رهبران اتحادیه عرب روز یکشنبه ۲۶ فروردین خواستار تحقیقات بینالمللی درباره «جنایت» استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه شدند و آنچه را که دخالت ایران در امور سایر کشورها خواندند محکوم کردند.
در بیانیه پایانی نشست اتحادیه عرب در ظهران عربستان که به خبرنگاران داده شد، آمده است: «ما استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه مردم سوریه را قویا محکوم کرده و خواستار تحقیقات بینالمللی به منظور تضمین اجرای قوانین بینالمللی در مورد کسانی هستیم که ثابت شود در حملات شیمیایی دست داشتهاند».
در این بیانیه بر لزوم یافتن راه حل سیاسی برای جنگ داخلی سوریه تاکید شده است که از هفت سال پیش تاکنون بیش از نیم میلیون کشته برجای گذاشته و میلیونها نفر را آواره کرده است.
خبرگزاری رویترز میگوید در بیانیهای که پشت درهای بسته در نشست اتحادیه عرب خوانده شد به نام سوریه اشاره نشده بود.
عربستان و متحدان عرب آن از حملات موشکی بامداد شنبه ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و فرانسه علیه سه مرکز احتمالی سلاحهای شیمیایی سوریه حمایت کردهاند.
این حملات در واکنش به یک حمله شیمیایی به غوطه شرقی در اطراف دمشق صورت گرفت. آمریکا و متحدان غربی آن این حمله را به ارتش سوریه منتسب کردهاند.
حکومت بشار اسد در سوریه استفاده از سلاح شیمیایی را تکذیب کرده و حملات سه قدرت غربی را «تجاوز» خوانده است. برخی از کشورهای عربی از جمله عراق و لبنان هم حملات آمریکا و متحدانش را محکوم کردهاند.
کمکهای گسترده نظامی ایران و روسیه و اعزام نیروی نظامی به سوریه موجب شده که بشار اسد ظرف سه سال گذشته بسیاری از گروههای شبهنظامی مخالف خود را سرکوب کرده و بیشتر بخشهای سوریه را به کنترل خود در آورد.
اقدامات ایران در سوریه تحریمهای بینالمللی علیه تهران به همراه آورده است و از جمهوری اسلامی خواسته شده که نیروهای خود را از یمن و سوریه خارج کند.
ملک سلمان، پادشاه عربستان، روز یکشنبه در مراسم گشایش نشست اتحادیه عرب در سخنانی آنچه را که دخالت ایران در امور کشورهای عربی خواند، محکوم کرد.
وی گفت: «ما بار دیگر قویا اقدامات تروریستی ایران در منطقه عربی را محکوم کرده و دخالت رسواگرانه آن در امور داخلی کشورهای عربی را رد میکنیم».
ایران و عربستان به عنوان دو قدرت منطقهای دهههاست که بر سر برتری در خاورمیانه با یکدیگر در ستیز و کشمکش بوده و هم اکنون در چند کشور از جمله یمن و سوریه درگیر جنگهای نیابتی هستند.
در همین حال، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران به بیانیه پایانی اتحادیه عرب واکنش نشان داده و ضمن «مردود دانستن» آن، گفته که «سياست اصولی و دائمی» جمهوری اسلامی ایران «عدم مداخله در امور داخلی ديگر كشورها» است.
بهرام قاسمی خواستار آن شده که کشورهای منطقه، به گفته او، «ضمن حفظ احترام متقابل و عدم مداخله در امور يكديگر بر طبل اتهامات و ادعاهای واهی نکوبند» و «اتخاذ تدابير لازم جهت اقدامات اعتمادساز و ثباتبخش سرلوحه سياستهای خود قرار دهند».
لحن مقامهای تهران و ریاض علیه یکدیگر در ماههای اخیر و به ویژه پس از شلیک چند موشک از خاک یمن به سوی عربستان سعودی تندتر شده است.
روز شنبه آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، عربستان سعودی را «گاو شیرده» و «مزدور غربیها» خوانده و ادعا کرده بود که «موجودات خبیث» در عراق و سوریه «با پول سعودی» به وجود آمدهاند.