هاله اسفندياری، پژوهشگر ايرانی – آمريکايی که به مدت سه ماه در بازداشت به سر می برد سرانجام يکشنبه شب توانست از ايران خارج شود.
عبدالفتاح سلطانی، وکيل خانم اسفندياری در گفت وگو با راديو فردا ضمن تاييد اين خبر گفت که مراجع ذيصلاح گذرنامه هاله اسفندياری را به وی پس داده اند و او توانسته است که يکشنبه شب از کشور خارج شود.
آقای سلطانی از مقصد خانم اسفندياری ابراز بی اطلاعی کرد ولی بر اساس گزارش روز دوشنبه روزنامه آمريکايی واشينگتن پست، اين پژوهشگر ايرانی – آمريکايی به اتريش پرواز کرده است تا در اين کشور به همسر خود، شائول بخاش، بپيوندد.
روزنامه واشینگتن پست
آقای بخاش در گفت وگو با اين روزنامه از وضعيت حقوقی همسر خود اظهار بی اطلاعی کرده و گفته است: تا جايی که من می دانم او نگفته است که آيا برای آزادی اش شرايطی گذاشته شده است يا نه.
واشینگتن پست گزارش داده که خانم اسفندیاری روز شنبه صبح به همسرش اطلاع داده که پاسپورت ایرانی اش را دریافت کرده و روز بعد نیز از سفارت اتریش در تهران ویزا گرفته است.
دختر این پژوهشگر نیز با اشاره به اینکه مادرش از شنیدن دریافت پاسپورت بسیار خوشحال بوده است، گفت: من بسیار هیجان زده هستم و همه خوشحال هستیم که سرانجام خانواده ما می توانند دور هم جمع شوند.
هاله اسفندياری، مدير برنامه خاورميانه مرکز مطالعاتی «وودرو ويلسون» است که سال گذشته برای ديدار با مادر ۹۳ ساله خود به ايران رفت اما در نهم دی و هنگامی که قصد خروج از ايران داشت توسط سه مرد نقابدار که مسلح بودند، به مرگ تهديد شد.
اين افراد پاسپورت های ايرانی و آمريکايی او را توقيف کردند و او نتوانست ايران را ترک کند.
بعد از اين حادثه برای چند ماه متوالی، بازجويی های روزانه از خانم اسفندياری آغاز شد که به گفته موسسه ودروو ويلسون، اين بازجويی ها گاه تا روزی هشت ساعت، ادامه داشته است.
وی روز ۱۸ ارديبهشت ماه، بعد از ماه ها بازجويی، توسط نيروهای اطلاعاتی بازداشت شد و سرانجام پس از سه ماه بازداشت در اواخر مردادماه با قيد وثيقه ۳۰۰ ميليون تومانی از زندان آزاد شد.
وزارت اطلاعات ايران، خانم اسفندياری را به تشکيل يک شبکه از روشنفکران و پژوهشگران ايرانی برای راه اندازی «انقلاب نرم» متهم کرده است.
خانم اسفندياری زمانی که هنوز در زندان به سر می برد، تلويزيون دولتی ايران در برنامه ای، مصاحبه هايی از وی پخش کرد که او در آن مصاحبه ها، فعاليت های پژوهشی خود را تشريح می کرد.
وضعیت نامشخص پژوهشگران بازداشت شده
بازداشت پژوهشگران ايرانی که تابعيت دوگانه دارند و همگی خارج از ايران سکونت دارند، در چند ماه اخير با اعتراض های پياپی مقام ها و سازمان های مدافع حقوق بشر قرار گرفته است.
به رغم آزادی هاله اسفندیاری، هنوز از وضعیت سایر بازداشت شدگان در ایران خبری در دست نیست. در حال حاضر کيان تاجبخش، مشاور مرکز مطالعاتی «جامعه باز» در تهران، علی شاکری، فعال صلح طلب که هر دو دارای تابعیت دوگانه ایرانی – آمریکایی هستند در بازداشت نیروهای امنیتی و قضایی ایران هستندو گذرنامه های نازی عظیما، خبرنگار رادیو فردا و مهرنوش سلوکی، کارگردان ایرانی- فرانسوی نیز از سوی وزارت اطلاعات ضبط شده و امکان خروج آنها از ایران سلب شده است.
مقامات قضایی جمهوری اسلامی، اتهام کیان تاجبخش را مانند هاله اسفندیاری «اقدام علیه امنیت ملی و براندازی نرم» عنوان کرده اند ولی هنوز مشخص نیست که آیا وی نیز به زودی آزاد خواهد شد یا نه.
درباره علی شاکری و مهرنوش سلوکی هنوز اطلاعاتی منتشر نشده است و در ارتباط با پرونده نازی عظیما که وی نیز دارای تابعیت ایرانی – آمریکایی است دستگاه قضایی ایران قرار وثیقه 550 میلون تومانی صادر کرده است.
محمد حسين آقاسی وکيل نازی عظيما، روز چهارم شهریور ماه اعلام کرد که بر اتهام قبلی موکلش يعنی تبليغ عليه نظام، اتهام کارکردن برای راديو فردا نيز افزوده شده است.
به گفته آقای آقاسی، «در طول رسيدگی در مرحله دادسرا، بازپرس آنچه را تفهيم می کرد، تبليغ عليه نظام از طريق فعاليت در راديو فردا بود. اما اکنون کيفرخواستی که عليه خانم عظيما صادر شده است، عبارت است از اقدام عليه امنيت نظام جمهوری اسلامی از طريق فعاليت در راديو فردا و نشر مطالبی بر عليه نظام.»
