گزارش تازه مدير كل آژانس بين المللى انرژى اتمى در باره آخرين تحولات برنامه هسته اى ايران قرار است روز دوشنبه منتشر شود و انتظار مى رود كه آژانس اعلام كند بار ديگر تحقيق در باره اين برنامه به بن بست رسيده است.
گزارش محمد البرادعى پس از آن منتشر مى شود كه بازرسان ارشد آژانس به سرپرستى اولى هاينونن، معاون مدير كل، در ماه اوت نشست هاى مختلفى را با مقام هاى دست اندركار برنامه اتمى ايران برگزار كردند.
آژانس بين المللى انرژى اتمى از چهار سال پيش تحقيقات خود را در باره ماهيت برنامه هسته اى جمهورى اسلامى ايران آغاز كرده است و همواره تاكيد كرده كه نمى تواند صلح آميز بودن فعاليت هاى اتمى ايران را تاييد كند.
كشورهاى غربى نيز بارها بر تلاش ايران براى دستيابى به بمب اتمى تاكيد كرده و خواستار تعليق غنى سازى اورانيوم توسط تهران شده اند. ولى جمهورى اسلامى ايران با رد اين اتهام از متوقف كردن اين برنامه خوددارى كرده است.
بن بست در همكارى؟
ديپلمات هاى غربى در مقر آژانس مى گويند كه در گزارش تازه آقاى البرادعى، اعلام خواهد شد كه «اقدامات آژانس بين المللى انرژى اتمى براى تشخيص ماهيت دقيق فعاليت هاى هسته اى ايران و مشخص كردن صحت يا سقم ادعاها در مورد كاربرى نظامى از تاسيسات اتمى آن كشور بار ديگر به بن بست رسيده است و همزمان ايران به فعاليت هاى حساس خود براى غنى سازى اورانيوم ادامه مى دهد.»
اين ديپلمات هاى مدعى اند كه ادامه مذاكرات بين ايران و آژانس بين المللى انرژى اتمى در طول تابستان عملا هيچ پيشرفتى نداشته است.
يكى از اين ديپلمات ها به خبرگزارى «رويترز» گفته است: از هم اكنون اين بخش از گزارش آقاى البرادعى به بيرون درز كرده است كه لحن و مضمون گزارش وى در مورد ايران منفى خواهد بود هر چند وى تاكيد كرد كه بايد صبر كرد تا روز دوشنبه گزارش كامل رياست آژانس رسما منتشر شود.
آژانس بين المللى انرژى اتمى در گزارش ماه مه خود گفته بود كه به نظر مى رسد حكومت ايران اطلاعات مربوط به انجام فعاليت هاى حساس در زمينه غنى سازى اورانيوم و آزمايش مواد منفجره قوى براى بكارگيرى در موشك هاى دوربرد را پنهان مى كند.
محمد البرادعى در آن گزارش از ايران خواسته بود كه تمام اطلاعات لازم در اين زمينه را در اختيار اين نهاد قرار دهد.
مدير كل آژانس از ايران خواست كه به جاى انكار تمام ادعاهاى مطرح شده از سوى نهادهاى اطلاعاتى غربى به بازرسان آژانس اجازه دهد كه به طور سر زده از تمام مراكز مرتبط با فعاليت هاى هسته اى بازرسى كنند و بتوانند با مقامات و كارشناسان هسته اى ايران ملاقات و مصاحبه داشته باشند.
اين درخواست در حالى مطرح شد كه ايران اعلام كرد تمام ابهامات آژانس بين المللى انرژى اتمى را رفع كرده است. روز يكشنبه، منوچهر متكى، وزير امور خارجه جمهورى اسلامى ايران بار ديگر بر اين موضع تهران تاكيد كرد و اظهار داشت: :«همكارى هاى ما با آژانس طى سال هاى گذشته و به ويژه يك سال اخير به صورت صميمانه، جدى و در چارچوب نظارت آژانس ادامه داشته است.»
با اين حال، وى از محتواى گزارش مدير كل آژانس اظهار بى اطلاعى كرد.
همزمان با انتشار گزارش هاى اخير رسانه هاى غربى مبنى بر منفى بودن گزارش تازه محمد البرادعى در باره برنامه اتمى ايران، سخنگوى وزارت امور خارجه جمهورى اسلامى خواستار آن شد كه آژانس، «بر اساس رويكرد فنى و سازمانى خود عمل كرده و تحت تاثير فشارهاى بيرونى قرار نگيرد.»
حسن قشقاوى گفته است كه ايران پس از انتشار گزارش محمد البرادعى در باره آن اظهار نظر خواهد كرد.
برنامه اتمى ايران به رغم سال ها كشمكش بر سر آن هنوز روند عادى به خود نگرفته است و به مسئله اى چالش برانگيز در روابط تهران با كشورهاى غربى تبديل شده است.
شوراى امنيت سازمان ملل براى وادار كردن ايران به متوقف كردن روند غنى سازى اورانيوم كه كاربرد دو گانه نظامى و غير نظامى دارد تا كنون سه دور تحريم هاى اقتصادى، نظامى و ممنوعيت سفر براى دست اندركاران اين برنامه تصويب كرده است.
