سازى پيش از برق اتمى
در حال حاضر آزمايش «آب گرم» در راكتور انجام گرفته و راكتور بيش و كم آماده «آزمايش فيزيكى» است. شركت اتم استروى اكسپورت در تازه ترين گزارش از پيشرفت كار راكتور بوشهر گفته است كه كارخانه در ماه سپتامبر قابل راه اندازى فيزيكى است.
پيش از اين مرحله قرار است بر اساس نتايج «آزمايش آب گرم» تجهيزات مدار اول انتقال نيرو و اتصال آن به شبكه برق انجام شود. در اين مرحله تمامى تجهيزات راكتور نصب شده و عملا قابل بهره بردارى خواهند بود.
با وجود اين ممكن است با اعمال تاخير و پيشرفت آهسته، راه اندازى فيزيكى راكتور و اتصال آن به شبكه تا ماه اكتبر به تاخير بيافتد. در اين صورت ورود برق راكتور به شبكه تا سال آينده نيز ممكن نخواهد بود.
تحليلگران روزنامه «نزاواسمايا» روسيه در آخرين شماره اين نشريه از «دلايل سياسى تاخير»ى تازه در آغاز به كار راكتور بوشهر ياد كرده اند.
يوگنى ساتانوفسكى، رييس موسسه خاور نزديك روسيه، نيز در گفت و گويى با همان نشريه «احتمال وقوع جنگ در پائيز سال جارى» را به عنوان دليل تاخير احتمالى در راه اندازى راكتور بوشهر معرفى كرده است.
در واكنشى ديگر نسبت به تحولات جارى، ويتالى چوركين، نماينده دائم روسيه، در سازمان ملل طى هشدارى مشابه با اظهارات سه ماه پيش سرگئى لاوروف در مورد ضرورت قبول طرح مبادله سوخت از سوى ايران، «لزوم توجه و همكارى ( دولت جمهورى اسلامى) با كشورهاى ۱+۵ در حل مسئله اتمى ايران» را ياد آور شده است.
اظهارات ويتالى چوركين تنها ۲۴ ساعت پس از ابراز نگرانى مدوديف پيرامون نزديك شدن ايران به شرايط توليد بمب اتمى طى گفت و گوى اختصاصى وى با شبكه تلويزيونى «روسيه امروز» صورت گرفته كه نشانه پيوستگى انتشار نقطه نظرهاى سياسى مسئولين و رسانه ها و كارشناسان روسى است.
پيام ساده اين اظهارات و توصيه روشن آنها به مسئولين جمهورى اسلامى تن دادن به معامله اتمى با گروه ۱+۵، ارسال ۷۰ درصد از اورانيوم غنى شده به خارج و قطع غنى سازى اورانيوم در ايران (تحت هر نام و عنوان) و يا رويارويى با ادامه احتمالى تاخير در راه اندازى بوشهر و حتى مواجه با خطر برخورد نظامى در پائيز سال جارى است.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
* دیدگاه های مطرح شده در این مقاله الزاما بازتاب دهنده نظرات رادیو فردا نیست.
در صورت ادامه سرپيچى ايران از وارد شدن به مذاكرات جدى اتمى با جامعه اروپا و گروه ۱+۵ پيش از ماه سپتامبر و موافقت با قطع غنى سازى اورانيوم ، راه اندازى راكتور بوشهر ميتواند بار ديگر با تاخيرى تازه روبرو شود.
علاوه بر اظهارات بى سابقه رييس جمهور روسيه پيرامون ماهيت برنامه هاى اتمى ايران كه انعكاس وسيعى يافت و با واكنش مثبت دولت آمريكا نيز مواجه شد، ساير مسئولان روسيه نيز تدريجا سخن گفتن پيرامون «ابعاد سياسى راه اندازى راكتور بوشهر» را آغاز كرده اند.
روسيه تاكنون وجود دلايل سياسى در راه تكميل راكتور اتمى بوشهر را انكار و تنها دلايل فنى و مالى را مانع راه اندازى به موقع كارخانه برق اتمى در دست ساختمان بوشهر معرفى مى كرد.
راه اندازى در ژوئيه؟
در ابتداى بهار سال جارى على اكبر صالحى، رييس سازمان انرژى اتمى ايران، با اطمينان خاطر اعلام كرد: «راكتور بوشهر در تابستان سال جارى آغاز بكار خواهد كرد.»
متعاقبا، بنا بر گزارش خبرگزارى چينى شين هوا، ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه در ماه مارس هنگام حضور در شهر جنوبى والگو دانسك تاكيد كرد: «راه اندازى آزمايشى راكتور در ماه آوريل انجام و راه اندازى نهايى آن در ماه ژوئن آغاز خواهد شد.»
در ماه مارس همچنان انتظار مى رفت كه مبادله اورانيوم غنى شده ايران با سوخت اتمى بر مبناى فرمول وين مورد توافق قرار گيرد.
در ماه آوريل سوخت گذارى مجازى و پيامد آن آزمايش هاى ابتدايى راكتور بوشهر انجام شد و نصب تجهيزات تكميلى ادامه يافت. در ماه مه بدون ذكر نام متهمان اعلام شد كه چهار تبعه آلمانى به اتهام دست داشتن در تهيه تجهيزاتى با «كاربرد دوگانه» به دادگاه فراخوانده شده اند.
چهار نفر ياد شده ظاهرا با شركت اتم استروى اكسپورت مجرى طرح راكتور بوشهر مرتبط بوده و تجهيزات توقيف شده به منظور استفاده در راكتور اتمى بوشهر خريدارى شده بود.
دو روز بعد روسيه ضمن تاكيد بر خارج بودن راكتور بوشهر از شمول تحريم هاى شوراى امنيت، به اقدام آلمان در توقيف تجهيزات با كاربرد دوگانه اعتراض كرد.
دو روز بعد از انتشار گزارش توقيف تجهيزات، سرگئى لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، با استفاده از كانال هاى رسانه اى به ايران توصيه كرد كه «هر چه زودتر پيرامون پذيرش مبادله سوخت اتمى با اورانيوم غنى شده اقدام و جزئيات بيشترى در اختيار آژانس بين المللى انرژى تمى قرار دهد.»
اظهارات لاوروف تاكيد غير مستقيم روسيه به وجود بازدارنده هاى سياسى در راه تكميل راكتور بوشهر بود.
در صورت ادامه كار از ماه مارس تا كنون مطابق «جدول زمان بندى شده پيشرفت كار» در مركز اتمى بوشهر كه پيش از اين على اكبر صالحى به وجود آن اشاره ولى از اعلام و انتشار آن خوددارى ورزيده است، راكتور بوشهر مى توانست در ماه جارى مورد بهره بردارى فيزيكى قرار گرفته و تا قبل از ماه نوامبر به مرحله بهر بردارى عملى رسيده و تا پيش از پايان سال جارى مسيحى برق اتمى بين ۲۵۰ تا ۳۵۰ مگاوات به شبكه برق ايران برساند.
آمادگى مورد نظر هنوز در راكتور بوشهر فراهم نشده و در بهترين شرايط راه اندازى مقدماتى راكتور بين دو تا سه ماه از جدول زمان بندى پيشرفت كار عقب مانده است.
قطع غنى سازى پيش از برق اتمى
در حال حاضر آزمايش «آب گرم» در راكتور انجام گرفته و راكتور بيش و كم آماده «آزمايش فيزيكى» است. شركت اتم استروى اكسپورت در تازه ترين گزارش از پيشرفت كار راكتور بوشهر گفته است كه كارخانه در ماه سپتامبر قابل راه اندازى فيزيكى است.
پيش از اين مرحله قرار است بر اساس نتايج «آزمايش آب گرم» تجهيزات مدار اول انتقال نيرو و اتصال آن به شبكه برق انجام شود. در اين مرحله تمامى تجهيزات راكتور نصب شده و عملا قابل بهره بردارى خواهند بود.
با وجود اين ممكن است با اعمال تاخير و پيشرفت آهسته، راه اندازى فيزيكى راكتور و اتصال آن به شبكه تا ماه اكتبر به تاخير بيافتد. در اين صورت ورود برق راكتور به شبكه تا سال آينده نيز ممكن نخواهد بود.
تحليلگران روزنامه «نزاواسمايا» روسيه در آخرين شماره اين نشريه از «دلايل سياسى تاخير»ى تازه در آغاز به كار راكتور بوشهر ياد كرده اند.
يوگنى ساتانوفسكى، رييس موسسه خاور نزديك روسيه، نيز در گفت و گويى با همان نشريه «احتمال وقوع جنگ در پائيز سال جارى» را به عنوان دليل تاخير احتمالى در راه اندازى راكتور بوشهر معرفى كرده است.
در واكنشى ديگر نسبت به تحولات جارى، ويتالى چوركين، نماينده دائم روسيه، در سازمان ملل طى هشدارى مشابه با اظهارات سه ماه پيش سرگئى لاوروف در مورد ضرورت قبول طرح مبادله سوخت از سوى ايران، «لزوم توجه و همكارى ( دولت جمهورى اسلامى) با كشورهاى ۱+۵ در حل مسئله اتمى ايران» را ياد آور شده است.
اظهارات ويتالى چوركين تنها ۲۴ ساعت پس از ابراز نگرانى مدوديف پيرامون نزديك شدن ايران به شرايط توليد بمب اتمى طى گفت و گوى اختصاصى وى با شبكه تلويزيونى «روسيه امروز» صورت گرفته كه نشانه پيوستگى انتشار نقطه نظرهاى سياسى مسئولين و رسانه ها و كارشناسان روسى است.
پيام ساده اين اظهارات و توصيه روشن آنها به مسئولين جمهورى اسلامى تن دادن به معامله اتمى با گروه ۱+۵، ارسال ۷۰ درصد از اورانيوم غنى شده به خارج و قطع غنى سازى اورانيوم در ايران (تحت هر نام و عنوان) و يا رويارويى با ادامه احتمالى تاخير در راه اندازى بوشهر و حتى مواجه با خطر برخورد نظامى در پائيز سال جارى است.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
* دیدگاه های مطرح شده در این مقاله الزاما بازتاب دهنده نظرات رادیو فردا نیست.
